Хятадуудын хоорондоо булаацалдаж, Монголын хууль хяналтынхныг маш их мөнгөөр хахуульдсан гэгдэх Салхитын мөнгөний ордыг тойрсон ноцтой хэрэг сүүлдээ шүүгч асан, 68 настай эмэгтэй Л.Бямбаагийн үхэлтэй зэрэгцэн улам дуулиан шуугиан тариад байна. Хорих 461 дугаар ангид хоригдож байгаад суллагдахынхаа өмнөхөн гэрээслэл бичиж үлдээгээд өөрийгөө боомилсон шинжтэй нас барсан гэх талийгаач Л.Бямбааг Авлигатай тэмцэх газраас баривчлан саатуулах үедээ уг хэргийн гол эзэд болох арав гаруй хүнийг мөрдөн шалгаж байсан бөгөөд тэдэнтэй холбоотой хэргийн баримтуудыг ч бас гэр оронд нь нэгжлэг хийхдээ олж илрүүлсэн байв. Үүнээс үзэхэд тэтгэвэрт гараад хувиараа хуулийн фирм ажиллуулж байсан, Гавъяат хуульч, талийгаач Л.Бямбаагийн хүү, Нийслэлийн Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч С.Төмөрбатын “Миний ээж Салхитын мөнгөний ордын асуудалд оролцоогүй” гэсэн нь худлаа болж таараад байгаа юм.
Мөн талийгаач нь “Миний хүүд ямарч буруу байхгүй” гэж гэрээслэлдээ бичсэн тухай зарим нь ярьж байгаа боловч бас л үнэнийг гуйвуулах санаархал болов уу. Харин энэ хэрэгт Л.Бямбаагаас гадна Цагдаагийн ерөнхий газрын дэд дарга, Улаанбаатар хотын цагдаагийн газрын дарга асан Ч.Болдбаатар, Улсын Ерөнхий прокурорын орлогч Г.Эрдэнэбат, талийгаачийн хүү С.Төмөрбат, Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Г.Алтанчимэг, Ц.Амарсайхан, Д.Золзаяа, Г.Цагаанцоож, Д.Цолмон, Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Т.Энхжаргал нарын зэрэг хуулийнхан оролцжээ. Ер нь сүүлийн жилүүдэд гадаадын хөрөнгө мөнгө ихтэй баян чинээлэг хүмүүс рүү манай хуулийнхан унаж тусан гүйж очоод хэдэн төгрөгийг нь салгах гэж баахан буруу зөрүү шийдвэр гарган, хоорондоо үгсэн хуйвалдаж, авлига хээл хахуулиар олсон хэдэн бор төгрөгөө хуваацгаадаг нь нууц биш болоод байгаа билээ. Салхитын мөнгөний ордыг анх УИХ-ын дарга асан М.Энхболдыг дагаж хурдан морь сонирхон, уяач болж тодорсон Ш.Мөнгөншагай гэгч нь гурван лицентэйгээр эзэмшин, “Жи Фи Эф” компанийг үүсгэн байгуулаад байжээ. Тэгээд 2012 онд энэ компаниа Хятадын “Си Си Эм Икс” компанид хоёр тэрбум төгрөгөөр худалдсан байна. Ийнхүү түүнээс тэрхүү гурван лицензийг нь авсан, манайхны нэрлэж заншсанаар Ван буюу Чен Банг Фа гэгч нь өөрийнхөө ард байдаг Хятад эзэдтэйгээ муудалцаад, “Си Си Эм Икс” компанийн гүйцэтгэх захирлын албанаас удалгүй хусагдсан юмсанж.
Тэгээд өш хонзон өвөрлөсөн Ван дараа нь Г.Мөнгөншагайтай нийлэн шүүхэд нэхэмжлэл гарган Салхитын ордыг авахаар улайран дайрчээ. Ингэхдээ Ш.Мөнгөншагай нь харин “Жи Фи Эф” компанийнхаа жаран хувийг нь эзэмшиж байсан би компаниа зарах гэрээнд гарын үсэг зураагүй байсан” гэх мэтээр шүүхэд гомдол гарган хөөцөлдсөөр буцаагаад 2017 онд уг компаниа Салхитын ордын гурван лиценкийнхээ хамт өөртөө авсан байна. Гэвч гарын үсгээ зураагүй гэдэг нь бодит үнэнд нийцэхгүй, худал хуурмаг заль мэх байсан юмсанж. Шүүхийнхэн нь ч түүний иймэрхүү худал үгийг шийдвэр гаргахдаа ашигласныхаа төлөө Ван болон Ш.Мөнгөншагай нараас авлига хээл хахуулийг ёстой ханатлаа авсан болов уу. Мөн “Жи Фи Эф” компанийнх нь гучин хувийг эзэмшиж байсан хүргэн дүү Г.Жаргалангийнх нь гэрээс нэгжлэгийн явцад 1.3 сая ам.доллар гарч ирсэн нь тэдний дараа дараагийн хуйвалдаандаа ашиглах, цагдаа, шүүхийнхэнд өгөх авлигын мөнгө Хятадаас орж ирээд байсныг нотлох гол баримт болоод байгаа ажээ.
Хадам ах, хүргэн хүү хоёрын иймэрхүү хэрэгт хамгийн ойрын зуучлагчаар Ц.Өнөрцэцэг гэдэг эмэгтэй бас ажиллаж байсан байна. Тэрбээр анх Ван гэгчийн Жи Фи Эф компанийг худалдаж авсан төлбөрийн найман зуун мянган ам.долларыг өөрийнхөө хувийн дансаар дамжуулан хэд хэдэн удаагийн шилжүүлгээр авсан байв. Түүнчлэн Гаалийн төв лаборатори, Улаанбаатар төмөр зам зэрэгт өөрийнхөө нэрээр албан бичиг явуулан, Хятадын “Хэн Тун” компанид мөнгөний хүдэр борлуулах гэрээ хийж худалдсан боловч мөнгө нь чухам хаашаа ороод алга болсныг одоогоор хуулийнхан бүрэн тогтоож чадаагүй байгаа юм. Мөн Ц.Өнөрцэцэгийн төрсөн дүү нь Ван гэгчийнх нь Хятадаас хөрөнгө татаж байгуулалцсан “Амин билигт” компанийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байх үед өнөөх буцааж авсан Жи Фи Эф компанийн хувьцаа нь тус компанийн мэдэлд шилжиж байсан байна. Энэ мэтээр Монголын баялаг Хятадын иргэн Ван, Яг гэдэг бүлэг этгээдүүдийн хоорондоо булаацалдсан өмч хөрөнгө болж хувирсан бөгөөд тэдний шүүхийн маргаан дээр манай цагдаа, шүүхийнхэн тийнхүү дураараа тонгочин, хээл хахуулиар хооллож байсных нь хоморгонд Л.Бямбаа гэдэг хуульч эмэгтэй шоронд нас баржээ.
О.Баяр
Шуурхай.мн