fbpx “Газар дээрх тамын орон” буюу афганчууд аймшигт өлсгөлөнгийн ирмэгт
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2021/11/10-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Дэлхий дахинд
Огноо
Унших
7 минут 31 секунд

“Газар дээрх тамын орон” буюу афганчууд аймшигт өлсгөлөнгийн ирмэгт

Энэ өвөл Афганистанд нүүрлэж болзошгүй аймшигт өлсгөлөнг зогсоохын тулд нэн яаралтай арга хэмжээ авахыг дэлхийн улс орнуудын удирдагчдад хандан НҮБ-ын Дэлхийн Хүнсний хөтөлбөрийн захирал уриаллаа.

“Нөхцөл байдал төсөөлөхийн аргагүй хүнд болжээ. Бодит байдал дээр хамгийн аймшигтай хүмүүнлэгийн хямрал нүүрлэж магадгүй болоод байна” гэж тус хөтөлбөрийн удирдагч Дэвид Бизли Афганистанд ажиллаж буй ВВС агентлагийн сурвалжлагч Жон Симпсонд ярилцлага өгөх үеэрээ хэллээ.

Талибан хөдөлгөөнийхөн засгийн эрхийг авсны дараа гадаадын тусламж зогссоны улмаас Афганистаны эдийн засаг сүйрлийн ирмэгт ирээд байна. Үүн дээр нэрмээс болж коронавирусний цар тахал газар авч, тариалангийн талбайн ихэнхийг маш хүчтэй ган гачиг нэрвэжээ. Сүүлийн 4 жилийн хугацаанд хоёрдахь удаагаа ийм аймшигт ган болж байгаа юм.

“Тус улсын хүн амын 95 хувь нь хоол хүнсний дутагдалд ороод байгаа бөгөөд 23 сая хүнд ноцтой өлсгөлөнд нэрвэгдэх аюул тулгарсан” гэдгийг НҮБ-ын Хүнсний хөтөлбөрийн захирал өнгөрсөн амралтын өдрүүдэд Кабулд очсоныхоо дараа мэдэгдсэн байна.

“Ойрын 6 сарын хугацаанд сүйрлийн аюул нөмрөхөөр байна. Энэ тохиолдолд Афганистан орон газар дээрх тамын орон болж хувирна” гэж Бизли анхаарууллаа.

Өдөр ирэх тутам Афганистанд цаг агаар хүйтэрсээр. Хөдөөгийн оршин суугчид НҮБ-ын хүнсний хөтөлбөрийн хүрээнд олгож буй гурилыг олж авахын тулд уртаас урт дараалал үүсгэн зогсож байна. Энэхүү хүмүүнлэгийн тусламж бол олон сая афганчуудын хувьд өвлийг давах цорын ганц баталгаа боловч бүх хүнд мэдээж хүрэлцэхгүй. Тэгэхээр НҮБ-ын өмнө тун ярвигтай асуудал тулгарчээ. Өлсгөлөнгийн ирмэгт тулж ирсэн тоо томшгүй олон афганчуудад туслахын тулд хүнсний нийлүүлэлтийг хэрхэн нэмэгдүүлэх вэ?

сонин mn

Хүмүүнлэгийн тусламжинд оочерлогсдыг зохицуулж буй Талибаны цэрэг

Иймээс НҮБ-ын хөтөлбөрийн захирал Д.Бизли дэлхийн удирдагчид, дээд зиндааныхан, баячуудад хандан яаралтай арга хэмжээ авахыг уриалж байна.

“Дэлхийн улс орнуудын удирдагчид ба тэрбумтнууд та бүхэнд хандаж байна: таны хүү, охин, ач зээ нарт өлсгөлөнгийн улмаас үхэх аюул тулгараад байна гээд төсөөлөн бодоорой. Энэ үед та бүхэн чадах бүхнээ хийх ёстой болно. Дэлхий дахины баялгийн хэмжээ 400 их наяд долларт хүрээд байгаа үед өлсгөлөнд нэрвэгдэнэ гэдэг бол бид бүхний хувьд ичгүүр гутамшиг мөн. Хэрвээ хаа нэгтээ, хэн нэгэн хүүхэд өлсгөлөнгийн улмаас амиа алдаж байгаа бол энэ бол бидний хувьд үнэхээр гутамшигтай хэрэг болно” гэж НҮБ-ын төлөөлөгч мэдэгдсэн байна.

НҮБ-ын хийсэн тооцоогоор, хоол хүнсний дутагдалд орсон Афганистаны 23 сая иргэнийг тодорхой хэмжээнд хүнсээр хангахын тулд сард 220 сая доллар шаардлагатай байгаа ажээ.

Аймшиг хаяанд иржээ

ВВС-гийн сурвалжлагч Жон Симпсон Афганистанд болж буй үйл явдлын талаар Radio 4 радиостанцын шууд эфирээр ярихдаа нулимсаа барьж дийлэхгүй байлаа.

Өдгөө 77 настай энэ хүн сэтгүүлчээр ажиллах хугацаандаа зэвсэгт мөргөлдөөн болж байсан олон газарт очиж байжээ. Тэрбээр 20 жилийн өмнө талибуудын устгасан Буддагийн хөшөө байсан газарт саяхан очоод ирсэн тухайгаа ярьсан юм. Тэнд очоод агуйд амьдардаг Фатима гэдэг эмэгтэйтэй уулзаж ярилцжээ. Нөхөр нь ходоодны хорт хавдраар нас барсан тул бэлэвсэн эмэгтэй 3-16 насны хүүхдүүдээ ганцаараа өсгөж байна. Талибууд ирэхээс өмнө Фатима нутгийн нэгэн фермерийн тариалангийн газрын зэрлэг өвсийг түүж өгч мөнгө олдог байжээ. Гэвч ган болсон тул одоо ажилгүй. “Түүнд ямар ч мөнгө алга. Гал асаах бензин түлш, гурил өгөхийг тэрбээр хүмүүсээс гуйна. Өмнөх засгийн үед түүнд гурилыг нь авчраад өгдөг байжээ. Энэ хүүхдүүдийг харахад үнэхээрийн өрөвдөлтэй, хэцүү” гэж ярих үедээ Симпсон сэтгэлийн хөдөлгөөнөө барьж дийлсэнгүй уйлсныхаа дараа сонсогчдоос уучлал гуйв.

сонин mn

Сэтгүүлч Жон Симпсон

“Би олон газраар явж, олон аймшигтай зүйлийг үзэж харсан, гэхдээ энд бол арай л.....Хамгийн хүнд үе эхлээгүй байна, гэхдээ тун удахгүй тохионо. Энэ хүмүүс өөрсдөө ч үүнийг мэдэж байгаа”.

Яагаад өлсгөлөн нүүрлэв?

Исламын “Талибан” хөдөлгөөнийхөн гадаадын цэргүүд гарч явсны дараа 8 дугаар сард Афганистаны засгийн эрхийг авсан билээ.

Засаг төр солигдсоноор гадаадын тусламжаас маш их хамаардаг, тэртэй тэргүй хэврэгхэн байсан Афганистаны эдийн засгийн нөхцөл байдал улам хүндрэв.

Барууны орнууд тусламж үзүүлэхээ гэнэт больж, Дэлхийн банк, Олон улсын валютын сан санхүүжүүлэлтээ зогсоолоо. Хэзээ сэргээх вэ гэдэг нь тун тодорхойгүй байгаагийн учир гэвэл, талибуудын засгийн газрыг дэлхий дээр ямар ч улс хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа юм.

Хэрвээ аливаа улс орны ДНБ-ний 10 ба түүнээс хувь нь гадаадын тусламжаас бүрддэг бол “гадны тусламжаас хамааралтай улс” гэж үздэг, гэтэл Афганистаны хувьд энэ тоо 40 хувьд хэдийнэ хүрснийг Дэлхийн банкны мэдээлэлд дурдсан байна.

Олон олон афганчууд хоол хүнс олж авахын тулд хөрөнгө хогшлоо зарж байна. Талибаны засгийн газар гадаадын банкуудад байгаа Афганистаны мөнгийг авах боломжгүй болсон учраас төрийн албан хаагчдын цалинг олгохгүй байгаа нь тодорхой.

9 дүгээр сард Женевт болсон бага хурлын үеэр дэлхийн хамтын нийгэмлэгийн зүгээс Афганистанд дэмжлэг болгож 1 тэрбум гаруй доллар гаргахаар шийдвэрлэсэн бөгөөд энэ мөнгөний 1/3 орчмыг Дэлхийн хүнсний хөтөлбөрт олгохоор амлажээ.

Харин тус байгууллагын мэдэгдсэнээр бол, Афганистанд сард 220 сая доллар шаардлагатай байгаа учраас дээрх амлалт нь “далайд дусал” төдий нэмэртэй ажээ.

Б.Адъяахүү

Эх сурвалж: ВВС

Казакстанд зарлаад буй  орос хэлний эсрэг дайныг  С.Лавров гадны хүчний нөлөө гэв
Казакстанд зарлаад буй орос хэлний эсрэг дайныг С.Лавров гадны хүчний нөлөө гэв
 
Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй
Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2021/11/10-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй

Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй

Эмээлт захад хонь 200.000-300.000 төгрөгийн ханштай байна

Эмээлт захад хонь 200.000-300.000 төгрөгийн ханштай байна

Б.Мөнхсоёл: Зарим улс төрчид энэ Засгийн газрыг Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл тэсээсэй гэж хүсч байх шиг байна

Б.Мөнхсоёл: Зарим улс төрчид энэ Засгийн газрыг Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл тэсээсэй гэж хүсч байх шиг байна

Г.Лувсанжамц: Төсөв үр дүнтэй зарцуулагдаж байгааг хэмжиж чаддаг байх ёстой

Г.Лувсанжамц: Төсөв үр дүнтэй зарцуулагдаж байгааг хэмжиж чаддаг байх ёстой

Үндэсний “Эхлэл брэнд“ХХК дуудлага худалдаагаар 9,3 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авсан газрын гэрчилгээгээ гардаж авлаа

Үндэсний “Эхлэл брэнд“ХХК дуудлага худалдаагаар 9,3 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авсан газрын гэрчилгээгээ гардаж авлаа

Г.Занданшатарын зам хүнд ч зарчим нь зөв эхэллээ

Г.Занданшатарын зам хүнд ч зарчим нь зөв эхэллээ

Д.Үүрийнтуяа: Улс орны хөгжлийн бодлого хүндээ суурилсан байх ёстой

Д.Үүрийнтуяа: Улс орны хөгжлийн бодлого хүндээ суурилсан байх ёстой

Улаанбурхан өвчний вакцинд хамрагдаагүй 10 сартайгаас 15 настай хүүхдүүдийг 7 сарын 1-нээс нөхөн дархлаажуулалтад хамруулна

Улаанбурхан өвчний вакцинд хамрагдаагүй 10 сартайгаас 15 настай хүүхдүүдийг 7 сарын 1-нээс нөхөн дархлаажуулалтад хамруулна

Энэ Засгийн газрын эдийн засгийн гол ачааг Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням үүрнэ

Энэ Засгийн газрын эдийн засгийн гол ачааг Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням үүрнэ

Л.Оюун-Эрдэнэ: Ерөнхий сайдтайгаа баг болж ажиллаарай, сүнс чинь засаг дээрээ байх ёстой шүү

Л.Оюун-Эрдэнэ: Ерөнхий сайдтайгаа баг болж ажиллаарай, сүнс чинь засаг дээрээ байх ёстой шүү

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Хасын хүлэгүүд” багийнхныг хүлээн авч уулзлаа

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Хасын хүлэгүүд” багийнхныг хүлээн авч уулзлаа

Г.Дамдинням сайд Ормузын хоолой болон нефтийн үнийн талаар үндэслэлгүй худал мэдээлэл тараав

Г.Дамдинням сайд Ормузын хоолой болон нефтийн үнийн талаар үндэслэлгүй худал мэдээлэл тараав

Цагдаагийн дэд хурандаа Д.Оюун: Гудамж талбайд дриффт хийсэн жолооч нарт Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага тооцох тогтолцоог бий болгосон

Цагдаагийн дэд хурандаа Д.Оюун: Гудамж талбайд дриффт хийсэн жолооч нарт Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага тооцох тогтолцоог бий болгосон

Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын менежерүүд шалгаж эхэлсэн нь тэдэнд том цохилт болсон

Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын менежерүүд шалгаж эхэлсэн нь тэдэнд том цохилт болсон

Экс сайд Л.Энх-Амгалан Монголын боловсролыг самрахаар шийдэв үү?!

Экс сайд Л.Энх-Амгалан Монголын боловсролыг самрахаар шийдэв үү?!

Улсаа самарсан улс төр удах уу, дуусах уу?

Улсаа самарсан улс төр удах уу, дуусах уу?

Ю.Ариунзаяат: Цахим спортын талаар олон нийтийн сөрөг хандлагыг өөрчлөх цаг болсон

Ю.Ариунзаяат: Цахим спортын талаар олон нийтийн сөрөг хандлагыг өөрчлөх цаг болсон

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ

Л.Оюун-Эрдэнэ оргон зайлчих вий дээ?

Л.Оюун-Эрдэнэ оргон зайлчих вий дээ?

Ах дүүгийн найрамдлын шинэ харилцаагаа эрхэмлэн ажиллая (1)

Ах дүүгийн найрамдлын шинэ харилцаагаа эрхэмлэн ажиллая (1)

Боловсролын сайд П.Наранбаярыг татуулаад оронд нь Л.Энх-Амгалан очих уу?

Боловсролын сайд П.Наранбаярыг татуулаад оронд нь Л.Энх-Амгалан очих уу?

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан байна

Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа trend

Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа trend

Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийг таслан зогсоох, дархлаажуулалт зохион байгуулах, эмчилгээ, оношилгоонд шаардлагатай таван тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийг таслан зогсоох, дархлаажуулалт зохион байгуулах, эмчилгээ, оношилгоонд шаардлагатай таван тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Монгол Улсын Ерөнхий сайд нар

Монгол Улсын Ерөнхий сайд нар

Урт хугацааны нүүрс тээвэрлэлтийн анхны цуваа хөдөллөө

Урт хугацааны нүүрс тээвэрлэлтийн анхны цуваа хөдөллөө

“Цомхотгол хийхдээ шууд халахгүй, албан тушаалд шилжүүлэх зохицуулалт хийнэ”

“Цомхотгол хийхдээ шууд халахгүй, албан тушаалд шилжүүлэх зохицуулалт хийнэ”

Х.Тэмүүжиний хуулиар УИХ хууль хяналтынхныг “хазаарлах” Тусгай хяналтын хороотой болно

Х.Тэмүүжиний хуулиар УИХ хууль хяналтынхныг “хазаарлах” Тусгай хяналтын хороотой болно

Нүүрсний сонсголоос Ухаахудаг, оффтейк гэрээ хоёр яагаад “хасагдсан”-ыг нэхэн сөхөх үү?!

Нүүрсний сонсголоос Ухаахудаг, оффтейк гэрээ хоёр яагаад “хасагдсан”-ыг нэхэн сөхөх үү?!

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​