Бурхан багшийн их дүйчин өдрийг Азийн бурхны шашинтай орнууд 2000 жилийн тэртээгээс тэмдэглэн иржээ. Бурхан багшийн их дүйчин өдөр Бурхан багш эхийн хэвлийд оршсон, гэгээрч хутгийг олсон, нирваан дүрийг үзүүлсэн өдөр давхацдаг.

1999 онд НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейгаас Бурхан багшийн Их дүйчин өдрийг олон улсын хэмжээнд тэмдэглэн өнгөрүүлж байхаар шийдвэрлэсэн байна.

Манай улсын хувьд 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 20-ны өдрийн УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэн Бурхан Багшийн Их Дүйчэн өдрийг нийтийн баяр амралтын өдөр болсон. Ингэснээр Бурхан Багшийн Их Дүйчэн өдрийг ёс суртахуунаа эрхэмлэдэг, өөрийн явдал мөрөө эргэн харах, үнэлэлт дүгнэлт өгч, сайн үйл бүхнээ дэлгэрүүлж, саар муу бүхнийг тэвчин, асрал энэрлийг үүсгэсэн, нэг нэгнээ хүндэтгэсэн, байгаль дэлхийгээ хайрласан, буяныг хотлоор хурааж, нүглийг тэвчиж сайн сайхан буянт үйлсийг дэлгэрүүлж байхыг онцлон тэмдэглэсэн.

Энэ өдөр буян хурааж, сайн үйл хийхэд буян арвиждаг гэж үздэг учраас хүн бүр сэтгэлээ ариун байлгаж, буян хураах үйлд оролцдог байна.

Бурхан багш энэрэл хайр, нигүүлсэл түгээн дэлгэрүүлж, ертөнцийн бодит оршин тогтнолыг одоогийн шинжлэх ухаан байгаагүй үед тайлбарлан номложээ.

Бурхан багшийн Их дүйчин өдөр 10 хар нүглийг тэвчиж, 10 цагаан буяныг туурвих учиртай.

Бие, хэл, сэтгэл гурвын буруу явдлаас болж л жаргалтай амьдралынхаа төлөв түвшин байдлыг алддаг.

10 хар нүгэл дотор, уур омог, хүсэл тачаал тэргүүтэй маш олон үйл багтдаг бөгөөд тухайн өдөр хэрүүл тэмцэл хийх, хулгай хийх, амьтны амь таслах, өс хонзон санах, бусдыг доромжлон гүтгэх, өгөөгүйг авах зэрэг үйлийг цээрлэдэг.

Тэргүүн хамба Д.Чойжамц "Хэлээр хийдэг нүгэл болох хов жив, хараал, хэрүүл, бусдыг гомдоох, дээрэлхэж доромжилсон хэрцгий үгсийг тус өдөр тэвчиж, аль болох хүнд сайн сайхан үгийг хэлж байх учиртай” хэмээн захисан юм.

Бурхан багшийн Их дүйчин өдөр муу үйлийг хийхгүйн тулд нэг өдрийн сахил сахидаг.

Ингэхдээ, өглөөнөөс эхлээд орой болтол 10 хар нүглийг хийхгүй хэмээн сэтгэлдээ амлан цагаан хоол идэх, мацаг барих зэрэг олон аргаар сахиж болдог аж.

Сахил сахих нь бидний амьдралыг доройтуулах бие, хэл, сэтгэлийн муу үйлийг номхотгож, буяны зүгт хандуулах аргын нэг хэлбэр.

Мөн энэ нь бурхан багшийн үйл намтрыг өөрийн бие дээр хэрэгжүүлж, бусдад хөнөөлгүй байхад суралцаж буй үйл хэрэг хэмээн ойлгож болох юм.

Сахил сахихын цаана төгс гэгээрэлд хүрч, бурхны хутагийг ч олж болох гүн гүнзгий утга оршин байдаг тухай ч Тэргүүн хамба Д.Чойжамц тайлбарлаж байлаа.

Энэ өдрийг угтан өчигдөр Бурхан багшийн эрдэнийн их Ринсрэл залах ёслолын ажиллагаа болсон бол өнөөдөр өглөө 11 цагаас сүсэгтэн олонд толилуулна. Мөн өнөөдөр Даян дэлхийн энх тайвны төлөөх хүндэтгэлийн жагсаал өглөө 09.00 цагт Сүхбаатарын талбайд боллоо. Мөн Наро Банчэн Гэгээнтэн бүх нийтийн бясалгал Сүхбаатарын талбайд зохион байгууллаа. Өнөөдөр бүх сүм хийдэд ном хурж байгаа тул сүсэгтэн олон гэртээ бурхан шүтээн залж чадаагүй байсан ч цахим орчноос бурхан багшийн дүрийг харж, сайн үйл хийж бурхан багшид тахил өргөж болно. Тахилын дээд бол Бурхан багшийн айлдсан битгий нүгэл хийгээч, бусдад битгий хорлолтой үйл хийгээч гэсэн сургаалийг дотроо бодож, чин сэтгэлээс хандах нь Бурхан багшид өргөж буй тахил юм гэж Гандантэгчэнлин хийдийн Шашны дээд сургуулийн багш, Лхаарамба Д.Жавзандорж зөвлөв.