Ням гарагт Вьетнам улсаас гаралтай анхны хүн Оскарын шагналтан хүртсэн билээ.

Шилдэг туслах дүрийн шагнал хүртсэн Ке Хюи Куан нь Вьетнамд төрсөн хүн юм. Гэхдээ түүний энэ амжилтыг төрөлх эх оронд нь төдийлөн ойшоохгүй байна.

Шагнал авахдаа Ке Хюи Куан бага залуудаа завиар Вьетнамаас Хонконг руу дүрвэж, нэг жилийн дараа цааш АНУ руу цагаачилсан түүхээ ярьсан юм.

“Дүрвэгчдийн хуаранд жил орчим хугацаанд амьдарсан би өнөөдөр Холливүүдийн хамгийн том тайзан дээр зогсож байна. Ийм түүхийг киноноос л харж болно гэж хүмүүс ярьдаг. Ийм зүйл надад тохиолдсонд итгэхэд хэцүү байна. Энэ бол Америк мөрөөдөл юм” гэж тэр хэлж байв.

Вьетнамын төв хэвлэлүүд энэ удаагийн Оскарын шагналтнуудын талаар харьцангуй нам гүм өнгөрсөн юм.

Зарим хэвлэлд Ке Хюи Куаны хятад гарлыг онцолж байв.

Үнэхээр тэр 1971 онд өмнөд Вьетнамын Сайгон хотод хятад цагаачийн гэр бүлд мэндэлж байжээ.Тухайлбал Вьетнамын Тан Ниен сонинд “тэр 1971 онд Хо Ши Мин (хуучнаар Сайгон) хотод хятад гаралтай гэр бүлд мэндэлж, 1970-аад оны сүүлээр АНУ-д цагаачилсан юм” хэмээн бичсэн байна.

Өөр нэг сонинд түүнийг Хонконг гаралтай ээж, эх газрын Хятадаас гаралтай эцэгтэй хэмээн мэдээлжээ.

1970-1980-аад оны үед Вьетнамаас 1.5 сая гаруй хятад хүн завиар Өмнөд Хятадын тэнгисийг гатлан дүрвэж байсан нь тус улсын түүхийн хамгийн бараан хэсгүүдийн нэг юм.

НҮБ-ын тоо баримтаас үзвэл тэдгээр дүрвэгчдийн 200,000-аас 400,000 орчим нь замдаа живж, далайн дээрэмчдийн халдлагад өртөж амиа алдсан гэдэг.

Энэ нь тухайн үед Хятад-Вьетнамын харилцаа муудаж, Вьетнамд Хятадын эсрэг үзэл нэмэгдсэнтэй холбоотой үйл явдал байв.

Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа хоёр улсын харилцаа сайн байж, Бээжингийн эрх баригчид Вьетнам улсад зүйл бүрээр тусалдаг байжээ.

Гэвч Вьетнамын дайны дараа Зөвлөлт-Хятадын зөрчил эрчимжиж, Вьетнамын засгийн газар Зөвлөлтийн талд орох болсон нь хоёр улсын харилцааг муутгасан юм.

Ингээд 1978 оны есдүгээр сараас хятад гаралтай иргэд Вьетнамаас олноор дүрвэж эхэлжээ. 1979 онд Хятадын арми Вьетнамд халдан довтолсон нь энэ дүрвэлтийг улам эрчимжүүлж байв. Хуурай газраар дүрвэх эрсдэлтэй байсан тул тэд завиар далай тэнгис гаталдаг байжээ.

Хоёр улсын харилцаа өнөөдөр ч сайнгүй байгаа. Үүнд Өмнөд Хятадын тэнгисийн газар нутгийн маргаан зэрэг зөрчлүүд нөлөөлдөг.

“Ке Хюи Куан бол вьетнам хүн биш. Тэр бол Вьетнамд төрсөн хятад гаралтай хүн”, “Түүнийг хятад гаралтай Америк хүн гэж бичвэл зохино. Вьетнамтай ямар ч хамаа байхгүй” гэх зэргээр вьетнамчууд сошиал сүлжээнд бичицгээжээ.

Гэхдээ зарим нэг нь “Бид түүнийг вьетнам хүн гэж үзэх ёстой. Учир нь тэр хятад гаралтай ч Вьетнамд төрсөн хүн” гэж бичсэн байна.

“1970-1980-аад оны завьтай дүрвэгчид бол манай түүхийн эмгэнэлт хуудас юм. Тухайн үед АНУ-д Вьетнамаас дүрвэж ирсэн хүмүүс хятад гаралтай, вьетнам цустайгаасаа үл хамааран бүгд маш ядуу байсан. Тэд бүгд англи хэл огт мэддэггүй байсан. Гэхдээ тэд зовлон бэрхшээлийг давж, амьдралаа цэцэглүүлсэн юм. Тиймээс бид Ке Хюи Куаны амжилтаар бахархах ёстой. Коммунист нам тэр үеийн түүхийг сурах бичигт өгүүлэхээс зайлсхийдэг тул Вьетнамын шинэ үеийнхэн энэ талаар ойлголт бага байна” гэж завиар дүрвэж байсан хүмүүсийн нэг, Австралийн Сидней хотын Нью Соут Уэльсийн Их сургуулийн профессор Нгуен Ван Туан ярьжээ.

Эх сурвалж: BBC