АНУ-ын нэрт улс төр судлаач, философич Фрэнсис Фүкүяма “Liberalism and Its Discontents” (Либерализм ба түүний дутагдлууд) нэртэй шинэ номынхоо казах хэлний орчуулгын нээлтэд оролцохоор Казахстаны Алматы хотод иржээ.
Энэ үеэрээ тэр Европын Чөлөөт Радио сувгийн Казахстан дахь салбарын сэтгүүлчтэй уулзаж, олон улсын харилцааны өнөөгийн нөхцөл байдлын талаар ярилцсан байна.
Тухайлбал Казахстан тэргүүтэй Төв Азийн орнуудад Украины дайны үр дагавар яаж нөлөөлөх талаар үзэл бодлоо хуваалцжээ.
“Украины ялалт, Оросын сулрал нь Төв Азийн орнуудад, ялангуяа Казахстанд бие даасан бодлого, үйл ажиллагаа явуулах ихээхэн боломж олгоно. Төв Азийн орнууд Оросын юу хэлэх, юу хийхээс үл хамааран санаа зоволгүйгээр бие даасан шийдвэр гаргах боломжтой болно” гэж Фүкүяма хэлжээ.
Тэр бас Төв Азийн орнууд нийгмээ либералчлахын чухлыг онцлохдоо адилхан хоёр том авторитар дэглэмтэй хөршийн дунд оршдог ч ардчиллыг амжилттай хөгжүүлж буй Монголыг жишээ болгосон байна.
“Монгол улс бас Орос, Хятадын дунд оршдог ч 1991 оноос хойш ардчилсан сонгууль явуулсаар байгаа. Энэ нь иргэддээ маш их эрх чөлөөг олгосон. Тиймээс газар зүйн байршил нь засаглалын дотоод хэлбэрийг шийддэг гэж би бодохгүй байна. Орос, Хятадын хүч сулрах юм бол Төв Азийн орнууд улам бүр эрх чөлөөтэй болно” гэж Фүкүяма ярьжээ.
Тэрбээр бас яриандаа хүн амын боловсролын түвшин нээлттэй нийгмийг байгуулахад чухал болохыг онцолсон байна.
“Хэрвээ хүн амын боловсрол сул бол дарангуйлал тогтоход хялбар байна. Гадаадад чөлөөтэй зорчдог, олон янзын үзэл бодолтой, дундаж давхаргын иргэд олонтой улсад нээлттэй нийгмийн хэрэгцээ улам их болно. Казахстанд яг одоо ийм үйл явц өрнөж байна. Төв Азийн орнуудаас гадаадад суралцахаар явсан оюутнуудын тоо гайхалтай өндөр байгаа. Тэд цаг нь ирэхээр нийгмээ өөрчлөх болно” гэж Фүкүяма хэлжээ.
Эх сурвалж: Radio Free Europe