Хүний их эмч Г.Ууганцэцэг амьсгалын замын өвчин түүнд нөлөөлж байгаа агаарын бохирдлын асуудалтай холбоотой хэд хэдэн асуудлаар шүүхэд хандаж байгаа талаараа өнөөдөр хэвлэлийнхэнд мэдээлэл хийлээ.
Тэрбээр "Шахмал түлшний барьцалдуулагч нь ямар ч стандартгүй байна. Монгол Улсын Засгийн газар болон Тавантолгой Түлш ХХК утааны найрлагаа судалж, ил тод мэдээлэхгүй байна. Тэгэхээр бид ямар утаагаар амьсгалж байгаа нь тодорхойгүй гэсэн үг. Нийт агаарын найрлагын 21 хувь хүчиртөрөгч байдаг. Гэтэл 21 хувь байдаг хүчилтөрөгчийн оронд нүүрстөрөгч буюу угаарын хийгээр амьсгалж байгаа. Угаарын хийн найрлага, шахмал түлшнийхээ найрлагыг мэдээлэх үүргээ Засгийн газар биелүүлээгүй.
Угаарын хийн хордлогыг цочмог болон архаг өртөлт гэж хоёр янзаар ангилж үздэг. Монгол Улс бол цочмог хордлогын стандарттай. Бид өглөө ажилдаа явах, орой ажлаасаа гараад гэртээ ирэхдээ архаг хордлогод өдөр бүр өртөж байдаг. Архаг хордлогод өртөөд байна гэдэг нь аажим аажмаар амьсгалын тогтолцооны эрхтнүүд бүгд муудаж байгаа гэсэн үг. Архаг хордлогын стандарт гэж байдаггүй, ямар арга хэмжээ авах, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх тухай мэдээллийг өгдөггүй. Угаарын хийн хордлогод өртсөн хүний тархинд үхжилт үүсдэг. Тархинд асуудал үүссэнээр ой санамж муудах, мартамхай болох, сэтгэл санаагаар хямардаг гэх мэт олон үр дагавартай. Бид ковидоос болоод мартаж санаад байгаа гээд байгаа ч угаарын хийнээс болж байгааг ч үгүйсгэхгүй.
Сүүлийн 7 жилийн хугацаанд 745 хүн угаарын хийн хордлогоор нас барсан байна. Шахмал түлш хэрэглэж эхэлсэн 2019 оноос хойш угаарын хийн хордлогоор нас барсан хүний тоо огцом өссөн. 2020 онд 194 хүн нас барсан байна. Өнөөдрийн байдлаар 3000 гаруй хүн угаарын хийнд хорджээ. Гэвч энэ угаарын хийнд хордож байгаа хүмүүсийн буруу болоод өнгөрдөг жишиг тогтож байна. Бидний татварын мөнгөөр цалин авч байгаа эрх мэдэл бүхий хүмүүсийн хэнд ч хариуцлага яригдаагүй. Бүгд хариуцлагаас бултсан байдалтай байна. Хамгийн гол нь хүүхдийн эндэгдэл өсөж байна. Тиймээс бид шүүхэд хандаж байна. Хэнд ч өнөөдөр нөхөн олговор яригдаагүй.
Хамгийн гол нь хүүхдийн эндэгдэл жилээс жилд өсч байна. Өнгөрсөн оны сүүлийн статистик мэдээллээр нийт 0-5 насны 965 хүүхэд эндсэн. Нялхас гэхээр 700 гаруй хүүхэд байна. Энэ тоог нарийвчлаад харахаар амьсгалын эрхтэн тогтолцооны өвчлөл нэгдүгээрт байна. Мөн хавдрын өвчлөлийг авч үзэхэд уушигны хавдар гуравдугаарт ордог болсон.
Цаашид энэ байдлаар үргэлжлүүлэхэд хэцүү болсон учир шүүхэд хандаж байна. Шүүхийн ажил нотолгоо баримт шаардах учраас хугацаа орох байх. Гэхдээ бид эцсээ хүртэл явна.
Утааны улиралд хүүхдүүд жилдээ 4-5 удаа ханиад хүрдэг. Нэг удаагийн ханиаданд эцэг эхчүүд 200-300 мянган төгрөгийн эм тарианы мөнгөнд зарцуулдаг. Бид жилдээ нэг хүүхдийн ханиаданд 1-1.2 сая төгрөг зарцуулж байна. Тиймээс энэ мөнгөн дүнтэй нөхөн олговрыг 0-5 насны хүүхдэд өгөхийг Засгийн газраас шаардаж байна. Хариуцлагагүй байсныхаа төлөө маш олон хүүхэд эцэг эхчүүд нус нулимстайгаа холилдож тэнгэрт дэвшсэн хүүхдийн араас юу ч хийж чадахгүй байгаа нь үнэн. Ойролцоогоор 440 тэрбум төгрөгийг хүүхдүүдэд зарцуулах хэмжээний мөнгө байгаа юм. Уг нь зөв бодлогоор агаарын бохирдлын эсрэг ажилласан бол ийм байдалд хүрэхгүй байх юмсан" гэлээ.