fbpx Төсвийн хүрээний хязгаарыг бүү дав
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2024/03/25-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Эдийн засаг Нийгэм Шуурхай онцлов
Огноо
Унших
4 минут 39 секунд

Төсвийн хүрээний хязгаарыг бүү дав

Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл өнгөрсөн пүрэв гаригт эдийн засгийн нөхцөл байдлын талаар судалгаа хийсэн талаараа мэдээлэл хийсэн юм. Эдийн засгийн бодит өсөлт 2021 онд дөрвөн хувь байсан бол 2023 онд долоон хувь болж өссөн. Үүнд гадаад худалдааны эргэлт жин дарах нөлөө үзүүлсэн байна. Тодруулбал, нийт экспортын 94 хувь нь уул уурхайн түүхий эд, гурван хувь нь хөдөө аж ахуйн гаралтай түүхий эд байгаа аж. Тэр дундаа уул уурхайн бүтээгдэхүүний 80 хувийг нүүрс, зэсийн баяжмал, төмрийн хүдрийн экспорт эзэлж байгаа бөгөөд нүүрсний үнэ, гарч буй хэмжээ дийлэнхийг нь тодорхойлж байгааг мэдээллийн үеэр хэллээ.


Өнгөрсөн 20 жилийн хугацаанд Монгол Улсын эдийн засаг ДНБ-нд нөлөөлөх үзүүлэлт савалгаа их байсныг сануулах нь зүйтэй. Гэхдээ энэ нь түүхий эд экспортлогч улсуудын хувьд байдаг л жишиг. Өнгөрсөн жил баталсан төсвийн хүрээний мэдэгдэлд ирэх гурван жилд ДНБ-ий өсөлт саарах таамаг гаргасан.


Харин төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн судалгаагаар өсөх хандлага ажиглагджээ. Түүнчлэн энэ хугацаанд төсвийн орлого, зарлагыг тогтвортой байхаар төсвийн хүрээний мэдэгдэлд баталсан бол эрсдэлээ тооцоолсны үндсэн дээр буурах төлөвтэй байгааг Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлийнхөн хэллээ. Энэ нь хэт өөдрөг төсөөлөл байх ёсгүй гэдгийг илтгэж байгаа ажээ.


Нөгөөтээгүүр, манай улсын эдийн засагт гадаад орчны нөхцөл байдал, эрсдэл шууд нөлөө үзүүлдэг. Тиймээс гадаад орчны нөлөөллийн тооцооллыг гаргаж түүнд тулгуурласан төсвийг боловсруулж батлах шаардлага бий. Тэгэхээр ирэх жилүүдэд төсвийг өөдрөг төсөөлөхөөс зайлсхийн төсвийн тэлэлтийг төсвийн хүрээ, хязгаартаа багтааж, тэлэхгүй байх зөвлөмжийг мөрдөх хэрэгтэй гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, хэт өөдрөг зардал тусгаж түүнийгээ батлахын тулд төсвийн зарлагын дээд хязгаарыг өөрчилдөг муу зуршлаасаа салах цаг ирснийг сануулж буй.


Цаг хаашаа эргэж, гэнэтийн зүйл тохиолдох эрсдэлийг тооцоолох нь зайлшгүй. Тухайлбал, энэ жилийн өвөл хатуухан өнгөрч байгаа. Хот, хөдөөгүй цас зуд, шар усны үерээс болгоомжилж, гэнэтийн зарлагатай өвөл өнгөрч буйг хүн бүр мэднэ. 2000 оноос хойш гурав дахь удаагийн их хэмжээний хохиролтой өвөл дуусч байгааг мэргэжилтнүүд хэлдэг. Тэгвэл ирэх гурван жилд Монгол улс төсвөө батлахдаа хоёр хувилбараар тооцоолох нь зүйтэй.
Нэгдүгээрт, цаг тогтуун байвал төсвийн зарлагын дээд хязгаар буюу төсвийн хүрээ 27.5 хувьд багтаах ёстой. Хоёрдугаарт, байгалийн гамшиг, давагдашгүй хүчин зүйлд автаж эдийн засагт тооцоолоогүй зардал гарах тохиолдолд төсвийн хүрээгээ 25.6 хувиас давуулахгүй байх хэрэгтэй. Тэгэхээр ирэх гурван жилийн турш хуулийн хүрээнд дээд, доод хязгаараа баримталж төсвөө батлахыг Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлөөс холбогдох газруудад санал болгон хүргүүлжээ.


Төсвийн хүрээний хязгаартаа захирагдаж, Засгийн газар сахилга баттай байхыг төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл зөвлөж байна. Хэдийгээр түүхий эдийн биет хэмжээ болон үнийн өсөлт эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлж байгаа ч биет хэмжээний өсөлтөөр экспортын хэмжээг тодорхойлох нь буруу жишиг. Тиймээс алдааг залруулах “луужин үйлдвэрлэгч” нь Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөл болох учиртай. Гэхдээ луужинг хэрхэн хөөргөх вэ гэдэг Засгийн газраас шалтгаална. Зөвлөлийнхний харж буйгаар ирэх гурван жилд Монгол Улсын эдийн засаг өсөлттэй, инфляц тогтвортой байна гэж үзжээ. Хэдийгээр төсвийн орлого буурах хандлагатай байгаа ч хямралд орохгүй байх суурь тооцооллыг сайтар хийж, хэрэгжүүлэх нь чухал гэдгийг Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн дарга Н.Энхбаяр онцолсон юм.

Доржийн ОЮУНЧИМЭГ

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин

Москвад болсон халдлага, НҮБ-ын тогтоол, Уэльсийн гүнжийн мэдэгдэл
Москвад болсон халдлага, НҮБ-ын тогтоол, Уэльсийн гүнжийн мэдэгдэл
 
ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЙД Б.ЧОЙЖИЛСҮРЭНГИЙН 10 ЖИЛИЙН НАЙЗ, “ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ” ТӨХК-ИЙН ЗАХИРАЛ Д.БЯМБАСҮРЭН НҮХТИЙН АМАНД ХАУС ХОТХОН БАРЬЖ БАЙНА
ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЙД Б.ЧОЙЖИЛСҮРЭНГИЙН 10 ЖИЛИЙН НАЙЗ, “ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ” ТӨХК-ИЙН ЗАХИРАЛ Д.БЯМБАСҮРЭН НҮХТИЙН АМАНД ХАУС ХОТХОН БАРЬЖ БАЙНА
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2024/03/25-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЙД Б.ЧОЙЖИЛСҮРЭНГИЙН 10 ЖИЛИЙН НАЙЗ, “ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ” ТӨХК-ИЙН ЗАХИРАЛ Д.БЯМБАСҮРЭН НҮХТИЙН АМАНД ХАУС ХОТХОН БАРЬЖ БАЙНА

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ САЙД Б.ЧОЙЖИЛСҮРЭНГИЙН 10 ЖИЛИЙН НАЙЗ, “ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ҮНДЭСНИЙ ТӨВ” ТӨХК-ИЙН ЗАХИРАЛ Д.БЯМБАСҮРЭН НҮХТИЙН АМАНД ХАУС ХОТХОН БАРЬЖ БАЙНА

АНУ-ын Дэд Ерөнхийлөгч Хенри А.Уоллeс манай улсад ажлын айлчлал хийсэн нь

АНУ-ын Дэд Ерөнхийлөгч Хенри А.Уоллeс манай улсад ажлын айлчлал хийсэн нь

Сонгуулиас болж Америкчууд нойргүйдэж байна гэв

Сонгуулиас болж Америкчууд нойргүйдэж байна гэв

Эрхэм гишүүн Д.Энхтүвшингийн “улс төр”-ийн ард МҮХАҮТ-ын сонгууль байсан уу?

Эрхэм гишүүн Д.Энхтүвшингийн “улс төр”-ийн ард МҮХАҮТ-ын сонгууль байсан уу?

“Ажлынхантай караокед суулгасангүй” хэмээн агсарч нөхөр лүүгээ заазуур шидэж гэмтээн төрсөн ахаа хутгалж хөнөөжээ

“Ажлынхантай караокед суулгасангүй” хэмээн агсарч нөхөр лүүгээ заазуур шидэж гэмтээн төрсөн ахаа хутгалж хөнөөжээ

“Энержи ресурс”, 40 сая доллар оруулж “Эрдэнэ Монгол”-ийн төсөлд эзэн суулаа

“Энержи ресурс”, 40 сая доллар оруулж “Эрдэнэ Монгол”-ийн төсөлд эзэн суулаа

Иргэн бүр зээлийн оноотой болсноор хар жагсаалт гэх ойлголт байхгүй болж байна

Иргэн бүр зээлийн оноотой болсноор хар жагсаалт гэх ойлголт байхгүй болж байна

УЛААНБААТАР ХОТЫН “АВТО ЗАМЫН АЧААЛАЛ“-ЫН МЭДЭЭЛЛИЙГ E-MONGOLIA СИСТЕМЭЭС ХАРАХ БОЛОМЖТОЙ БОЛЛОО

УЛААНБААТАР ХОТЫН “АВТО ЗАМЫН АЧААЛАЛ“-ЫН МЭДЭЭЛЛИЙГ E-MONGOLIA СИСТЕМЭЭС ХАРАХ БОЛОМЖТОЙ БОЛЛОО

“Жокер”, “Гладиатор” киноны жүжигчдийн амжилтад хүрсэн түүх

“Жокер”, “Гладиатор” киноны жүжигчдийн амжилтад хүрсэн түүх

Эх дэлхийгээ хайрлах “Хоосон таваг” аян эхэллээ

Эх дэлхийгээ хайрлах “Хоосон таваг” аян эхэллээ

Эрчим хүчний үнийн өөрчлөлт буюу сонголтгүй сонголт

Эрчим хүчний үнийн өөрчлөлт буюу сонголтгүй сонголт

Украин: Тэмцлийн гол цэг

Украин: Тэмцлийн гол цэг

Баабар: Ангэла Мэркэлийн үлдээсэн аймшигт өв

Баабар: Ангэла Мэркэлийн үлдээсэн аймшигт өв

Ардчиллыг зөвөөр төлөвшүүлбэл авралын од, харин буруугаар ашиглавал хор, хорлол

Ардчиллыг зөвөөр төлөвшүүлбэл авралын од, харин буруугаар ашиглавал хор, хорлол

“Чайна энержи”: Тохиролцож чадвал Гашуунсухайтын төмөр замыг гурван жилийн дотор холбоход бэлэн

“Чайна энержи”: Тохиролцож чадвал Гашуунсухайтын төмөр замыг гурван жилийн дотор холбоход бэлэн

Цөмийн энергийн тухай хуулийн төсөл: Хэн юу хэлэв?

Цөмийн энергийн тухай хуулийн төсөл: Хэн юу хэлэв?

Д.Баярхүү: Монголчуудын ойлгомжгүй нь харин ч ойлгомжтой!

Д.Баярхүү: Монголчуудын ойлгомжгүй нь харин ч ойлгомжтой!

“Трафигура”-даа 1.1 тэрбум долларын хохирол учруулсан гэх Э.Жононбаярын “түншүүд” нь улстөрчид биш биз?!

“Трафигура”-даа 1.1 тэрбум долларын хохирол учруулсан гэх Э.Жононбаярын “түншүүд” нь улстөрчид биш биз?!

Н.Номтойбаяр: Өнгөрсөн онд 8200 аж, ахуй нэгж хаалгаа барьж, 13 мянган иргэн гадагшаа дүрвэсэн байна

Н.Номтойбаяр: Өнгөрсөн онд 8200 аж, ахуй нэгж хаалгаа барьж, 13 мянган иргэн гадагшаа дүрвэсэн байна

Хятадын тал “танк”-наас болсон алдагдлаа “тэг”-лэх тухай захидлаар мэдэгджээ

Хятадын тал “танк”-наас болсон алдагдлаа “тэг”-лэх тухай захидлаар мэдэгджээ

Стандартын хэрэгжилт хаана очоод бүдэрдэг вэ

Стандартын хэрэгжилт хаана очоод бүдэрдэг вэ

Halloween-аар хаалга тогших хүүхдүүдийн урмыг бодож атга чихэр өгөөрэй

Halloween-аар хаалга тогших хүүхдүүдийн урмыг бодож атга чихэр өгөөрэй

Туйлдсан “ТЭЦ-3” “крант”-аа хаахад ойрхон болжээ

Туйлдсан “ТЭЦ-3” “крант”-аа хаахад ойрхон болжээ

Оросын аймшигт хохирлын нөхвөр

Оросын аймшигт хохирлын нөхвөр

Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийн экспортыг нэмэгдүүлэхэд Казахстан Улстай хамтарна

Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийн экспортыг нэмэгдүүлэхэд Казахстан Улстай хамтарна

Маргаан дагуулсан гүнжийн гавлын яс

Маргаан дагуулсан гүнжийн гавлын яс

ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал Орано группийн ТУЗ-ын дарга Клод Имовэнийг хүлээн авч уулзав

ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал Орано группийн ТУЗ-ын дарга Клод Имовэнийг хүлээн авч уулзав

Гавьяат тамирчин С.Цэрэнчимэд алтан медалийн төлөө барилдана

Гавьяат тамирчин С.Цэрэнчимэд алтан медалийн төлөө барилдана

Дөрвөн мянган эмэгтэйн амийг зольсон хуурамч мэдээлэл

Дөрвөн мянган эмэгтэйн амийг зольсон хуурамч мэдээлэл

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Үндсэн хууль зөрчиж байна гэв

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Үндсэн хууль зөрчиж байна гэв

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​