fbpx Төр өмчтэй, хүчтэй байх ёстой!
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2024/03/26-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Улс төр Нийгэм Шуурхай онцлов
Огноо
Унших
6 минут 16 секунд

Төр өмчтэй, хүчтэй байх ёстой!

Сүүлийн 30 жилийн монголын улс төрчдийн онол суртахууны үндэс нь төрийг жигших үзэл байсан гэхэд хилсдэхгүй. Төр өмчтэй байж болохгүй, төр бизнес хийж болохгүй, төр бол дарангуйлагч гэх үзэл санааг хүчтэй сурталчилж бүх нийтийн оюун санаанд шингээж амжив. Төрийн өмчийн тухай асуудлыг одоо их шүүмжилдэг болж.

Тэгвэл: Төр муу менежер гэдэг уриан дор өмчийг эзэнтэй болгоно гэж их, бага хувьчлал явуулсан. 1990 онд 110 мянган ажилчинтай 1000 шахам үйлдвэр ажиллаж тухайн үед жилд бэлтгэж байсан 5-6 сая арьс ширийг 100% бүрэн боловсруулж, жилд 3,5 сая хос гутал, 600 мянган ширхэг савхин хувцас, 200 мянган нэхий дээл, эдлэл үйлдвэрлэж, хаягдлыг 100 хувь дахин боловсруулж байлаа. Одоо хаачив. Өмч эзэнтэй болов уу? 255 нэгдэл, 52 САА, тэжээлийн 20 аж ахуй, эмчилгээ-тэжээлийн 250 цэг, нэгдэл дундын амралтын газар 50, цагаан идээний 51 үйлдвэр, сүү-тосны 400 завод, эхчүүдийг амраах, амаржуулах 320 байр, дизель цахилгаан станц 300, зочид буудал 320, улаан булан 600, малын хашаа саравч 68 мянга, худаг 40 мянга, хүүхдийн кино театр, номын сан 25-ыг хувьчилсан байна. Бас хайчив.

Сүүлийн үеийн асуудлууд л гэхэд:

Нийслэлийн зорчигч тээврийн асуудлыг хувийн хэвшлийн автобус компаниуд яаж баллаж, хөрөнгө оруулалтыг яаж гажуудуулж байсан нь саяхнаас ил тод болж байна. Барилгын хувийн компаниуд улс төрчид, төрийн албан хаагчдыг хахуульдаж яаж дураараа аашилж нийслэлийг сургууль цэцэрлэг, эмнэлэг, ногоон байгууламж, хүүхдийн тоглоомын талбай, машины зогсоолгүй, чанарын баталгаагүй бетонон ширэнгэ болгосныг нийтээрээ шагшин ярьж л байгаа биздээ. Түгжрэлийн үндэс нь энэ шүү дээ. Хувьд очсон шатахуун импортлогчид үгсэн хувалдаж улс төрийн тоглоомд оролцож болдгийг бид бас хальт харсан. Дотоодын нефть импортлогчид хөнгөлөлттэй зээл авч хугацаагаа сунгуулах зэргээр туйлдаг хэрнээ Засгийн газарт улс төрийн зорилгоор шахалт үзүүлж, зохиомол хомсдол үүсгэсэн тухай саяхан бид ярьцгааж л байсан. Газрын хэвлийн баялгаа лиценз нэрээр хувьчилснаас юу болж байгааг бүгд л сонсож мэдэж суугаа.

Одоо гурил үйлдвэрлэгчдийн асуудал яригдаж эхэллээ. 1 тн улаанбуудайг 900 сая төгрөгөөр авсан гурил үйлдвэрлэгчид 3000 төгрөгөөр борлуулж байна. Гурил үйлдвэрлэгчид тариалах, үйлдвэрлэх бүх шатандаа монголын төрөөс хөнгөлөлт тусламж авсан хэрнээ төрийг ард түмэнтэй нь дарамталж байна. Эмийн компаниудын хуурамч эмийн асуудал ч босч ирэх юм шиг байна.

Тэгтэл бүх намын мөрийн хөтөлбөрт төрд юу ч үлдээхгүй хувьчлах асуудал яригдаж байна. Эрх баригч намын дарга, өнөөгийн Ерөнхий сайд, төр хувийн хэвшилтэй өрсөлдөж бизнес хийхгүй гэж дуугарах боллоо. Энэ бол төр ард түмэндээ үйлчилгээ үзүүлж байгаа хэлбэр болохоос бизнес биш шүү. Төрийн мэдлийн үйлдвэр аж ахуйн газрын ажилтнууд бол төрийн үйлчилгээний албан хаагчид. Төрийн өмчинд байсан аж үйлдвэрлэлийн зорилго бол мөнгө ашиг олох явдал огт биш байсан юм. Харин өргөтгөсөн нөхөн үйлдвэрлэл явуулах, хүмүүсийг ажил орлоготой, улс орон өөрийн бие даасан үйлдвэрлэлтэй, гаднаас хараат биш байлгах нь л гол зорилго, гол ашиг нь байсан юм. 100 сая төгрөгийн зардал гаргаад 100 сая төгрөгийн орлоготой байвал төрийн өмчийн үйлдвэрлэл яах ч үгүй ажилчид нь цалингаа аваад л, хэрэглэгчид нь бүтээгдэхүүнээ хэрэглээд л хэвийн ажилласаар байна. Харин үйлдвэр хувийн өмчинд байвал мөнгөн ашиг эзэнд нь унахгүй учраас үйл ажиллагаагий нь зогсооно. Ийм шалтгаанаар хувьчлагдсан үйлдвэрүүд дампуурч олон мянган хүн ажилгүй болж ядуурлын ангалруу унасан.

Дэлхийн олон оронд стратегийн ач холбогдолтой үйлдвэрлэл, үйлчилгээ нь төрийн мэдэлд байдаг юм билээ шүү. Хувийн хэвшилд очсон үйлдвэр аж ахуйн дотоод хэрэгт төр оролцох боломжгүй. Тиймээс тэд хүчрэгдэхгүй дураар авирлаж байна. Харин төрийн мэдлийн албан хаагчидаа бол захирах бүрэн боломжтой.

Төрийг мөнх байлгах тухай онол огт байхгүй. ШУКО-ын гол суурь нь төр мөхөх тухай онол юм шүү дээ. Түүнийг нь энэ хичээлийн МУИС-д заадаг байсан С.Зориг л мэддэг байсан. Үйлдвэрлэл хөгжиж, баялаг нэмэгдэж, нийгэм дэх шударга бус байдал арилж иргэдийн ухамсар дээшлэхийн хэрээр төрийн үүрэг алгуур аажмаар буурч бүх нийтийн өөрөө удирдах ёсонд шилжинэ гэсэн онол байдаг юм. Шударга бус байдал ноёрхсон өнөөгийн нөхцөлд төр харин ч хүчтэй байх ёстой. Төрийг мөхөхийг хүлээлгүй устгах гэж зүтгээд байгаа нь өөр зорилготой. Төрийг өмчгүй, хүчгүй болгох нь хэнд хэрэгтэй вэ гээд бодоод үзээрэй.

Д.Энэбиш

Sonin.mn

Үрлэн сумтай, тоглоомон буугаар бусдыг айлган сүрдүүлж, танхайрчээ
Үрлэн сумтай, тоглоомон буугаар бусдыг айлган сүрдүүлж, танхайрчээ
 
УИХ-ын дарга, Засгийн газар хоёрыг зэрэг “зодох” зориг Б.Энхбаяраас л гарч байна
УИХ-ын дарга, Засгийн газар хоёрыг зэрэг “зодох” зориг Б.Энхбаяраас л гарч байна
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2024/03/26-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

УИХ-ын дарга, Засгийн газар хоёрыг зэрэг “зодох” зориг Б.Энхбаяраас л гарч байна

УИХ-ын дарга, Засгийн газар хоёрыг зэрэг “зодох” зориг Б.Энхбаяраас л гарч байна

АН-ынхан “...Засагт хамтарсан нэрээр Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг тохирох гэлээ” хэмээн дарга нараа харджээ

АН-ынхан “...Засагт хамтарсан нэрээр Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг тохирох гэлээ” хэмээн дарга нараа харджээ

Н.Тэгшбаяр: “Халзан бүрэгтэй”-н зүг бүгд хараа чиглүүлэх цаг болсон байна

Н.Тэгшбаяр: “Халзан бүрэгтэй”-н зүг бүгд хараа чиглүүлэх цаг болсон байна

Идэхээс наагуур тайлбарлаж байгаа цор ганц ашигт малтмал бол УРАН...

Идэхээс наагуур тайлбарлаж байгаа цор ганц ашигт малтмал бол УРАН...

ХЭНЭЭС, ЯАХ ГЭЖ ... УИХ-н гишүүн Э. Болормаа /сонгуулийн ажилдаа гадаадын компаниас хандив авсан уу/

ХЭНЭЭС, ЯАХ ГЭЖ ... УИХ-н гишүүн Э. Болормаа /сонгуулийн ажилдаа гадаадын компаниас хандив авсан уу/

Кибер халдлагаа зогсоохыг Америкаас шаарджээ

Кибер халдлагаа зогсоохыг Америкаас шаарджээ

Бөөрөлжүүтийн эзэнд “бэлэг” барьж эрчим хүчний үнийг үндэслэлгүйгээр 30-300 дахин нэмсэн үү?!

Бөөрөлжүүтийн эзэнд “бэлэг” барьж эрчим хүчний үнийг үндэслэлгүйгээр 30-300 дахин нэмсэн үү?!

Ю.Гагарины эрин үе ба өнөө цагийн ялгаа

Ю.Гагарины эрин үе ба өнөө цагийн ялгаа

О.Алтангэрэл “...Ухаахудаг” гэж ам нээхээ болиод 40 хонолоо

О.Алтангэрэл “...Ухаахудаг” гэж ам нээхээ болиод 40 хонолоо

“Гүнийн төр, засаг” гэх үзэгдлийн асуудалд

“Гүнийн төр, засаг” гэх үзэгдлийн асуудалд

“БАЯНГОЛ БОЛОВСРОЛ-2025” ӨДӨРЛӨГТ ХҮРЭЛЦЭН ИРЭХИЙГ УРЬЖ БАЙНА

“БАЯНГОЛ БОЛОВСРОЛ-2025” ӨДӨРЛӨГТ ХҮРЭЛЦЭН ИРЭХИЙГ УРЬЖ БАЙНА

Хятадад тогтоосон тарифын нэмэгдэл манай нүүрсний орлого буурахад нөлөөлсөн гэв

Хятадад тогтоосон тарифын нэмэгдэл манай нүүрсний орлого буурахад нөлөөлсөн гэв

Элдэв зураг (50 фото)

Элдэв зураг (50 фото)

Д.Батсайхан: Үнэндээ Маамын Лхагва арслан төрийн наадамд гурав түрүүлчихсэн хүн шүү дээ

Д.Батсайхан: Үнэндээ Маамын Лхагва арслан төрийн наадамд гурав түрүүлчихсэн хүн шүү дээ

Цалингийн доод хэмжээг 1000 ам.доллар болгох хэрэгтэй

Цалингийн доод хэмжээг 1000 ам.доллар болгох хэрэгтэй

Ш.Отгонбилэг агсны ар гэрээс 400 тэрбумыг нэхэмжилнэ гэв

Ш.Отгонбилэг агсны ар гэрээс 400 тэрбумыг нэхэмжилнэ гэв

Хичээл ч, түгжрэл ч эхэллээ

Хичээл ч, түгжрэл ч эхэллээ

Х.Нямбаатар: Явган хүний зам засвар, шинэчлэлтийн ажлыг ирэх долоо хоногт эхлүүлнэ

Х.Нямбаатар: Явган хүний зам засвар, шинэчлэлтийн ажлыг ирэх долоо хоногт эхлүүлнэ

Х.Нямбаатар: “Хатанбаатар“-ын эмнэлгийг нийслэлд шилжүүлэн авч, засварлана

Х.Нямбаатар: “Хатанбаатар“-ын эмнэлгийг нийслэлд шилжүүлэн авч, засварлана

Есөн сонгуулийн дараах ухаарал

Есөн сонгуулийн дараах ухаарал

БАДАРХУНДАГА НУУРААС 279 МӨНГӨН АЯГА ХУЛГАЙЛЖ, ХОЁР ХҮНИЙГ БУУДСАН Ц.ДАВААГИЙН ХАВТАСТ ХЭРЭГ

БАДАРХУНДАГА НУУРААС 279 МӨНГӨН АЯГА ХУЛГАЙЛЖ, ХОЁР ХҮНИЙГ БУУДСАН Ц.ДАВААГИЙН ХАВТАСТ ХЭРЭГ

БААРНЫ ЭЗЭН БАЙСАН Э.БАТ-АМГАЛАН УИХ-ЫН ГИШҮҮН БОЛООД БАРИЛГЫН “ЭЗЭН” БОЛОВ УУ

БААРНЫ ЭЗЭН БАЙСАН Э.БАТ-АМГАЛАН УИХ-ЫН ГИШҮҮН БОЛООД БАРИЛГЫН “ЭЗЭН” БОЛОВ УУ

Монголын реализм

Монголын реализм

Бөх шүтэх балайрал чинь хэрээс хэтэрлээ

Бөх шүтэх балайрал чинь хэрээс хэтэрлээ

“Дэлхийн мисс”-д эх орноо төлөөлөх үндэсний ялагч Б.Эрдэнэсувд

“Дэлхийн мисс”-д эх орноо төлөөлөх үндэсний ялагч Б.Эрдэнэсувд

Трамп гар утас, цахилгаан бараануудыг өндөр татвараас чөлөөлөв

Трамп гар утас, цахилгаан бараануудыг өндөр татвараас чөлөөлөв

УИХ-ын гишүүн Б.Түвшингийн компани 1XBET-ийн 285 сая ам.долларын гүйлгээг гадагш хийсэн үү

УИХ-ын гишүүн Б.Түвшингийн компани 1XBET-ийн 285 сая ам.долларын гүйлгээг гадагш хийсэн үү

36 настай эмэгтэй нууц амрагтайгаа нийлэн нөхрийнхөө хоол, тарианд уксус хийж хөнөөхийг завджээ

36 настай эмэгтэй нууц амрагтайгаа нийлэн нөхрийнхөө хоол, тарианд уксус хийж хөнөөхийг завджээ

Б.Жавхлан сайдыг шалгах уу?

Б.Жавхлан сайдыг шалгах уу?

НИЙСЛЭЛИЙН ЕРӨНХИЙ АРХИТЕКТОР АСАН Н.НАЦАГДОРЖИЙН ХҮҮ ХУВЬДАА НҮХТИЙН АМАНД 30 ӨРӨӨТЭЙ ХАУС БАРЬЖЭЭ

НИЙСЛЭЛИЙН ЕРӨНХИЙ АРХИТЕКТОР АСАН Н.НАЦАГДОРЖИЙН ХҮҮ ХУВЬДАА НҮХТИЙН АМАНД 30 ӨРӨӨТЭЙ ХАУС БАРЬЖЭЭ

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​