УИХ дахь Үндэсний эвслийн гишүүд мэдээлэл хийлээ.
Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаяр " Одоо Цөмийн энергийн тухай хуулийг хэлэлцэж байна. Энэ хуулийг дэмжихээр шийдсэн. Гэхдээ Францын Засгийн газартай гэрээ байгуулж, тус улсын компанитай хамтран уран олборлохдоо анхаарах хэд, хэдэн зүйл байна. 15 жилийн өмнө баталсан Оюутолгойн гэрээтэй холбоотой маш олон асуудал өнөөдрийг хүртэл үүссэн. Алдаа дутагдал гарсныг үгүйсгэхгүй. Тэгэхээр олон улсын гэрээ хэлцэлд Монгол Улсын язгуур эрх ашгийг хамгаалах байр суурь маш чухал. Харилцан эдийн засгийн хамтын ажиллагаа байхгүй нь тодорхой. Ураны төсөл дээр Оюутолгойн алдаа түүнийг дагасан улс төрийн хэрүүл, авлигал, хээл хахуул гэх мэт асуудал байхгүй байх гэдэгт итгэж улс орны эдийн засгийн ач холбогдлыг нь бодоод дэмжсэн" гэлээ.
Энэ талаар үргэлжлүүлэн УИХ-ын гишүүн А.Ундраа " Монгол, Франц улс нь ураны төсөлд хамтран ажиллах гэрээг 10 жилийн өмнө үзэглэж байсан. Энэ хугацаанд гэрээнд заасан ажлууд удааширсан. Түүнээс дурдвал, Монгол Улсын Засгийн газар хариуцлагагүй үйлдэл хийж, Хан ресорс гэх Францын компанийн үйл ажиллагааг цуцалснаас болж их хэмжээний өр төлбөрт унасан.Дэлхийн хамгийн том олборлогч компани ч Монголыг орхин гарсан. Өнөөдөр 8 компани Монголд ашиглалтын лицензтэй. Энэ компаниудын ажил цаашид хуулийн дагуу өөрчлөх ёстой. Бид ганц компанид зориулж хуулиа өөрчилж байгаа юм биш. Энэ салбарт томоохон хөрөнгө оруулалт татахын тулд хуулиа өөрчилж байгаа юм. Орона майнинг компанитай хийх гэрээ нь маш өргөн хүрээг хамарч байгаа. Уран олборлохоос гадна газар дор уусган баяжуулах, хөрвүүлэх, цөмийн түлшний судалгаа хийх, цөмийн цахилгаан станцыг хамтран байгуулах, хүний нөөцийг бэлдэх зэрэг хүрээг хамарна. Тэгэхээр хуулийн өөрчлөлтөд энэ талаар оруулах ёстой. Хүний нөөц, мэргэжилтнүүдийг бэлдсэн байх ёстой бөгөөд энэ хүмүүсийг заавал оролцуулах ёстой юм. Газрын гүний усыг бохирдуулж магадгүй асуудал санаа зовоож байна. Үүнд мэргэжлийн хүн хяналт тавих ёстой. Нөгөө талд, нэг тонн уран 200 мянган долларын үнэтэй. Энэ утгаараа эдийн засгийн чухал ач холбогдолтой" гэсэн юм.
Харин 2025 оны төсвийн талаар УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаяр "2025 оны улсын төсвийг УИХ-аар хэлэлцэж байна. Шинэ Үндсэн хуулийн хүрээнд бүрдсэн 126 гишүүнтэй парламент анхныхаа улсын төсвийг хэлэлцэх гэж байна. Ард иргэдийн зүгээс манай парламентад итгэл өгч, хүлээлт үүсгээгүй. Тэгэхээр энэ парламент иргэдийнхээ итгэлийг олж авахын төлөө ажиллах ёстой. Үүний хамгийн эхний ажил бол улсын төсөв. Төсөвт ханддаг уламжлалт хандлагыг гаргаж болохгүй. Өнгөрсөн жилийн зарлага энэ жил 30 их наяд болж байна. Орлогын баталгаагүй. Орлогынхоо гол баталгааг түүхий нүүрсний экспортод найдсан. Гэтэл өнгөрсөн хоёр жил нүүрсний үнэ шат дараалалтай унасан. Нүүрснй үнийг хэт өөдрөгөөр төсөөлсөн байна. Эцсийн дүндээ орлого, зарлагын зөрүү гарахаар инфляци өдөөгдөж, төгрөгийн ханш унаж хүмүүс цалин, тэтгэвэр тэтгэмжээрээ худалдан авах чадвар буурдаг. Халамж, нийгмийн даатгалын шимтгэл, татварын хэмжээ буурахгүй юм байна. Нөгөө талдаа эдийн засгийн идэвхтэй хүн ам буурч байна. Өнгөрсөн онд 8200 аж, ахуй нэгж үүд хаалгаа хаасан. Үүнийг дагаад 26 мянган хүн ажилгүй болж, 13 мянган иргэн гадагшаа явсан. Хэт үрэлгэн, зарлагатай байна. Тэвчиж болох зардал маш их байна. Бидэнд зарчмын санал байна. Боловсролын зээлийн санд 157 тэрбум төгрөг төсөвлөгдсөн. Боловсон хүчингүй болж байгаа энэ үед энэ сангийн төсвийг нэмэх шаардлагатай. Боловсон хүчнээр бэлдэх ёстой" гэлээ.
ВИДЕО: