fbpx Хамтарсан Засгийн газар, 126 гишүүнтэй парламент Гашуунсухайт-Ганцмодны төслийг хөдөлгөж чадах уу?!
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2024/11/21-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Шуурхай онцлов Том онцлох
Огноо
Унших
8 минут 33 секунд

Хамтарсан Засгийн газар, 126 гишүүнтэй парламент Гашуунсухайт-Ганцмодны төслийг хөдөлгөж чадах уу?!

Монголын нүүрсний цорын ганц худалдан авагч нь Хятад улс, нүүрсээ тийш зөөх хамгийн том гарц нь Монголын Гашуунсухайт, Хятадын Ганцмодны боомт юм. Энэ гарцыг нээх гэж будилсаар олон жилийн нүүрийг үзлээ. Ингэсэн түүх нь улс төр, бизнесийн нөлөө бүхий хэдхэн хүнтэй холбогдож байна. Эцэст нь эндээ ч, тэндээ ч цаг хугацаа, хөрөнгө санхүүгийн их хэмжээний алдагдал хуримтлагджээ. Эндэх алдагдал манай л асуудал, тэндэх алдагдал ч манай улстай холбогдож байна. Харамсалтай. Гэхдээ саяхнаас Монгол, Хятад хоёр улсын төрийн түвшинд ярилцсаар Гашуунсухайт-Ганцмодны төслийг хөдөлгөх хэлэлцээр идэвхжив. Хэлэлцээрийн хүрээнд Хятадын талаас чангадуу санал ирүүлсэн байна.

“…Монгол Улстай 21 жил ийн турш хэлэлцээр хийж байна. 2014 онд Ши Жиньпин даргыг байлцуулж байгаад танай талтай Үндсэн гэрээг байгуулсан. Гэвч та нар түүнийгээ хэрэгжүүлээгүй. Энэ гэрээг байгуулснаас ердөө таван сарын дараа Ганцмодны боомт руу төмөр замаа тавьсан. Түүнд 700 тэрбум гаруй юань зарцуулсан.

Гэтэл 2020 онд танайх төмөр замын царигаа өөрчлөх шийдвэр гаргаж, тэр гэрээг үндсэнд нь байхгүй болгосон. Тэр хооронд манайх өнөөг хүртэл тэр төмөр замын бүтээн байгуулалтад авч ашигласан банкны зээлийг төлөх зэргээр 2.0 тэрбум гаруй юанийн алдагдал хүлээсэн. Хэрвээ одоогийн төр, засгийн түвшинд хэлэлцэж байгаагаар шийдвэл өнгөрсөн хугацааны алдагдал нэхэмжлэхгүй. Харин одоо гэрээг хийгээд төслийг үргэлжлүүлж, хил холболтыг хийхэд гурван жилийн хугацаа, 4.0 тэрбум гаруй юанийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай. Хамгийн гол нь цаашид тогтвортой байх эрх зүйн орчныг найдвартай бүрдүүлэх, гэрээгээр “гурван цогцоор хэрэгжүүлэх” буюу төмөр зам, нүүрсний худалдаа, уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэхийг шийдвэрлэх, ингэхдээ гэрээний үнэ дээр “Чалько”-гийн зарчмыг баримтлах, “16+3” буюу 20 орчим жилээр байгуулах нь зүйтэй” гэсэн байгаа юм. Яг үнэндээ Хятад улсаас ийм санал ирүүлэх нөхцөл суурийг манайхан өөрсдөө тавьсан. Үүний толгой “роль”-д нь дөрөв дэх, тав дахь Ерөнхийлөгч нар тоглосон байдаг.

Нэг нь Хятадын “Шеньхуа” компанитай Монголын “гурван үсэг”-тэй компанийг консорциум болгож байгаад Тавантолгой ордыг ашиглах ажилд оролцсон. Тэр ажиллагаагаар Хятадын тал 49 хувийг Монголын компани 51 хувийг эзэмшихээр төлөвлөсөн. Монголын компанийн 51 хувийн 17 нь “зүтгүүр” болсны шагналд очих яриа хүртэл хийгдсэн байгаа юм.

Харин нөгөө Ерөнхийлөгч нь “...Нарийн царигтай төмөр зам тавих юм бол Хятадаас танк орж ирээд эзэлчихнэ” гэж байгаад 2014 оны тэр гэрээг зогсоосон. Маш тэнэг суртал ухуулга ч гэсэн үр дүнд хүргэчихсэн нь үнэн юм. Болсон явдал нь энэ. Цаана нь ямар эрх ашиг нуугдаж байсныг бүү мэд. Өөрөөр хэлбэл, энэ хоёр Ерөнхийлөгчийн хэн нь ялж, хэн нь дийлдсэн бэ гэдэг тодорхойгүй л үлдэв. Ямартай ч ингэж Гашуунсухайт-Ганцмодны төслийг гацаасных нь дүнд Монгол Улс нүүрсний гарцаа хаалттай хэвээр өнөөг хүргэж алдсан. Үр дүнд нь ийм санал хүлээж аваад сууж байна. Тэгэхээр өнөөдөр бид үүнийг дотроо чамбайхан хэлэлцэх шаардлага үүсэв. Ингэж байж л нүүрсээ худалдах учраас тэр шүү дээ. Үгүй бол манай нүүрс, ялангуяа Тавантолгой орд дээр эрсдэл гэх үү, хүндрэл үүсчихсэн. Ярихгүй л байгаа болохоос ийм үнэн бий. Олборлолт нь зардал ихтэй болсон. Одоо “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн мэдэлд хөрс хуулалт хийгээд, олборлож буй талбайгаас “алт шиг үнэтэй” нүүрс гарахаар болсныг эх сурвалжууд хэлээд удаж байна. Ингээд ирэхээр тээвэр дээр нь хүндрэл үүснэ. Манай одоогийн хэл ам болоод байгаа хэдэн машинаар тэр үнэтэй олборлосон нүүрсийг зөөх нь хэнд ч ашиггүй болно. Өөрөөр хэлбэл, хил хүртэлх тээврийг нэг ачилтаар 300 хүртэл тн-д хүргэж байж Монголд ч, Хятадад ч ашигтай. Энэ мэтийн ил болсон хэцүү асуудлууд байгаа юм.

Нөгөөтэйгүүр, Гашуунсухайт-Ганцмодны энэ төслийн хэлэлцээр идэвхжихтэй зэрэгцээд Монголын улс төр буцлаад ирж байна. Уг нь энэ бүхний цаадах наадахыг нь ойлгож түвдэх зүйл алга. Төдийгөөс өдийг хүртэл Монголынхоо асуудал дээр томорсон “гурван үсэг”-тэй компани байдаг. Хотын утаагаар гэхэд л 20-иод жилийн турш бизнес хийчихсэн шүү дээ.

Зуух хүртэл хотын иргэдэд зарсан. Тэр компани Тавантолгойг хэнтэй ч хамаагүй хамтарч ашиглах туйлын хүсэлтэй. Одоо өрмийг нь “иддэг” компани л даа. Гэтэл энэ удаад Монголын төр ийм зуучгүйгээр гэрээ хэлэлцээр хийгээд явчихсан нь тэр компанийн уурыг хөдөлгөсөн шиг байгаа юм. Тэгээд улс төрийг бужигнуулж гарсан. “…Мөнгө бол эрх мэдэл” гэдгийг сүүлийн сар гаруйн хугацаанд харуулж л байна. Зөвхөн энэ ч гэлтгүй манай үндэсний компаниудад нэг буруу сэтгэлгээ байдаг. Байгалийн баялаг гэх үү, байгалийн нөөц гэх үү, нэр томъёон дээр нь маргаад байдаг ашигт малтмалын ордуудыг “…Минийх” гээд бодчихсон. Тэд л идэхгүй бол хэн ч идэхгүй гэдэг ойлголттой. Үүнийгээ л больчих хэрэгтэй байгаа юм. Ялангуяа 2007 онд зарласан стратегийн 15 ордоос энэ хүслээ татах ёстой. Түүний оронд үйлдвэр, бүтээн байгуулалт хийх хэрэгтэй шүү дээ. Өнөөдөр дор хаяж дэлхийн том компаниудад түүхий эдийг нийлүүлдэг үндэсний бизнесмэн ч алга. Дэлхийн бизнемэнүүд технологи дээр тоглосон бизнес бүтээсээр байхад манайхан байгалийн баялаг, нөөцийг ухаж ашиг олох гэж арга саам сүвэгчилж амьдарсаар байна.

Хий гэхээр хэдэн импортын сүлжээ оруулж ирээд ЖДҮ-гээ дампууруулдаг. Ядаж сайн муу хэлэгдээд, шахалт дарамт амсаад л зүтгээд яваад байгаа “Халзан бүргэтэй” шиг төслийг бие даагаад хийвэл сайн сан.

Ингээд харахаар, том төслүүдийг дагасан том улс төрийг энэ парламент, Засгийн газар даах эсэх нь эргэлзээтэй. Гашуунсухайт-Ганцмодны төсөл эрэмбэ дараа гаргасан 14 том төслийн эхнийх нь байдаг. Уг нь, “…Том төслүүдийг хэрэгжүүлнэ” гээд гурван нам хамтарч Засгийн газар байгуулсан. Холимог тогтолцоогоор 126 гишүүнтэй парламент бүрдүүлсэн. Олон нийт ингэж л ойлгосон. Гэвч эхний том төсөл нь эрх ашгаа хасуулсан ганц нэг мөнгөтэй компанийн хөлд үрэгдчих шахаж байна. Араас нь Эрдэнэбүрэнгийн УЦС хөдөлж байна. Тэгээд үргэлжилнэ. Тэгэхээр Хамтарсан Засгийн газар, 126 гишүүнтэй парламент Гашуунсухайт-Ганцмодны төслийг хөдөлгөж чадах уу. Ийм асуулт тахийгаад л гарч ирж байна.

Б.Дамдин-Очир

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

БХЯ цэргийнх үү, иргэний чиг үүргийнх үү
БХЯ цэргийнх үү, иргэний чиг үүргийнх үү
 
Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй
Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2024/11/21-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй

Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй

Эмээлт захад хонь 200.000-300.000 төгрөгийн ханштай байна

Эмээлт захад хонь 200.000-300.000 төгрөгийн ханштай байна

Б.Мөнхсоёл: Зарим улс төрчид энэ Засгийн газрыг Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл тэсээсэй гэж хүсч байх шиг байна

Б.Мөнхсоёл: Зарим улс төрчид энэ Засгийн газрыг Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл тэсээсэй гэж хүсч байх шиг байна

Г.Лувсанжамц: Төсөв үр дүнтэй зарцуулагдаж байгааг хэмжиж чаддаг байх ёстой

Г.Лувсанжамц: Төсөв үр дүнтэй зарцуулагдаж байгааг хэмжиж чаддаг байх ёстой

Үндэсний “Эхлэл брэнд“ХХК дуудлага худалдаагаар 9,3 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авсан газрын гэрчилгээгээ гардаж авлаа

Үндэсний “Эхлэл брэнд“ХХК дуудлага худалдаагаар 9,3 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авсан газрын гэрчилгээгээ гардаж авлаа

Г.Занданшатарын зам хүнд ч зарчим нь зөв эхэллээ

Г.Занданшатарын зам хүнд ч зарчим нь зөв эхэллээ

Д.Үүрийнтуяа: Улс орны хөгжлийн бодлого хүндээ суурилсан байх ёстой

Д.Үүрийнтуяа: Улс орны хөгжлийн бодлого хүндээ суурилсан байх ёстой

Улаанбурхан өвчний вакцинд хамрагдаагүй 10 сартайгаас 15 настай хүүхдүүдийг 7 сарын 1-нээс нөхөн дархлаажуулалтад хамруулна

Улаанбурхан өвчний вакцинд хамрагдаагүй 10 сартайгаас 15 настай хүүхдүүдийг 7 сарын 1-нээс нөхөн дархлаажуулалтад хамруулна

Энэ Засгийн газрын эдийн засгийн гол ачааг Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням үүрнэ

Энэ Засгийн газрын эдийн засгийн гол ачааг Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням үүрнэ

Л.Оюун-Эрдэнэ: Ерөнхий сайдтайгаа баг болж ажиллаарай, сүнс чинь засаг дээрээ байх ёстой шүү

Л.Оюун-Эрдэнэ: Ерөнхий сайдтайгаа баг болж ажиллаарай, сүнс чинь засаг дээрээ байх ёстой шүү

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Хасын хүлэгүүд” багийнхныг хүлээн авч уулзлаа

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Хасын хүлэгүүд” багийнхныг хүлээн авч уулзлаа

Г.Дамдинням сайд Ормузын хоолой болон нефтийн үнийн талаар үндэслэлгүй худал мэдээлэл тараав

Г.Дамдинням сайд Ормузын хоолой болон нефтийн үнийн талаар үндэслэлгүй худал мэдээлэл тараав

Цагдаагийн дэд хурандаа Д.Оюун: Гудамж талбайд дриффт хийсэн жолооч нарт Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага тооцох тогтолцоог бий болгосон

Цагдаагийн дэд хурандаа Д.Оюун: Гудамж талбайд дриффт хийсэн жолооч нарт Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага тооцох тогтолцоог бий болгосон

Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын менежерүүд шалгаж эхэлсэн нь тэдэнд том цохилт болсон

Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын менежерүүд шалгаж эхэлсэн нь тэдэнд том цохилт болсон

Экс сайд Л.Энх-Амгалан Монголын боловсролыг самрахаар шийдэв үү?!

Экс сайд Л.Энх-Амгалан Монголын боловсролыг самрахаар шийдэв үү?!

Улсаа самарсан улс төр удах уу, дуусах уу?

Улсаа самарсан улс төр удах уу, дуусах уу?

Ю.Ариунзаяат: Цахим спортын талаар олон нийтийн сөрөг хандлагыг өөрчлөх цаг болсон

Ю.Ариунзаяат: Цахим спортын талаар олон нийтийн сөрөг хандлагыг өөрчлөх цаг болсон

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ

Л.Оюун-Эрдэнэ оргон зайлчих вий дээ?

Л.Оюун-Эрдэнэ оргон зайлчих вий дээ?

Ах дүүгийн найрамдлын шинэ харилцаагаа эрхэмлэн ажиллая (1)

Ах дүүгийн найрамдлын шинэ харилцаагаа эрхэмлэн ажиллая (1)

Боловсролын сайд П.Наранбаярыг татуулаад оронд нь Л.Энх-Амгалан очих уу?

Боловсролын сайд П.Наранбаярыг татуулаад оронд нь Л.Энх-Амгалан очих уу?

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан байна

Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа trend

Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа trend

Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийг таслан зогсоох, дархлаажуулалт зохион байгуулах, эмчилгээ, оношилгоонд шаардлагатай таван тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийг таслан зогсоох, дархлаажуулалт зохион байгуулах, эмчилгээ, оношилгоонд шаардлагатай таван тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Монгол Улсын Ерөнхий сайд нар

Монгол Улсын Ерөнхий сайд нар

Урт хугацааны нүүрс тээвэрлэлтийн анхны цуваа хөдөллөө

Урт хугацааны нүүрс тээвэрлэлтийн анхны цуваа хөдөллөө

“Цомхотгол хийхдээ шууд халахгүй, албан тушаалд шилжүүлэх зохицуулалт хийнэ”

“Цомхотгол хийхдээ шууд халахгүй, албан тушаалд шилжүүлэх зохицуулалт хийнэ”

Х.Тэмүүжиний хуулиар УИХ хууль хяналтынхныг “хазаарлах” Тусгай хяналтын хороотой болно

Х.Тэмүүжиний хуулиар УИХ хууль хяналтынхныг “хазаарлах” Тусгай хяналтын хороотой болно

Нүүрсний сонсголоос Ухаахудаг, оффтейк гэрээ хоёр яагаад “хасагдсан”-ыг нэхэн сөхөх үү?!

Нүүрсний сонсголоос Ухаахудаг, оффтейк гэрээ хоёр яагаад “хасагдсан”-ыг нэхэн сөхөх үү?!

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​