fbpx Баялгийн сан бүрдүүлэх компаниуд “буулт” хийгээд эхэлжээ
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2025/05/12-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
НО-той мэдээ Том онцлох
Огноо
Унших
4 минут 55 секунд

Баялгийн сан бүрдүүлэх компаниуд “буулт” хийгээд эхэлжээ

Угтаа, “…Баялгийн сан” хэмээх сэдэвтэй хаврын улс төр хахир өвлөөр л эхэлсэн. 2025 оны төсвийг ийш тийш болгосон. Улмаар цаг үеийн бүхий л сэдвийг улстөржүүлэн хөндөж хөдөлгөсөөр ирсэн.

Учир нь, стратегийн томоохон орд эзэмшигч компаниуд “…Ордоо Баялгийн санд дээрэмдүүлэхгүй” хэмээн эсэргүүцсэн. Нэр бүхий улстөрчидтэй нийлээд хаврын улс төрийг өрдөж ирсэн.

Гэвч, Үндсэн хуулийн 2019 оны нэмэлт, өөрчлөлтөөр “…Байгалийн баялгийг ашиглах төрийн бодлого нь урт хугацааны хөгжлийн бодлогод тулгуурлаж, одоо ба ирээдүй үеийн иргэн бүрд эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг нь баталгаажуулах, газрын хэвлийн баялгийн үр өгөөжийг Үндэсний баялгийн санд төвлөрүүлж, тэгш, шударга хүртээх, стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордыг ашиглахдаа байгалийн баялаг ард түмний мэдэлд байх зарчимд нийцүүлэн түүний үр өгөөжийн дийлэнх нь ард түмэнд ногдож байх эрх зүйн үндсийг хуулиар тогтооно” хэмээн хуульчилсан. Ингэснээр, Баялгийн сангийн тогтолцооны эрх зүйн суурь зарчим нэгэнт тавигдчихсан. Тиймээс, энэ хэрэгжих нь цаг хугацааны л асуудал болчихсон юм. Тэгэхээр тэдэнд энэ эрх зүйг үгүй хийж, аль эсвэл Баялгийн сан яриад байгаа Засгийн газрыг огцруулбал орд газар нь одоогийнхоороо үлдэх цорын ганц боломж үлдчихсэн хэрэг. Гэхдээ, орд эзэмшигчид үүнтэй эвлэрч буй бололтой.

Тэд саяхнаас “…34 хувь өгөх, эсвэл тусгай АМНАТ-өөр орлуулах, мөн борлуулалтын орлогод тооцож орлуулах зэрэг хувилбаруудын аль нэгээр нь хэлцэлд бэлэн” гэдгээ илэрхийлж эхэлсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, Баялгийн сан бүрдүүлэх компаниуд ийм “буулт” хийгээд эхэлжээ.

Ер нь бол, тухайн стратегийн ордын 34-50 хувийг Баялгийн санд өгөх, авах талаар нийтлэг ойлголт суучихсан. Үнэндээ, энэ нь хамгийн ажил, явдал ихтэй хувилбар юм. Урьд нь Оюу толгой зэргийн ганц нэг орд дээр гаднын хөрөнгө оруулагчидтай ингэж тохироод явсан. Өнөөдөр үл ойлголцол, маргаан нь төгс дуусаагүй л байна. Тэр утгаараа, стратегийн томоохон ордуудаас Баялгийн санд оруулах хувийг АМНАТ-өөр, эсвэл борлуулалтын орлогын хувиар орлуулах зэрэг нь хамгийн амар, хэн хэндээ халгаагүй хувилбар байх боломжтой юм. Эдгээр дээр Засгийн газар бодлого хийж, түүнийгээ УИХ дахь намын бүлгүүд, Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн зөвлөл, стратегийн томоохон орд эзэмшигч компаниудад танилцуулсан байна.

Товчилбол, Засгийн газраас “…Дэлхийн эдийн засаг тариф тойрсон худалдааны дайнтай нүүр тулсан. Тарифын хямрал Монгол Улсын эдийн засагт экспортын гол бүтээгдэхүүний үнэ буурах байдлаар шууд нөлөөлж байна.

Тиймээс, Баялгийн санд тулгуурласан олон нийтийн дэмжлэгтэй уул уурхайн салбар, хөрөнгө оруулалт, тээвэр логистик, эрчим хүчний мега төслүүдийг цаг алдалгүй тууштай хэрэгжүүлэх шаардлагатай. АМНАТ-ийг олон улсын сонгодог утгаар нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 6.2-т заасан үндсэн зарчмыг баримтлан Баялгийн сангийн төлбөр болгон тодорхойлж, урт хугацааны стратегийг эрх зүйн хувьд тодорхойлох нь зүйтэй. Ингэснээр Баялгийн санг арвижуулан бүрдүүлэхийн төлөө иргэд, орон нутгийн удирдлагууд, иргэний нийгмийн байгууллагууд, үндэсний аж ахуйн нэгжүүд, хөрөнгө оруулагчид бүх нийтээрээ хамтран ажиллах “Шинэ гэрээ”, зөвшилцөл, ойлголцлын суурь зарчим бүрдэнэ. Уул уурхайн компаниудын удирдлага Та бүхнийг олон нийтийн нийтлэг хүсэл эрмэлзэл, ирээдүйн уул уурхайн шинэ төслүүдийг нийгэмд хүлээн зөвшөөрөх байдлыг дэмжиж, Үндсэн хуулийн суурь зарчмыг хүндэтгэж, Засгийн газартай хэлэлцээрийн ширээний ард суухыг урья” гээд байгаа аж. Харин стратегийн томоохон орд эзэмшигч компаниуд “…Энэ болохгүй хувилбар биш байна” хэмээн үзэцгээж байгаа бололтой. Үүнийг нөгөө талаас нь “…Хаврын улс төрийн хаалт ойртлоо” гэж ойлгож уншиж болохоор байна.

Б.ГАРЬД

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

Билл Гейтс хөрөнгөнийхөө ихэнхийг буяны үйлст хандивлана
Билл Гейтс хөрөнгөнийхөө ихэнхийг буяны үйлст хандивлана
 
МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ
МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2025/05/12-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ

МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ

Элсэлтийн шалгалт маргааш эхэлнэ

Элсэлтийн шалгалт маргааш эхэлнэ

3x3-ын эмэгтэйчүүдийн дэлхийн цуврал тэмцээн маргааш эхэлнэ

3x3-ын эмэгтэйчүүдийн дэлхийн цуврал тэмцээн маргааш эхэлнэ

113 гэгч этгээд уучлалт гуйхгүй бол хуулийн байгууллагаар шалгуулна гэв

113 гэгч этгээд уучлалт гуйхгүй бол хуулийн байгууллагаар шалгуулна гэв

АН-ынхан төмөр зам, тэрбум мод, бас алдсан тамганыхаа ардах учрыг “сонсоно”

АН-ынхан төмөр зам, тэрбум мод, бас алдсан тамганыхаа ардах учрыг “сонсоно”

Э.Батшугар: Хариуцлагатай иргэнээ урамшуулдаг олон улсын сайн жишгийг Монголдоо нэвтрүүлж байна

Э.Батшугар: Хариуцлагатай иргэнээ урамшуулдаг олон улсын сайн жишгийг Монголдоо нэвтрүүлж байна

Г.Занданшатарын Засгийн газрын “нас” хэн хэн сайд болохоос хамаарна

Г.Занданшатарын Засгийн газрын “нас” хэн хэн сайд болохоос хамаарна

Өнөөдөр Засгийн газрын бүтэц батлагдаж магадгүй

Өнөөдөр Засгийн газрын бүтэц батлагдаж магадгүй

“Монгол-В” баг блицийн төрөлд ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

“Монгол-В” баг блицийн төрөлд ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

Н.Алтанхуяг: Амь шигээ хайрлаж сургасан морьддоо долоон жилийн хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгөө зориулсан даа

Н.Алтанхуяг: Амь шигээ хайрлаж сургасан морьддоо долоон жилийн хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгөө зориулсан даа

Ирэх долоо хоногт УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэх асуудлууд

Ирэх долоо хоногт УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэх асуудлууд

К. ЁОЛК: “Би аав шигээ бөх болж яагаад болохгүй гэж“ боддог байлаа

К. ЁОЛК: “Би аав шигээ бөх болж яагаад болохгүй гэж“ боддог байлаа

Г.Занданшатарын “зөвшилцөл” хэзээ дуусах вэ?

Г.Занданшатарын “зөвшилцөл” хэзээ дуусах вэ?

Улс төрийн тогтворгүй байдлаас болж том төслүүд гацаад эхэллээ

Улс төрийн тогтворгүй байдлаас болж том төслүүд гацаад эхэллээ

“Койны хэрэг“-т холбогдсон О.Мөнхжин, Б.Гантиг нарыг прокуророос нэг зүйл ангиар ялласан тул тэд “торгох ял“ сонсож магадгүй

“Койны хэрэг“-т холбогдсон О.Мөнхжин, Б.Гантиг нарыг прокуророос нэг зүйл ангиар ялласан тул тэд “торгох ял“ сонсож магадгүй

“Путины хамтрагч У.Хүрэлсүх Л.Оюун-Эрдэнийг гүтгэж огцруулсан“ юм гэнэ

“Путины хамтрагч У.Хүрэлсүх Л.Оюун-Эрдэнийг гүтгэж огцруулсан“ юм гэнэ

Ордны гурван давхрын АН-ын хоёр “гүйдэл”

Ордны гурван давхрын АН-ын хоёр “гүйдэл”

Б.Лхагважав: Засгийн газраа цомхон болгоод, төсвийн тодотгол оруулж 30 хувиар танах хэрэгтэй

Б.Лхагважав: Засгийн газраа цомхон болгоод, төсвийн тодотгол оруулж 30 хувиар танах хэрэгтэй

Улс төр судлаач Б.Анхзаяа: Богино наслахаас айгаад эвслийн Засгийн газар байгуулах юм бол олон нийтийн сонголтыг дахиад л үгүйсгэж байгаа хэрэг

Улс төр судлаач Б.Анхзаяа: Богино наслахаас айгаад эвслийн Засгийн газар байгуулах юм бол олон нийтийн сонголтыг дахиад л үгүйсгэж байгаа хэрэг

Засгийн газарт туршлага үнэтэй, туршлагатай улстөрч бүр илүү үнэтэй

Засгийн газарт туршлага үнэтэй, туршлагатай улстөрч бүр илүү үнэтэй

Монгол Улсын 34 дэх Ерөнхий сайд Гомбожавын Занданшатар Засгийн газрын тамгаа гардаж авлаа

Монгол Улсын 34 дэх Ерөнхий сайд Гомбожавын Занданшатар Засгийн газрын тамгаа гардаж авлаа

Бан Ги Мун: Уур амьсгалын өөрчлөлт хэт хурдтай явагдаж байна, бидэнд хүлээх цаг байхгүй

Бан Ги Мун: Уур амьсгалын өөрчлөлт хэт хурдтай явагдаж байна, бидэнд хүлээх цаг байхгүй

34 дэх Ерөнхий сайд Г.Занданшатараас асуусан онцлох асуултууд

34 дэх Ерөнхий сайд Г.Занданшатараас асуусан онцлох асуултууд

АН-ын бүлгийн хуралд суусан 32 гишүүнээс 19 нь Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдад дэмжинэ гэсэн байрь суурьтай байна

АН-ын бүлгийн хуралд суусан 32 гишүүнээс 19 нь Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдад дэмжинэ гэсэн байрь суурьтай байна

САЙД С.ОДОНТУЯА МАЗААЛАЙН НУТАГТ 1.6 ТЭРБУМААР УРГАМАЛ ТАРЬЖ, УИХ-ЫН ГИШҮҮН О.АМГАЛАНБААТАР “НАРАНСЭВСТЭЙ” БООМТЫГ НЭЭЖ, МАЗААЛАЙГ “УСТГАНА” ГЭВ ҮҮ

САЙД С.ОДОНТУЯА МАЗААЛАЙН НУТАГТ 1.6 ТЭРБУМААР УРГАМАЛ ТАРЬЖ, УИХ-ЫН ГИШҮҮН О.АМГАЛАНБААТАР “НАРАНСЭВСТЭЙ” БООМТЫГ НЭЭЖ, МАЗААЛАЙГ “УСТГАНА” ГЭВ ҮҮ

Л.Оюун-Эрдэнийн араас Д.Амарбаясгаланг огцруулах уу

Л.Оюун-Эрдэнийн араас Д.Амарбаясгаланг огцруулах уу

Судлаач Ганаа: Валютаас мега төсөл, тэгээд өрсөлдөөн тэмцэл

Судлаач Ганаа: Валютаас мега төсөл, тэгээд өрсөлдөөн тэмцэл

Орост бүтэлтэй гялалзаж байгаа ганцхан салбар үлдсэн, тэр нь суртал нэвтрүүлэг

Орост бүтэлтэй гялалзаж байгаа ганцхан салбар үлдсэн, тэр нь суртал нэвтрүүлэг

ХӨСҮТ: Улаанбурханы дархлаажуулалтын цэг ХӨСҮТ-ийн хүлээн авах яаралтай тусламжийн хэсэгт 24 цагаар ажиллаж байна

ХӨСҮТ: Улаанбурханы дархлаажуулалтын цэг ХӨСҮТ-ийн хүлээн авах яаралтай тусламжийн хэсэгт 24 цагаар ажиллаж байна

Диана гүнжийн хувцас хэрэглэлүүдийг дуудлагаар худалдана

Диана гүнжийн хувцас хэрэглэлүүдийг дуудлагаар худалдана

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​