fbpx ТӨРИЙН ОРДНЫ “ЗОДООН” БА ТӨСВИЙН ХЯЗГААРААС ДАВСАН ЗЭЭЛ
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2025/05/12-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Улс төр Манай 76 Редакцийн сонголт
Огноо
Унших
7 минут 24 секунд

ТӨРИЙН ОРДНЫ “ЗОДООН” БА ТӨСВИЙН ХЯЗГААРААС ДАВСАН ЗЭЭЛ

Төрийн ордны том “зодоон” төсвөөс давсан гадаад зээлээр үргэлжилж байна. Энд улсын асуудлаас илүү улстөрчдийн эрх ашиг хөндөгдөж, сошиал “дайн” өндрөө авч байгааг тодотгоё.

УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн Сангийн сайдыг дуэльд дуудаж, хариуд нь Б.Жавхлан сайд амралтын өдрүүдэд түүнийг нь үгүйсгэсэн сөрөг мэдэгдэл гаргалаа. Үүгээрээ дамжуулж, Б.Жавхлан сайд УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэнд “Монголд Улсын Засгийн газар, Монгол Улсын нэр хүндийг унагаасан ноцтой үйлдэл хийлээ” гэх хатуухан сануулга ч өгч амжлаа.

Өөрөөр хэлбэл, УИХ-ын нэр бүхий 40 гишүүний гарын үсэг бүхий дэмжлэгээр Гадаад зээллэгийн ашиглалт, үр ашгийг нэмэгдүүлэх тухай хуулийн төслийг гишүүд УИХ-д оруулж ирэхээр бэлдэж байгаа юм байна. Гэтэл үүнийг нь УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн “Засгийн газар зүтгүүлж эхэлсэн хуулийн хулгай” хэмээн эсэргүүцэж байгаа илэрхийлсэн. Ийн өнгөрсөн намар төсөв хэлэлцэх үеэр эхлүүлсэн томчуудын “зодоон” дахин сөхөгдөж эхлэх нь тэр.

Тухайн хуулийн төсөлд тусгаснаар Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан, Улаанбаатар хотын Сэлбэ дэд төвийн бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэхийн тулд төсвөөс гадуур, гаднын улсаас зээл авахын тулд ийн УИХ-ын гишүүдийн дэмжлэгтэй хууль төсөл боловсруулж эхлээд байгаа юм. Гэтэл үүнийг УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн “Засгийн газраас боловсруулах ёстой хуулийг гишүүдийн дэмжлэгээр хийж байгаа мэтээр Сангийн яам “оруулж” байгаа” хэмээн мэдэгдснээр тэдний “зодоон” улс төрийн хүрээнийхэн дунд өндрийг авч, хүчийг үзэхээр болоод байгаа нь энэ. Уг хуулийн төслийг боловсруулагчдын төлөөлөл болох УИХ-ын гишүүн Х.Ганхуяг, Т.Аубакер, Л.Мөнхбаясгалан, П.Сайнзориг нар төслөө “хамгаалж” мэдэгдэл хийгээд амжсан.

Угтаа бол тэдний мэдэгдэж буйгаар том төсөл хөтөлбөрүүдээ хөдөлгөхийн тулд төсвийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэх бус, эргэн төлөх боломжтой бүтээн байгуулалтын ажлуудыг эхлүүлэхийн тулд гадаад зах зээлээс хөрөнгө босгох шаардлага үүссэн. Өөрөөр хэлбэл, 14 мега төсөлд багтсан Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан, Улаанбаатар хотын Сэлбэ дэд төвийн бүтээн байгуулалт гэсэн гурван төслийн хөрөнгийн эх үүсвэрийг эргэн төлөх нөхцөлтэй зээлээр санхүүжүүлэхийн тулд уг хуулийг оруулсан. Цаашлаад ийм хуулийн төсөл боловсруулах шаардлага үүссэн нь 2025 оны төсвийг алдагдалгүй баталсантай холбоотой гэж тайлбарлаад байгаа юм. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Х.Ганхуяг “12.6 их наяд төгрөгийн гадаад зээлийг ашиглаж байж одоо байгуулсан гэрээнүүдийг хэрэгжүүлж, эхлүүлсэн байгаа төслүүдээ дуусгах боломжтой болно. Үүнээс 5.7 их наяд төгрөгийг ашиглаж байж Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Эрдэнбүрэнгийн усан цахилгаан станцын төсөл ашиглалтад орно. 2025 онд гадаад зээлээс ашиглаж болох тааз 1.5 их наяд төгрөг байна. Жишээ нь, Газрын тос боловсруулах үйлдвэр дээр энэ жил зөвхөн 200 тэрбум төгрөг л ашиглах таазтай гэсэн үг. Гэтэл 2028 онд энэ төслөө дуусгана гэж үзвэл гурван жилд 1.6 их наяд төгрөгийг хэрэглэж байж хугацаандаа дуусгах боломжтой. Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан станцын төслийн төсөвт өртөг 900 гаруй тэрбум төгрөг. Гэтэл энэ жил 70 тэрбум төгрөгийг л тавьсан. Яг энэ тавьсан төсвөөрөө явбал газрын тос боловсруулах үйлдвэр 2028 онд биш 15 жилийн дараа, Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан станц 10 жилийн дараа ашиглалтад орохоор байна.Тиймээс энэ хуулийн төслөөрөө бид зээлээ эргэн төлөх бүрэн боломжтой бүтээн байгуулалтын төслүүдээ сонгоод, төсвийн хязгаараас гаргах зорилго тавьсан” гэх тайлбар хийгээд байна.

Харин УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн “Төвсийн хүрээний гадаад өр зээлийг төсвөөс гадуур гаргахаар энэ хуулийн төслийг Сангийн яам оруулж байна. Гадаад зээлийг ямар ч нэрээр нэрлэсэн ч өрөө өөрсдөө төлөх шаардлага үүснэ. 2025 оны төсөвт тодотгол хийхээр хуулийн хулгай хийж байна. Энэ нь өрийн таазыг нэмнэ” гэж мэдэгдээд байна. Цаашлаад Г.Тэмүүлэн гишүүний талд Үндэсний эвслийн дарга, УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаяр орно гэдгээ цахим орчинд ил цагаанаар мэдэгдээд амжлаа.

Хэдийгээр тэд төсөв тойрсон асуудлаар мэтгэлцэж, маргаад байгаа мэт боловч асуудал арай өөрөөр өрнөж байна. Ерөөс нь энд Б.Жавхлан, Г.Тэмүүлэн гэдэг хоёр хүн муудаж, сайндаад байгаа хэрэг биш. Өөрөөр хэлбэл, стратегийн орд газруудыг төрд авах Засгийн газрын шийдвэртэй холбоотой төрд суугаа УИХ-ын гишүүд, түүний цаадах уул уурхайн ордуудыг эзэмшигч бизнесийн томчуудын Засгийн газартай хийх “дайн” ийн төсвийн маргаан мэтийн эл асуудлаар илэрч байгаа нь энэ. УИХ-д “Ухаа худаг” тэргүүтэй стратегийн ордууд ямар замаар хэнд яаж очсон асуудал, араас нь тухайн ордуудын 34-51 хувийг төрд авах хэлэлцээрийн асуудал орж ирэхтэй холбоотой улс төр идэвхжиж байгаа гэсэн үг.

Цаашлаад Төсвийн хязгаараас “давсан” зээлийг “санаачлагч” Сангийн сайд Б.Жавхланг “хамаагаалах” 40 гишүүний улс төр улам идэвжихийн хэрээр төсөвт “хайртай” Г.Тэмүүлэнг өмгөөлөх гишүүдийн тоо нэмэгдэх нь дамжиггүй. Тухайлбал, 2025 оны төсвийн алдагдлыг бууруулахыг дэмжиж байсан Ж.Баярмаа, Д.Энхтүвшин тэргүүтэй гишүүдээр ч хүрээгээ тэлж мэднэ.

Харин эцэстээ төсвөөс давсан зээл улс төрийнхний “бай” болж, татвар төлөгчдийн нуруун дээрх ачаа дахин нэмэгдэх эрсдэл үүсэх вий дээ, гишүүдээ.

ТӨРИЙН ОРДНЫ “ЗОДООН” БА ТӨСВИЙН ХЯЗГААРААС ДАВСАН ЗЭЭЛ
Эверестэд Монголын хоёр уулчин авирч байна
Эверестэд Монголын хоёр уулчин авирч байна
 
МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ
МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2025/05/12-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ

МАН-ын Удирдах Зөвлөл яг одоо хуралдаж, Засгийн Газрын бүрэлдэхүүний асуудлыг хэлэлцэж эхэллээ

Элсэлтийн шалгалт маргааш эхэлнэ

Элсэлтийн шалгалт маргааш эхэлнэ

3x3-ын эмэгтэйчүүдийн дэлхийн цуврал тэмцээн маргааш эхэлнэ

3x3-ын эмэгтэйчүүдийн дэлхийн цуврал тэмцээн маргааш эхэлнэ

113 гэгч этгээд уучлалт гуйхгүй бол хуулийн байгууллагаар шалгуулна гэв

113 гэгч этгээд уучлалт гуйхгүй бол хуулийн байгууллагаар шалгуулна гэв

АН-ынхан төмөр зам, тэрбум мод, бас алдсан тамганыхаа ардах учрыг “сонсоно”

АН-ынхан төмөр зам, тэрбум мод, бас алдсан тамганыхаа ардах учрыг “сонсоно”

Э.Батшугар: Хариуцлагатай иргэнээ урамшуулдаг олон улсын сайн жишгийг Монголдоо нэвтрүүлж байна

Э.Батшугар: Хариуцлагатай иргэнээ урамшуулдаг олон улсын сайн жишгийг Монголдоо нэвтрүүлж байна

Г.Занданшатарын Засгийн газрын “нас” хэн хэн сайд болохоос хамаарна

Г.Занданшатарын Засгийн газрын “нас” хэн хэн сайд болохоос хамаарна

Өнөөдөр Засгийн газрын бүтэц батлагдаж магадгүй

Өнөөдөр Засгийн газрын бүтэц батлагдаж магадгүй

“Монгол-В” баг блицийн төрөлд ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

“Монгол-В” баг блицийн төрөлд ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

Н.Алтанхуяг: Амь шигээ хайрлаж сургасан морьддоо долоон жилийн хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгөө зориулсан даа

Н.Алтанхуяг: Амь шигээ хайрлаж сургасан морьддоо долоон жилийн хүч хөдөлмөр, хөрөнгө мөнгөө зориулсан даа

Ирэх долоо хоногт УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэх асуудлууд

Ирэх долоо хоногт УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэх асуудлууд

К. ЁОЛК: “Би аав шигээ бөх болж яагаад болохгүй гэж“ боддог байлаа

К. ЁОЛК: “Би аав шигээ бөх болж яагаад болохгүй гэж“ боддог байлаа

Г.Занданшатарын “зөвшилцөл” хэзээ дуусах вэ?

Г.Занданшатарын “зөвшилцөл” хэзээ дуусах вэ?

Улс төрийн тогтворгүй байдлаас болж том төслүүд гацаад эхэллээ

Улс төрийн тогтворгүй байдлаас болж том төслүүд гацаад эхэллээ

“Койны хэрэг“-т холбогдсон О.Мөнхжин, Б.Гантиг нарыг прокуророос нэг зүйл ангиар ялласан тул тэд “торгох ял“ сонсож магадгүй

“Койны хэрэг“-т холбогдсон О.Мөнхжин, Б.Гантиг нарыг прокуророос нэг зүйл ангиар ялласан тул тэд “торгох ял“ сонсож магадгүй

“Путины хамтрагч У.Хүрэлсүх Л.Оюун-Эрдэнийг гүтгэж огцруулсан“ юм гэнэ

“Путины хамтрагч У.Хүрэлсүх Л.Оюун-Эрдэнийг гүтгэж огцруулсан“ юм гэнэ

Ордны гурван давхрын АН-ын хоёр “гүйдэл”

Ордны гурван давхрын АН-ын хоёр “гүйдэл”

Б.Лхагважав: Засгийн газраа цомхон болгоод, төсвийн тодотгол оруулж 30 хувиар танах хэрэгтэй

Б.Лхагважав: Засгийн газраа цомхон болгоод, төсвийн тодотгол оруулж 30 хувиар танах хэрэгтэй

Улс төр судлаач Б.Анхзаяа: Богино наслахаас айгаад эвслийн Засгийн газар байгуулах юм бол олон нийтийн сонголтыг дахиад л үгүйсгэж байгаа хэрэг

Улс төр судлаач Б.Анхзаяа: Богино наслахаас айгаад эвслийн Засгийн газар байгуулах юм бол олон нийтийн сонголтыг дахиад л үгүйсгэж байгаа хэрэг

Засгийн газарт туршлага үнэтэй, туршлагатай улстөрч бүр илүү үнэтэй

Засгийн газарт туршлага үнэтэй, туршлагатай улстөрч бүр илүү үнэтэй

Монгол Улсын 34 дэх Ерөнхий сайд Гомбожавын Занданшатар Засгийн газрын тамгаа гардаж авлаа

Монгол Улсын 34 дэх Ерөнхий сайд Гомбожавын Занданшатар Засгийн газрын тамгаа гардаж авлаа

Бан Ги Мун: Уур амьсгалын өөрчлөлт хэт хурдтай явагдаж байна, бидэнд хүлээх цаг байхгүй

Бан Ги Мун: Уур амьсгалын өөрчлөлт хэт хурдтай явагдаж байна, бидэнд хүлээх цаг байхгүй

34 дэх Ерөнхий сайд Г.Занданшатараас асуусан онцлох асуултууд

34 дэх Ерөнхий сайд Г.Занданшатараас асуусан онцлох асуултууд

АН-ын бүлгийн хуралд суусан 32 гишүүнээс 19 нь Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдад дэмжинэ гэсэн байрь суурьтай байна

АН-ын бүлгийн хуралд суусан 32 гишүүнээс 19 нь Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдад дэмжинэ гэсэн байрь суурьтай байна

САЙД С.ОДОНТУЯА МАЗААЛАЙН НУТАГТ 1.6 ТЭРБУМААР УРГАМАЛ ТАРЬЖ, УИХ-ЫН ГИШҮҮН О.АМГАЛАНБААТАР “НАРАНСЭВСТЭЙ” БООМТЫГ НЭЭЖ, МАЗААЛАЙГ “УСТГАНА” ГЭВ ҮҮ

САЙД С.ОДОНТУЯА МАЗААЛАЙН НУТАГТ 1.6 ТЭРБУМААР УРГАМАЛ ТАРЬЖ, УИХ-ЫН ГИШҮҮН О.АМГАЛАНБААТАР “НАРАНСЭВСТЭЙ” БООМТЫГ НЭЭЖ, МАЗААЛАЙГ “УСТГАНА” ГЭВ ҮҮ

Л.Оюун-Эрдэнийн араас Д.Амарбаясгаланг огцруулах уу

Л.Оюун-Эрдэнийн араас Д.Амарбаясгаланг огцруулах уу

Судлаач Ганаа: Валютаас мега төсөл, тэгээд өрсөлдөөн тэмцэл

Судлаач Ганаа: Валютаас мега төсөл, тэгээд өрсөлдөөн тэмцэл

Орост бүтэлтэй гялалзаж байгаа ганцхан салбар үлдсэн, тэр нь суртал нэвтрүүлэг

Орост бүтэлтэй гялалзаж байгаа ганцхан салбар үлдсэн, тэр нь суртал нэвтрүүлэг

ХӨСҮТ: Улаанбурханы дархлаажуулалтын цэг ХӨСҮТ-ийн хүлээн авах яаралтай тусламжийн хэсэгт 24 цагаар ажиллаж байна

ХӨСҮТ: Улаанбурханы дархлаажуулалтын цэг ХӨСҮТ-ийн хүлээн авах яаралтай тусламжийн хэсэгт 24 цагаар ажиллаж байна

Диана гүнжийн хувцас хэрэглэлүүдийг дуудлагаар худалдана

Диана гүнжийн хувцас хэрэглэлүүдийг дуудлагаар худалдана

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​