Йемений томоохон хэсгийг хяналтандаа байлгадаг Хусит босогчид Улаан тэнгисээр дамжин Израиль руу чиглэн явж буй хөлөг онгоц руу үргэлжлүүлэн дайрах болно гэж анхааруулсан байна.
Өнгөрсөн арваннэгдүгээр сард Хуситийн цэргүүд Улаан тэнгист Израилийн эзэмшлийн ачааны хөлөг онгоцыг булааж авчээ. Тэд мөн сүүлийн хоёр сарын хугацаанд пуужин, нисгэгчгүй онгоцоор бусад хэд хэдэн арилжааны хөлөг онгоц руу дайрсан байна.
Хуситууд Израилийн объект руу хэрхэн халддаг бэ?
10-р сарын 19-нд Израиль Газын зурваст хариу ажиллагаа явуулж эхэлсний дараахан Хусит босогчид Израиль руу хэд хэдэн пуужин харваж, нисгэгчгүй онгоцоор довтолсон юм. Улаан тэнгис дэх байлдааны хөлөг онгоцууд заримыг нь устгасан гэж АНУ мэдэгдэв. Бусад нь Улаан тэнгис эсвэл Египетийн нутаг дэвсгэрт унажээ.
2023 оны арваннэгдүгээр сард хуситууд Улаан тэнгист Израилийн ачааны хөлөг онгоцыг барьцаалж, Йемений эрэгт аваачсан гэж мэдэгджээ.
Тухайн үед Израилийн тал уг хөлөг онгоц Израйлийнх биш, багийнх нь дунд израиль хүн байхгүй гэж мэдэгдсэн ч батлагдаагүй мэдээллээр уг хөлөг Израиль эзэнтэй байж магадгүй гэж таамаглаж байна.
Арванхоёрдугаар сарын 3-наас хойш хуситууд Улаан тэнгист хэд хэдэн арилжааны хөлөг онгоц руу нисгэгчгүй онгоц болон өөрсдийн хяналтанд байдаг Йемений эргээс баллистик пуужингаар довтолсон байна. Америк, Британи, Францын байлдааны хөлөг онгоцууд тэдгээрийн ихэнхийг устгасан боловч хэд хэдэн хөлөг онгоц гэмтсэн байна.
Дэлхийн хамгийн том усан тээврийн компани "Mediterranean Shipping Company" хөлөг онгоцуудаа Улаан тэнгисийг тойруулж илгээж байгаагаа мэдэгдэв. Францын CMA CGM, Данийн тээврийн компани Maersk, Германы Hapag-Lloyd, газрын тосны BP компани ч мөн адил.
Ойрхи Дорнод дахь АНУ-ын цэргийн ажиллагааг удирддаг АНУ-ын цэргийн агентлаг Centcom "Хэдийгээр эдгээр халдлагыг Йемений хуситууд үйлдэж байгаа ч Иран тэднийг бүрэн дэмжиж байна" гэж мэдэгджээ.
АНУ арилжааны хөлөг онгоцыг хуситийн халдлагаас хамгаалахын тулд тэнгисийн цэргийн ажлын хэсэг байгуулахыг санал болгов. АНУ мөн Хусит хөдөлгөөнийг террорист бүлэглэлд тооцох талаар хэлэлцэж байна.
Хуситууд гэж хэн бэ, тэд юунд хүрэхийг оролдож байна вэ?
Хоуситууд бол Йемен дэх лалын шашинт шиит цөөнх болох Зайдисуудыг төлөөлдөг зэвсэгт бүлэглэл юм.
Тус бүлэглэлийг 1990-ээд онд тухайн үеийн Ерөнхийлөгч Али Абдулла Салехын авлигад идэгдсэн дэглэмтэй тэмцэх зорилгоор байгуулсан юм. Тэд хөдөлгөөнийг үүсгэн байгуулагч Хуссейн аль-Хоутигийн нэрээр нэрлэгджээ. Тэд мөн өөрсдийгөө "Ансар Аллах" буюу "Бурханы партизанууд" гэж нэрлэдэг.
Тэд өөрсдийн хөдөлгөөнийг Хамас, Хезболлагийн хамт Израиль, АНУ болон барууны эсрэг Иран тэргүүтэй “эсэргүүцлийн тэнхлэг”-ийн нэг хэсэг гэж үздэг.
Энэ нь хуситууд яагаад Персийн булан дахь Израилийн хөлөг онгоц руу дайрч байгааг тайлбарлаж байна гэж Европын энх тайвны хүрээлэнгийн Йемений шинжээч Хишам аль-Омейси хэлэв. "Одоо тэд үнэхээр империалистуудтай тулалдаж байна, тэд Исламын үндэстний дайснуудтай тулалдаж байна" гэж тэр хэлэв.
Хуситуудыг хэн дэмждэг вэ?
Хутистууд Ливаны шийтийн зэвсэгт бүлэглэл Хезболлаг үлгэр жишээ болгон авчээ. Америкийн Терроризмын эсрэг төвийн судалгааны хүрээлэнгийн мэдээлснээр, Хезболла нь 2014 оноос хойш хуситуудад дайчдыг сургахад тусалж, тэд цэргийн арвин туршлага хуримтлуулжээ.
Саудын Араб бол тэдний нийтлэг дайсан учраас хуситууд Ираныг холбоотон гэж үздэг. Тегераныг хуситуудад зэвсэг нийлүүлсэн гэж сэжиглэж байна.
Эх сурвалж: Toim.mn