Өнөөдөр дэлхий нийт бүхэлдээ коронавирусийн халдвар (Ковид-19)-ийн нөхцөл байдал тархалт түүний эрсдэл, шинээр гарах вакцин, урвалжийн талаар янз бүрээр ярьж нийтэлж байна.
Дэлхий нийтийг хамарсан коронавирусийн халдвар Ковид-19-ийн цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, урьдаж арга хэмжээ авах түүнтэй тэмцэх, цар тахлыг эмчлэх үүргийг дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага (ДЭМБ) эрүүл мэндийн яам (ЭМЯ ) хоёр гүйцэтгэж байна.
Сүүлийн үед Ковид-19-ийн вакцин, урвалжийн талаар хэтэрхий улс төржиж эцэстээ эрүүл мэндийн энэ хоёр байгууллагыг “Тендерийн мафи” “ Вакцины шахаа” хийдэг тухай нийтлэх боллоо. Энэ бол арай л хэтэрч байна. Худал мэдээлэл цар тахал шиг тархаж эхэллээ.
ДЭМБ мэргэжилтэний ФБ -т бичсэн нийтлэлийг уншаад би ч гэсэн ЭМЯ-ны бодлогын хэрэгжилтийн талаар ЭМЯ болон эмч мэргэжилтэнээ өмөөрч дараах тайлбарыг хийе гэж шийдлээ.
ДЭМБ болон ЭМЯ-ны үндсэн үүрэг бол ковид-19 цар тахлаас хүн амыг хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх, тархалтын эх үүсвэрийг олж арга хэмжээ авах, вакцинжуулах, эмчлэн сэргийлэх үүрэгтэй болохоос биш вакцин худалдан авах тэдгээрийг санал болгодог худалдан авах ажиллагаа эрхэлдэг байгууллага биш юмаа.
Коронавирусын эсрэг вакцин худалдан авах ажиллагааг ЭМЯ биш Сангийн яамны сайдаар удирдуулсан тусгай комисс эрхлэх тухай засгийн газрын тогтоол хэрэгжиж байгаа
Сүүлийн үед эрүүл мэндийн яамны “Ковидт 19”- ийн үед нэн шаардлагатай антибиотоик болон эмнэлгийн хэрэгслэл, лаборатарийн урвалжийг нэгдсэн тендерээр зарлаж шалгаруулж байгааг ЭМЯ - ны сайдтай холбож байна.
Эрүүл мэндийн сайд худалдан авах үйл ажиллагааг эрхэлдэггүй үүнийг хуулиар хориглосон.
Ковид-19- ийн үед нэн шаардлагатай эм, эмнэлгийн хэрэгслэл, урвалжийн нэгдсэн худалдан авах ажиллагааг тус яамны тендерийн хороо эрхэлж тендер зарлаж түүнийг шалгаруулж байгаа.
Тендерийн хорооны дарга, гишүүд эмнэлгийн байгууллагаас тендрийн захиалга авч шаардлагатай эм , эмнэлгийн хэрэгслэл, урвалжийг тендер зарлаж сонгон шалгаруулж нийлүүлдэг журамтай.
Мэдээж ЭМЯ олон жил нэгдсэн худалдан авах ажиллагааг явуулж мафижсан хүнд сурталтай гэдэг нь үнэн. Хуулиар бол ЭМЯ эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг байгууллага болохоос биш худалдан авах ажиллагаа эрхэлдэг байгууллага биш шүү дээ.
Энэхүү хуулийн зохицуулалт Т.Мөнхсайхан сайдаас өмнө зохицуулагдсан ажил.
Шинэ засгийн газар байгууллагдаж коронавирусын ажлыг үргэлжлүүлэн хүлээн аваад 6 сар болж байгаа сайд бол Т.Мөнхсайхан.
Тэрээр энэ яамандаа шинэ залуу туршлага бага ч хийж бүтээх эрмэлзлэлээр дүүрэн нэгэн. Түүнд урам хайрлаж, сэтгэлийн дэм үзүүлэх ёстой.
Тэрээр ажил авсан цагаасаа эхлэн Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийг хэрэгжүүлж цар тахлын тохиолдол ажиглах, халдварыг илрүүлэх, оношлох, баталгаажуулах, мэдээлэх, халдварт өвчтөнийг тусгаарлах, эмчлэх эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд гол анхааралаа хандуулж, шаардлагатай бүх хариу арга хэмжээг авч ирсэн.
Энэ том ажлыг ганц хүн хийгээд ч дийлэхгүй. Түүнд ДЭМБ болон салбарын эмч, эмнэлгийн мэргэжилтэн, яамны нэг мэргэжилтэн хүүхнээс өөр туслах нэг ч хүн байхгүй.
Сайдынхаа ажилд тусалж, хамтран ажиллах үүрэгтэй дэд сайд, ТНБ дарга эрхэлсэн түшмэл, түшээд , мэргэжилтэн нар нар хаана байна юу хийж байна вэ . Энэ бол ойлгомжтой.
Тэд бол бодлогыг хэрэгжүүлэгч биш зөвхөн төсөл мөрөөдөж, тендерээс ашиг олох, шахаа хийх, сайддаа буруу мэдээлэл өгөх, хүн муулах, өөрсдөдөө ашигтай болгонийг олж авах сайдаа хэзээ хэрэн өгөөшинд өгөхөө ч маш сайн мэддэг үүнийг эрүүл мэндийн салбарынхан маш сайн мэднэ.
Тийм ч учраас эмч, эмнэлгийн мэргэжилтэн бид сайдаа хамгаалж , түүний бодлогыг дэмжиж өдөр шөнө ялгалгүй ажиллаж цар тахлыг даван туулцгаая.
