Монголчуудын хувьд хөөрөг нь мэндлэх, хүндлэх ёсны хэрэглэгдэхүүн болж ирсэн. Хөөрөг зөрүүлэх тогтсон олон ёс заншил байдгийг бид бүгд бэлхнээ мэдэх билээ. Мөн хөөрөг бол ихэнхдээ өв залгамжлан үлддэг эд хогшил, энэ утгаараа өрх гэрийн нэрийн хуудас болж явсан удаатай. Хөөргөөр нь тэдний хүүхэд байна гэх, хөөргөөр нь тэр ноёны элч болохыг таних тохиолдол байсан билээ. Хөөрөгний энэ мэт олон заншлаас улбаалж монголчуудад хөөрөгний хэрэглээ сүүлийн жилүүдэд улам сэргэж, улмаар үнэ цэнэтэй хөөрөг хэрэглэх, хийлгэх явдал түгээмэл болсон байна
Хөөргөөр дамжуулж соёл иргэншил, зан заншил, урлаг, чулууны үнэ цэнэ, байгалийн бүтээлийн хосгүй шинж, уран дархны тайлагдашгүй ур чадвар зэрэг олон зүйлийг ойлгож мэдэх боломжтой
Тэгвэл төрийн соёрхолт дуучин Д.Болд цахим хуудаснаа үнэтэй хоббигоо фенүүддээ сонирхууллаа. Тэрээр эр хүний чимэг болсон үнэтэй хөөрөгний цугуулгатай бөгөөд энэ удаад шүрэн толгойтой, алтан нуухтай, цагаан хаш хөөргөө даалинтай нь хамт “Бариу цагаан гэж хөөрөг дөө” хэмээн танилцууллаа
Түүний цасан цагаан хаш хөөрөгний зах зээлийн үнэлгээ нь хагас тэрбум төгрөгнийн үнэтэй, зүү ороож, загасан нуруулдаж оёсон хөөрөгний даалин нь 20 сая төгрөгний үнэтэй байдаг аж. Чамин хээнцэр, дахин давтагдашгүй зүйл хэрэглэдэг Төрийн соёрхолтын хөөрөг, даалинг харсан хэн ч дуу алдаж биширмээр юм гэж сонсогч фенүүд нь сэтгэгдлээ үлдээжээ
Чулуун зэвсгийн үеэс хүмүүс хашийг ахуй амьдралдаа хэрэглэж ирсэн байдаг. Хаш хэрэглэсэн хүн бадамлянхуа цэцэг мэт ариухан сэтгэлтэй болдог гэж үздэг. Монголчууд хашийг бөөр эмчлэх увидастай, айл гэрт аз жаргал авчирч, урт удаан хамтран амьдрахад тусладаг, яс хурдан бороолуулдаг гэж үздэг. Мөн гэнэтийн аюулаас зайлуулдаг гэх нь бий. Хаш зүрх сэтгэлийг амгалан болгодог, догшин авирыг номхотгодог чадалтай. Хаш хөөрөг элэгдэх тусмаа өнгө орж, гөлгөр болдог аж
