Авьяас, чанар, чадвар гурваар шалгуур хийсэн “Voice” шоуг Монголд анх удаа албан ёсны эрхтэйгээр зохион байгуулж байна. Шоуны шүүгчээр Монголын урлагийн салбарын нэр хүндтэй эрхмүүд ажиллаж байгаа билээ. Шүүгчдийн бүрэлдэхүүнд байгаа цор ганц эмэгтэй уран бүтээлч болох дуучин Ука буюу Д.Уламбаяртай ярилцсанаа хүргэе.
-Та Сар шинэдээ сайхан шинэлэв үү?
-Сайхан шинэллээ. Онд мэнд сайхан орлоо. Та бүхэн сайхан шинэлэв үү.
-Ямар тохиолоор шоуны шүүгчээр ажиллах болсноос яриагаа эхэлье. Анх энэ саналыг тавихад та яаж хүлээж авсан бэ?
-Маш хүндэтгэлтэйгээр хүлээж авсан. Бас их эмээж байлаа. Би оролцогч болгоныг тэнцүүлэх юмсан гэж хүссэн. Учир нь, бүгд надтай адилхан хүсэл мөрөөдлөө биелүүлэхээр зорьж байгаа хүмүүс. Тиймээс тэдний хүсэл мөрөөдлийг мохоохвий гэсэн айдастай байсан юм.
-Шоуны шүүгчээр ажиллах санал тавих үед бусдыгаа хэн болохыг мэдэж байв уу?
-Ямар ч байсан Д.Болд шүүгчийг мэдэж байсан. Шүүгчээр ажиллах болсон миний нэг шалтгаан энэ гэж хэлж болно. Дараа нь С.Ононбат ах байгааг мэдсэн. Харин Д.Отгонбаяр ахыг шоу эхлэх хүртэл мэдээгүй. Эдгээр шүүгчтэй хамтран ажиллахад сэтгэл хангалуун байна. Бүгдээс нь сурах зүйл их, маш мундаг хүмүүс шүү дээ. Бас би цорын ганц эмэгтэй шүүгч гэдгээ мэдэхэд хамгийн таатай байсан.
-Дээр дурдсан шүүгчид Монголын урлаг, соёлын салбарт харьцангуй удаан хугацаанд оршин тогтнож, их зүйлийг бүтээсэн хашир туршлагатай эрхмүүд. Тэднийг тантай хамт шоуны шүүгчээр ажилллахыг мэдээд эмээх сэтгэгдэл төрсөн үү?
-Одоохондоо би тэднээс суралцаж байна. Ах нараас олон зүйлийг харж, мэдэж авч байна. Багаасаа тэднийг харж, үлгэр дуурайл авч ирсэн маань миний давуу тал болно. Харин тэд миний арга барилыг сайн мэдэхгүй учраас юу хийх гэж байгааг төсөөлөх ч үгүй. Харин ганц эмээж байгаа хүн нь С.Ононбат ах байна. Бид өмнө нь хамтран ажиллаж байсан болохоор миний юу хийх гэж байгааг гадарлаж магадгүй. /инээв/
-“The Voice” бол зөвхөн оролцогчдын төдийгүй шүүгчдийн хоорондын өрсөлдөөн. Тиймээс ч та хүсэл мөрөөдөлдөө хөтлөгдсөн залуусын авьяас чадварыг улам “өнгөлөх” үүрэг хүлээхээс гадна хэн хамгийн сайн продюсер вэ гэдгээрээ бусадтайгаа өрсөлдөх шаардлага гарна?
-Мэдээж шүүгчид тодорхой хэмжээгээр өрсөлдөнө. Гэхдээ би шоуг өрсөлдөөн гэж харахаасаа илүү чин сэтгэлээсээ оролцмоор байна. Ингэж чадвал давтагдашгүй уран бүтээлчийг тодруулж чадна. Магадгүй энэ чанараараа би бусад шүүгчээс ялгаатай байх. Чин сэтгэлээсээ ажиллаж байгаа энэ тохиолдолд миний өрсөлдөгч бол би өөрөө юм.
-Нэвтрүүлгийн шүүгчдээс ганцаараа эмэгтэй болоод ч тэр үү таны хувцаслалт, хийж байгаа үйлдэл их содон харагддаг. Дэлхийн хэмжээний нэвтрүүлэг учраас магадгүй та бусдаас өөр байхыг хүссэн үү?
-Шоуны ганц эмэгтэй шүүгч гэдэг нь продюсерууд надад ямар их итгэл хүлээлгэснийг харуулсан гэж ойлгож байна. Мөн олон зүйл хариуцуулж байгааг би гэрээнд гарын үсэг зурахдаа ухамсарласан. Тэр үеэс өөрийнхөө хэв маягийг тодорхойлсон гэж ойлгож болно. Өөрөөр хэлбэл, би ухаантай, бодлоготой алхах хэрэгтэй болсон гэсэн үг. Мөн гадаад төрхөө хэрхэн бүрдүүлэхээ сайтар бодох шаардлагатай болсон. Үргэлж гоё сайхан, шинэлэг харагдахын тулд хичээх ёстой. Ер нь стиль, имижээ байнга өөрчлөх дуртай учраас энэ надад тийм хэцүү байгаагүй. Харин ч маш сайн хувирч өөрчлөгддөг гэдгээ хүмүүст харуулахыг хүссэн болохоор сэтгэл хангалуун байгаа.
-Шоу их өрсөлдөөнтэй болж байна. Тэр дундаа шүүгчид авьяаслаг оролцогчдыг багтаа авахын тулд давуу талаа ашиглахыг хичээх нь тодорхой. Таны хувьд бусад шүүгчээс ялгарах онцлог, давуу тал юу вэ?
-Яг энэ цаг үед хүмүүс юу үзэх хүсэлтэйг хамгийн сайн мэдэж байгаа хүн нь би. Шоуны шүүгчдээс зурагт хамгийн их үздэг нь би юм шиг санагдсан. Нөгөө гурав маань завгүй учраас үзэж амждаггүй байх. Миний хувьд одоогоор ихэнх цагийг охинтойгоо өнгөрүүлэхийг хичээдэг. Би зурагт үзсэнээрээ хүмүүс юу сонирхож, юу хит болж байгааг мэдэрч, мэдээлэл олж авдаг. Энэ миний онцлог байх. Шалгаруулалтын үеэр би хамгийн түрүүнд дууны сонголтыг хардаг. Хэрвээ тэр хүн миний дуртай, бас сүүлийн үеийн шинэлэг дууг сонгосон байвал би илүү анхаарч сонсдог. Тэгээд тэр хүн үнэхээр таалагдвал түүнийг өөрийн болгохын тулд хамгийн зөв үг хэллэг, хамгийн зөв үйл хөдлөлийг ашигладаг. /инээв/ Миний дуртай дууг сонгон дуулж байна гэдэг яг надтай ижилхэн зүйл мэдэрч байна гэсэн үг.
-Таны багт хүчтэй олон оролцогч нэгдсэн. Тэдэнтэй хэрхэн ажиллахаа одооноос төлөвлөж байна уу?
-Оролцогчдыг илүү сонсч, дутагдал байвал хэрхэн давуу тал болгох талаар ажиллах нь миний арга барил юм. Нэн түрүүнд би тухайн хүн яг юу мэдэрч, юу хүсч байгааг сонсоно. Мөн сонсогч, үзэгчийн нүдээр тэднийг харж илэн далангүй үзэл бодлоо хуваалцаж, ойр дотно байхыг илүүд үзнэ.
-Дуучин Д.Болд болохоор “Никитон”-ы Батчулуун, С.Ононбат шүүгч поп дива Наран зэрэг хүнтэй хамтран ажиллах боломжтой талаараа нэвтрүүлгийн үеэр ам алдсан. Танд ч гэсэн тэдний нэгэн адил нууц хөзөр бий юү?
-Оролцогчдыг зөв сонголтоо хийж, хөгжүүлэхэд туслах хүмүүс бий. Би дуучидтай уулзуулахаас илүү сайхан хөгжмийг зохиодог, шүлэг найраг бичдэг хүмүүстэй уулзуулна гэж бодож байгаа. Тэр хүмүүс тухайн бүтээлээ яг ямар сэтгэлээр бүтээсэн бэ гэдгийг дуучин хүн хамгийн түрүүнд мэдэж, мэдрэх хэрэгтэй. Би үндэс рүү нь хандахыг илүүд үзнэ. Би ч гэсэн дуу авахдаа хөгжмийн зохиолчтой нь уулзаж тэдний мэдэрснийг мэдэрч, өөрийгөө ойлгуулж байж дуугаа бүтээдэг. Дууны сүнслэг чанарыг гаргахын гол утга нь тэр байх. Анх зохиосон хүний мэдрэмжийг өөртөө дамжуулан авч ойлголцох маягаар зохиолчтой илүү ойр ажиллах дуртай. Энэ утгаараа оролцогчдоо ч энэ чиг шугамаар явуулна гэж бодож байна.
-Нэвтрүүлгийн хоёрдугаар шат оролцогчдын дууны тулаанаар үргэлжлэх байх. Үүнд хэрхэн бэлтгэе гэж бодож байна вэ?
-Энэ талаар тухайн оролцогчийн дуулахыг сонсоод товчлуураа дараад эргэж байх үедээ боддог. Товчоор бол, төсөөлчихсөн гэх үү дээ. Гэхдээ яг оролцогчидтойгоо уулзахаар энэ сонголт амаргүй болох байх гэж бодож байна.
-Бүрдүүлсэн багаас тань ялагч төрнө гэдэгт хэр итгэлтэй байна вэ?
-Мэдээж энэ бол энэ шоунд орж байгаа миний зорилго, бас тэр хүүхдүүдийн ч мөрөөдөл учраас өөртөө итгэлтэй байж бүх чадлаараа цааш явах болно.
-Аль шүүгчийн багийг та өрсөлдөгчөө гэж харж байна?
-Яван чангарна гэдэг шиг байдал улам л амаргүй болж байна. /инээв/ Шүүгч бүр сайн оролцогчдоор багаа бүрдүүлж байна. Одоохондоо миний өрсөлдөгч бол С.Ононбат шүүгч.
-Нэвтрүүлгийн үеэр дуучин Д.Болд таныг хэд хэдэн удаа “хүүхэдтэй” хэмээн хэлсэн. Үүнийг та хэрхэн хүлээж авсан бол?
-/Инээв/
Тийм ээ. Д.Болд ах бараг хоёр, гурван ч удаа хэлсэн. Гэхдээ би хүндээр хүлээж аваагүй. Надад бол хөөрхөн, хөгжилтэй. санагдсан.
-Өөрийнхөө багт авахыг хүссэн оролцогч таньд бий юү?
-Олон бий. Д.Отгонбаяр шүүгчид И.Мөнх-Эрдэнийг алдсан. Б.Сайнбилэг, Э.Ганбилэг хоёр Д.Болд шүүгчийн багт орсон. Тэр гурван залууг алдсандаа үнэн сэтгэлийн гүнээс харамссан.
-Дуучин болох хүсэл тэмүүлэлтэй залууст тусалж, зөвлөх нь дуулахаас хэцүү байна уу?
-Үгүй шүү. Харин ч гоё. Тэднийг яг л энэ замналаараа төөрөхгүйгээр гоё дуунууд гаргаад хүмүүсийг аз жаргалтай болгоосой гэж хүсч байна.
-Нэвтрүүлгийн шүүгчээр ажиллахын зэрэгцээ хувийн уран бүтээлээ амжуулж байгаа байх. Таны дууг сонсдог,сонсох дуртай фэнүүддээ хэзээ бэлэг барихаар төлөвлөж байна даа?
-“Don’t stop” цомгийнхоо ажилд орчихсон. Бас нэг дуугаа дүрсжүүлж байна. Цомгоо гуравдугаар сард гаргахаар төлөвлөсөн. Миний шинэ цомгийн дуунуудаас гадна “Татар” хамтлагийнхантай дуулсан “Санахгүй юм байна”, Sуryoja-тай дуулсан “Миний мангар” гэсэн уран бүтээлээ bonus track болгож оруулж байгаа. Ер нь шоуны ажлын хажуугаар залуустаа гоё дуунууд хүргэхээр ажилласаар байна.
-“Ганц дайчин ганцаардахгүй” гэдэг. Та уран бүтээлчийн хувьд ямар өндөрлөгт, хаана хүрэхээр зорьж явна вэ?
-Зүгээр л хийх дуртай зүйлээ хийсээр явна. Намайг юу аз жаргалтай болгож байна, тэр зүйлийг хийхийн тулд л явна. Миний хийснийг үзээд, сонсоод үзэгчид ямар нэг мэдрэмж авна. Хэрвээ тэд гоё мэдрэмж авч чадвал надад сайхан мэдрэмж төрнө. Үзэгч сонсогчдод ямар мэдрэмж хүрч байна би яг түүгээрээ амьдарч байна. Мэдрэмжээ дамжуулаад түүгээрээ хөглөгдөөд л гэдэг шиг. /инээв/
-Охиноо төрүүлээд удаагүй мөртлөө уран бүтээлдээ орсон таныг дуу хөгжимгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй юм шиг санагдсан?
-Миний оронд хэн ч байсан яг ингэж л хийнэ гэж бодож байна. Дуу хөгжим бол намайг хөдөлгөгч хүч. Би үүнийг үргэлж, заавал хийх ёстой юм байна гэж боддог. Дээрээс нь намайг бие давхар байхад “The Voice of Mongolia” шоуны шүүгчээр ажиллах санал ирүүлсэн. Гэр бүлийнхэн маань намайг үнэхээр сайн дэмжиж, бүх зүйлийг миний төлөө хийсэн. Тэгээд ч зун амаржих дажгүй юм билээ. /инээв/
Дулааны улирал таарсан учраас би бүхнийг нэгэн зэрэг амжуулсан. Яг бүх юм цаанаасаа бүтээд байгаа юм шиг. Дээрээс нь урлагийн хүн зогсолтгүй байх ёстой. Зогсвол мартагдана. Тийм ч учраас би зогсолтгүй байхыг хичээсэн. Манай том хүү Сүбээдэй надад их урам өгсөн. Урлагт хайртай, зогсолтгүй байх ёстойг би Сүбээдэйгээсээ сурсан. Хүүхэд төрүүлээд би илүү их эрч хүчтэй, айдасгүй болсон. Охиноо төрүүлээд бүр ч их урам зориг нэмсэн. Өмнө нь би бага зэрэг айдастай, ямар нэг алхам хийхээсээ өмнө их эргэлздэг байсан бол хүүхдээ төрүүлснээс хойш маш их урам зоригтой, хүчтэй болсон доо.
-Та “Хэрвээ би “The Voice of Mongolia” нэвтрүүлгийн оролцогч байсан бол” гэж бодож байв уу?
-Би хамтлагийнхантайгаа байхдаа л энэ шоуг үздэг байлаа. “Ямар гоё юм бэ, ийм тайзан дээр гарч үзэх юмсан” гэж дотроо боддог байсан. Гурван жилийн өмнө Лондонд байхдаа нөхөртэйгөө энэ талаар ярилцаж байсан юм. Тэгэхэд би “Ийм шоунд орж үзэхсэн” гэхэд нөхөр маань “Чи энэ шоунд оролцохоос илүү шүүгч нь болбол гоё биш үү” гэж байсан. Гэтэл өнгөрсөн жил надад “The Voice of Mongolia”-д шүүгчээр ажиллах санал ирсэн. Үнэхээр гайхмаар. Би маш их догдолсон бас баярласан.
Б.СЭЛЭНГЭ
" Монголын Үнэн"