fbpx Нэг хүнээс хамаарах Хятад улс эмзэг боллоо
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2018/03/05-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Дэлхий дахинд
Огноо
Унших
7 минут 7 секунд

Нэг хүнээс хамаарах Хятад улс эмзэг боллоо

Ши Жиньпин албан тушаалаасаа буухгүй, бууж чадах ч үгүй гэдэг нь эртнээс илт байсан. Авлигын эсрэг тэмцсэнээсээ үүдэн хэт олон дайсантай болсон энэ хүн өөрөө хүсдэг байлаа ч буух аргагүй.

БНХАУ-ын даргын албыг хоёр удаа хаших хязгаарлалтыг авч хаяхаар болсон нь одоо ч цочирдом мэдээ. Мао Зэдуны үеийн увайгүй хэтрүүлгээс шалтгаалан Хятадын удирдагчдын засаглах эрхийг тогтолцоонд оруулсан Дэн Сяопиний оролдлогыг ноён Ши хөсөр хаялаа. Оронд нь эрх мэдлийг нэг хүний гарт төвлөрүүлэхэд чиглэсэн хүчирхэг засаглал дахин тодрох нь. Одоогийн энэ өөрчлөлт “Хятад маягийн Путинизм”-тэй төстэй.

Шийдвэр гарахаас өмнө ч ноён Ши намын удирдагч, ерөнхий командлагчийн албан тушаалаа хязгааргүй хугацаагаар хаших боломжтой байсан. Энэ хүн бусад албан тушаалаа хадгалж үлдээд БНХАУ-ын даргын албан тушаалаа алдвал хэн нь гол хүн байх эргэлзээ үүсэж болзошгүй.

Ноён Ши үүнд дургүйцсэн, магадгүй эрсдэл хүлээхгүй гэж шийдсэн болов уу. Тэрбээр хязгааргүй, хуваагдмал бус эрх мэдэл эрэлхийлж буй хүн. Цэцэглэж буй их гүрний тодорхойгүй ирээдүйг нэг хүний хяналтад өгөх энэ алхмыг зөвтгөх арга бий юу. Сонирхолтой нь байхгүй. Авторитар People’s Daily сонин Үндсэн хуульд оруулах энэхүү өөрчлөлтийг “Нам, улс орон манлайлдаг институц, механизмыг сайжруулахын тулд нам, улс орны урт удаан хугацааны туршлагаас үүдсэн амин чухал арга хэмжээ” хэмээн цохон тэмдэглэв.

Яагаад амин чухал арга хэмжээ байдаг билээ гэвэл Шинэ “тогтолцоог хэрэгжүүлэх нь ХКН-ын Төв хорооны төвлөрсөн удирдлага, эрх мэдлийг бэхжүүлж, нам улс орон, нийгмээ удирдах чиглэл болно” хэмээн тайлбарлажээ. Тэгэхээр нам улс орныг хянаж, ноён Ши намыг хянах нь. Аль алийнх нь хугацаа хязгааргүй. Тэгэхээр сайн л гэсэн бол сайн.

Нөгөөтэйгүүр хамтын удирдлагаас автократ удирдлагад шилжсэн нь эрчимтэй хөгжиж буй Хятад улс 1980-аад оны Өмнөд Солонгос шиг ардчиллын зүг эргэх нь хэмээн найдагчдын урмыг хугалав. Purchasing power parity буюу тэгшитгэсэн худалдан авах чадварын харьцаагаар нь тооцсон нэг хүнд ноогдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хэмжээгээр Хятад улс хэдийнэ тухайн үеийн Өмнөд Солонгосоос үл ялиг илүү гарсан. Өнөөгийн баян чинээлэг автократ улсууд нь газрын тос экспортлогчид юм. Харин Сингапурыг “залж чиглүүлдэг” ардчилалтай улсад тооцож болно.

Олон улсын валютын сангийн судалгаагаар, Хятад улс тэгшитгэсэн худалдан авах чадварын харьцаагаар нь тооцсон нэг хүнд ноогдох дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хэмжээгээр дэлхийд 84 дүгээрт буюу Бразил, Доминика хоёрын дунд ордог. Гэхдээ Хятадын эдийн засаг өссөөр байвал их орлоготой, шинэ төрлийн хүчтэй улс төрөх юм.

Ноён Шигийн өсөн нэмэгдэж буй эрх мэдэл энэ өсөлтөд заналхийлэх магадлал бий юу. Магадгүй юм. Автократ засаглал нь улс орныг нэг хүний хяналтгүй мэдэлд шилжүүлдэг. Он жил өнгөрөх тусам ийм төвлөрсөн эрх мэдэл таагүй болж, засаглагч нь бодит байдлаас улам бүр тасран салдаг.

Эдийн засгийн шинэчлэгч болон гарч ирсэн ноён Путин эдүгээ зогсонги авлигач засаглал үүсгэлээ. Эрх мэдэл авлигад идэгдэх хэрээр үнэмлэхүй эрх мэдэл үнэмлэхүй сүйрнэ. “Их үсрэлт”, “Соёлын хувьсгал”-ыг үзэж туулсан нь Хятадын ард түмэнд жинхэнэ үнэнийг ойлгох сургамж болсон юм.

Гэхдээ ухаалаг, алсын хараатай удирдагчид эрх мэдлээ багахан хязгаарлаж, улс орныхоо хөгжлийг өөд татсан онол, туршлага ч бий. Автократ тогтолцоо болж бүтэж ч магадгүй. Гэхдээ л ийм тогтолцоо нь чанарлаг бюрократ уламжлал бүхий Хятад шиг улсад ч эрсдэлтэй.

Автократ тогтолцоо үр дүнтэй байж болно, бас хэрээс хэтэрсэн үйлдэлд ч хүргэдэг талтай. Автократ тогтолцоо нь хувь хүнийг нийтийн болон хувийн орон зайд эрх эдлэх ёстойг хүлээн зөвшөөрдөг улс төрийн тогтолцоо
- ардчиллын ёс суртахууны чанарыг хөсөрдүүлдэг. Ардчилал тун муудаж буйг олон олон хятад хүн эдүгээ ухамсарлах шаардлагатай боллоо. Сүүлийн 20 жилд тохиосон Иракийн дайн, санхүүгийн хямрал, албан тушаалдаа даанч тохирохооргүй Дональд Трамп зэрэг сүйрлээс шалтгаалан ардчилсан тогтолцооны давуу талыг батлахад бэрхшээлтэй болов.

“Ардчилал төгс, сайн зүйл гэж хэн ч хэлэхгүй. Хэрэг дээрээ ардчилал нь урьд өмнө туршиж үзсэн засаглалын бусад хэлбэрийг үл тооцож үзвэл засаглалын хамгийн муу хэлбэр байж таарна” гэсэн Уинстон Черчиллийн үгийг би одоо ч эргэцүүлж сууна. Эцэст нь чөлөөт, шударга сонгуулиар хамгийн өөдгүй, салж өгдөггүй удирдагчдыг тайван замаар авч хаяж болж л байвал ардчилал ардчилсан хэвээр оршин тогтнох болно. Энэ бол чухал үнэ цэнэтэй зүйл. Хятад орон нэг хүний хязгааргүй засаглал руу буцсанаар та бидний ардчилсан тогтолцоо, хэдий хачирхалтай ч коммунизм капитализм хоёрын хооронд өрнөх тогтолцооны өрсөлдөөний эринд дахиад л буцлаа. Хятадын хувьд уур амьсгалын өөрчлөлт, дэлхийн худалдаа, аюулгүй байдал зэрэг чухал асуудалд оролцогч байх нь чухал. Хэрэг дээрээ ийм асуудалд ноён Трампын “Америк эн тэргүүнд” бодлого баримталж буй АНУ-ын байр суурь илүү түгшүүртэй.

Харин гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт, технологи шилжүүлэлт, Хятадын бизнесийн үүрэг зэрэг асуудлыг шийдвэрлэхэд өрнөдийн удирдагч болгоомжтой хандах ёстой. Энд дурдсан салбарт Хятадын бизнесийн шийдвэр нь ХКН, Хятадын төрийн хатуу заавар дор гарна. Үүнийг анхаарахгүй орхиж болохгүй. Ардчилалд автократ Хятад улс түнш болохоос анд нөхөр биш.

Мартин Вульф

Засгийн газрын мэдээ

Дайчин нөхрөө дурсахуй...
Дайчин нөхрөө дурсахуй...
 
E-Mongolia Олон улсын вэб хуудасны хүртээмжтэй байдлын WCAG стандартыг хангаж Дохион хэлмэрчтэй боллоо
E-Mongolia Олон улсын вэб хуудасны хүртээмжтэй байдлын WCAG стандартыг хангаж Дохион хэлмэрчтэй боллоо
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2018/03/05-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

E-Mongolia Олон улсын вэб хуудасны хүртээмжтэй байдлын WCAG стандартыг хангаж Дохион хэлмэрчтэй боллоо

E-Mongolia Олон улсын вэб хуудасны хүртээмжтэй байдлын WCAG стандартыг хангаж Дохион хэлмэрчтэй боллоо

Төрийн үйлчилгээний хүртээмж, хялбар байдлыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр Зам, тээврийн яам түүний харьяа байгууллагуудтай уулзалт зохион байгууллаа

Төрийн үйлчилгээний хүртээмж, хялбар байдлыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр Зам, тээврийн яам түүний харьяа байгууллагуудтай уулзалт зохион байгууллаа

Төрийн үйлчилгээний хүртээмж, хялбар байдлыг нэмэгдүүлэх гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр Цагдаагийн ерөнхий газартай уулзалт зохион байгууллаа

Төрийн үйлчилгээний хүртээмж, хялбар байдлыг нэмэгдүүлэх гэмт хэрэг зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр Цагдаагийн ерөнхий газартай уулзалт зохион байгууллаа

О.Алтангэрэл: Түлшний барьцалдуулагчтай холбоотой асуудал гарвал хариуцлага тооцно

О.Алтангэрэл: Түлшний барьцалдуулагчтай холбоотой асуудал гарвал хариуцлага тооцно

Г.Пүрэвдэлгэр: Олон нийтийн сүлжээнд гарсан дээрх мэдээллийг үнэн бодит эсэхийг эхний ээлжинд яаралтай шалгаж тогтооно

Г.Пүрэвдэлгэр: Олон нийтийн сүлжээнд гарсан дээрх мэдээллийг үнэн бодит эсэхийг эхний ээлжинд яаралтай шалгаж тогтооно

Арлын агуу хоёр хүчирхэг үндэстэн

Арлын агуу хоёр хүчирхэг үндэстэн

“Л.Оюун-Эрдэнэ шазруун байна аа...”

“Л.Оюун-Эрдэнэ шазруун байна аа...”

“SocialPay Loves Movie” урамшууллыг зарлалаа

“SocialPay Loves Movie” урамшууллыг зарлалаа

Б.Билгүүн “Бүх Одод”-ын тоглолтоос өөрийн хүсэлтээр татгалзлаа

Б.Билгүүн “Бүх Одод”-ын тоглолтоос өөрийн хүсэлтээр татгалзлаа

Ж.Золжаргал: “Хүүхдээ угаартаж нас барсныг мэдээлэх юм бол хэрэг нээнэ шүү” гэж ээжийг нь дарамталсан явдал үнэхээр аймшигтай DNN.mn

Ж.Золжаргал: “Хүүхдээ угаартаж нас барсныг мэдээлэх юм бол хэрэг нээнэ шүү” гэж ээжийг нь дарамталсан явдал үнэхээр аймшигтай DNN.mn

Таны, бидний хувийн мэдээлэл хаана явна вэ...?

Таны, бидний хувийн мэдээлэл хаана явна вэ...?

Цалинтай ээж: Монголд 50 мянга, Солонгос 2.6 сая төгрөг авч байна

Цалинтай ээж: Монголд 50 мянга, Солонгос 2.6 сая төгрөг авч байна

Түрээс, орлогын зохистой харьцаа алдагджээ

Түрээс, орлогын зохистой харьцаа алдагджээ

Д.Трампын тарифын бодлогыг хүчтэй шүүмжилсэн хэвээр байна

Д.Трампын тарифын бодлогыг хүчтэй шүүмжилсэн хэвээр байна

“Үхэл үгүй мөнхөөрөө, үргэлж 25 настайгаа байх” мөрөөдөл биелэх боломжтой

“Үхэл үгүй мөнхөөрөө, үргэлж 25 настайгаа байх” мөрөөдөл биелэх боломжтой

БНСУ-ын “Nice information service” болон “Korea university”-ийн төлөөлөгчид E-Mongolia системтэй танилцаж, туршлага судаллаа

БНСУ-ын “Nice information service” болон “Korea university”-ийн төлөөлөгчид E-Mongolia системтэй танилцаж, туршлага судаллаа

Шведэд сургуулийн байранд гал нээсний улмаас 10 хүн амиа алджээ

Шведэд сургуулийн байранд гал нээсний улмаас 10 хүн амиа алджээ

Х.Нямбаатар: Трамвай нь метроны төслөөс эдийн засгийн хувьд 10 дахин бага өртөгтэй, нэг удаад 150-300 хүн тээвэрлэх боломжтой

Х.Нямбаатар: Трамвай нь метроны төслөөс эдийн засгийн хувьд 10 дахин бага өртөгтэй, нэг удаад 150-300 хүн тээвэрлэх боломжтой

“Утаа дуусахаас өмнө сонсголоо хийж амжлаа“

“Утаа дуусахаас өмнө сонсголоо хийж амжлаа“

“Оношлогдож буй хүмүүсийн дийлэнх нь ходоодны хавдартай байна“

“Оношлогдож буй хүмүүсийн дийлэнх нь ходоодны хавдартай байна“

Дээд шүүхийн шийдвэрийг УИХ үл тоож, Даваагийн Цогтбаатарт “дабл стандарт” үйлчилж байна

Дээд шүүхийн шийдвэрийг УИХ үл тоож, Даваагийн Цогтбаатарт “дабл стандарт” үйлчилж байна

Золиосны хүүхэд ба буруу гараар орсон өв соёл

Золиосны хүүхэд ба буруу гараар орсон өв соёл

Н.Ганбямба: Ухаахудаг яахаараа Тавантолгойгоос гадна яригдаад байдаг юм бэ?

Н.Ганбямба: Ухаахудаг яахаараа Тавантолгойгоос гадна яригдаад байдаг юм бэ?

ГОЛОМТ БАНК ХК-ИЙН ТӨЛӨӨЛӨН УДИРДАХ ЗӨВЛӨЛИЙН ХАРААТ БУС ГИШҮҮНИЙГ СОНГОН ШАЛГАРУУЛАХ ЗАР

ГОЛОМТ БАНК ХК-ИЙН ТӨЛӨӨЛӨН УДИРДАХ ЗӨВЛӨЛИЙН ХАРААТ БУС ГИШҮҮНИЙГ СОНГОН ШАЛГАРУУЛАХ ЗАР

1 сарын хугацаанд иргэд E-Mongolia системээр дамжуулан 3,063,567 төрийн үйлчилгээг амжилттай авсан байна.

1 сарын хугацаанд иргэд E-Mongolia системээр дамжуулан 3,063,567 төрийн үйлчилгээг амжилттай авсан байна.

ХЭРЭЭ БОЛГОНЫ УЛАЙ БОЛСОН УЛААНБААТАР БУЮУ ЛУЙВРЫН ХОТ-I

ХЭРЭЭ БОЛГОНЫ УЛАЙ БОЛСОН УЛААНБААТАР БУЮУ ЛУЙВРЫН ХОТ-I

ХӨСҮТ: Шинжилгээний хариу гараагүй байна

ХӨСҮТ: Шинжилгээний хариу гараагүй байна

Сү.Батболд: “Энержи Ресурс” компани өөрийнхөө оруулсан зардлын хүрээнд Ухаа худгийн ордыг авсан

Сү.Батболд: “Энержи Ресурс” компани өөрийнхөө оруулсан зардлын хүрээнд Ухаа худгийн ордыг авсан

Ардчилсан нам Лу.Гантөмөрийг даргаараа сонгосон нь оносон бололтой

Ардчилсан нам Лу.Гантөмөрийг даргаараа сонгосон нь оносон бололтой

Л.Оюун-Эрдэнэ “Та нар оройтсон” гэсэн чинь Эм Си Эс “Бид оройтоогүй ээ” гээд үзэлцээд байгаа юм уу?!

Л.Оюун-Эрдэнэ “Та нар оройтсон” гэсэн чинь Эм Си Эс “Бид оройтоогүй ээ” гээд үзэлцээд байгаа юм уу?!

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​