Сая гаруй хүн амьдардаг метрополис хотуудын нэг бол улсын маань нийслэл Улаанбаатар. Азийн цагаан дагина гэж дуудуулж явсан ч үе бий. Харин өнөөдөр хотоо тольдон харахуй дор гаднаа ч тэр дотроо ч тэр гяланцаг зүйл ховор болжээ.

Их хотынхоо солонгон бүрхүүл нь байх учиртай оюутан залуусын маань ухамсар дорой, ухаан саарал байна. Хэдийгээр хүн болох багаасаа гэдэг ч  нийгэмших гол алхам бол оюутан ахуй цаг. Тогтворжих насан дээрээ байгаа залууст олон нийтийн газар биеэ хэрхэн зөв авч явах тухай ойлголт өгөх боловсролын бодлого байхгүй. Хянаж, шаардах байгууллага ч алга. Эрдмийн мөр хөөж байгаа гэмгүй оюутан залуусаа энэхүү сэдвээр доош нь татаж буйдаа хүлцэл эрье.

Хамгийн олон оюутнуудтай сургуулиудын нэг болох ШУТИС-ийн төв болон салбар хэд хэдэн байр нь та бидний хэлж заншсинаар “64-ийн Дэлгүүр” орчимд байрладаг. Энэ ч утгаараа оюутны их хөлийн газар гээд хэлэхэд буруудахгүй бүс. Гэхдээ хотын төв цэгт шахуу байдаг учраас тодорхой хэмжээний албан байгууллага, айл өрхөөс гадны жуулчид ч ихээр зорчдог хэсэг. Даанч үүнийг ирээдүйн сэхээтэн болохоор бэлтгэгдэж буй дүү нар маань харахгүй юм.

Гудамжинд нулимах, хогоо ил задгаа хаях бол наад талын соёлын асуудал. Олон арваараа цуглан тамхи татаж байгаа гээд явган хүний зам хаагаад пээдийгээд зогсчино. Ер нь бол олуулаа тойроод суучих газар л байвал шавчина. Байгууллагын хашаа, байрны гаднах саад. Тэр бүү хэл хүүхдийн цэцэрлэг, эмнэлэг зэрэг нь тэдний гол обьект юм. Бас болоогүй ээ! Хөл дүүжлэх унаагүй оюутан ховор болж. Машинаа хаа таарсан газраа тавина. Өдрийн цагт бол тэр хавийн автозамын хөдөлгөөн ганц эгнээтэй болно. Тэр хэсгээрээ ээлжилж зорчино. Заримдаа бүр түгжрэл үүснэ. Манайхан сурсан зангаараа дуут дохионуудаа хангинуулж, хараал урсгана. Энэ бүхэн тэр хавьд амьдардаг хүмүүст ямар байдаг нь ойлгомжтой.

Гэхдээ бүр хэцүү нь орой үдшийн цагаар үргэлжилнэ. Нөгөө тамхилаад байдаг обьектууд нь уушын газар, бүжгийн клуб болон хувирна. Тэгээд цаашаа байгалийн караоке гээд зодоон цохион, цагдаа хүчин болж байж хөшгөө хаана. Тэр хавийн иргэд, хөдөлмөрчид удаа дараа гомдол гаргадаг ч тоостой сейфнээс илүү холдодгүйг учирлаж байлаа.

Иймд сургуулийн эрхэм удирдлагууд, багш, сурган хүмүүжүүлэгч нар энэ асуудлыг анхааралдаа давхар авч ажиллахыг хүсч байна. Цаашлаад боловсролын төв байгууллага нь ч гэсэн оюутнуудын нийгэмших асуудлыг системдээ суулгаж, цогц бодлогын бөөрөнд нааж өгөхийг хүсье.