2020/05/27
Гадаад харилцааны сайд бөгөөд ЮНЕСКО-гийн Үндэсний комиссын дарга Д.Цогтбаатар Монгол Улсаас ЮНЕСКО-гийн Хүн төрөлхтний Соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалтад бүртгүүлсэн “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийн батламжийг Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд Ё.Баатарбилэгт гардууллаа.
2019 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдөр Колумби улсын Богота хотноо зохион байгуулагдсан ЮНЕСКО-гийн Соёлын биет бус өвийг хамгаалах тухай конвенцын Засгийн газар хоорондын 14 дүгээр хурлаар “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийг ЮНЕСКО-гийн Хүн төрөлхтний Соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалтад бүртгэн авсан юм. “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийг энэхүү жагсаалтад бүтгүүлсэн нь нүүдэлчин Монголчуудын идээ ундааны дээжийг дэлхийн соёлын өвийн сан хөмрөгт оруулаад зогсохгүй, гүү барьж, унага татахаас эхлэн ширэн хөхүүр урлаж, айраг исгэх хүртэл бүхий л үнэт зүйлийг өвлүүлэн уламжилж ирсэн малчин ард түмнийхээ мэдлэг, туршлагыг алдаршуулсан үйл явдал болсон.
Төв Азийн зарим оронд байх айраг төст ундаанаас Монгол айраг амт чанарын хувьд ялгардаг нь ширэн хөхүүртэй салшгүй холбоотой юм. Айрагны найрлагад хүний биеийн эрүүл мэндэд хэрэгцээтэй бүх витамин байхаас гадна кальци, фосфор, кобальт, зэс зэрэг эрдсээр нэн баялаг болохыг эрдэмтэд судлан тодорхойлсон байдаг. Манай орны Архангай, Баянхонгор, Дундговь, Өвөрхангай, Өмнөговь,Төв аймгууд “Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өвийн төв бөгөөд өнөөг хүртэл уламжлалт арга технологиор хөхүүрээ урлаж, айргаа исгэсээр байна.
“Хөхүүрийн айраг исгэх уламжлал, холбогдох зан үйл” өв нь Монгол Улсаас ЮНЕСКО-ийн Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн жагсаалтад бүртгүүлсэн 15 дахь өв бөгөөд өвөг дээдсээс уламжлагдан ирсэн хөхүүрийн айраг исгэх уламжлалт мэдлэг, арга технологи, зан үйлийг Монголчууд бид хойшид ч энэ хэвээр хадгалж, хамгаалах, өвлүүлэн уламжлуулах, түгээн дэлгэрүүлэх эрхэм үүргийг үндэстний хийгээд дэлхий дахины өмнө хүлээж байна.
Хэдийгээр өнөөдөр дэлхий нийт цар тахлын айдастай, уламжлалт баяр, ёслолыг тэмдэглэхийг хориглосон нөхцөл байдалд байгаа ч үндэстний дархлаа, оршихуйн амин судас болсон өв соёл, үнэт зүйлээ хадгалан, хамгаалж түгээн дэлгэрүүлэхэд иргэн бүрийн оролцоо чухлыг онцлон тэмдэглэх нь зүйтэй юм.
