fbpx Давааны цаадах даваа буюу “Дайн ба Монгол”
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2022/02/28-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Нийгэм
Огноо
Унших
9 минут 12 секунд

Давааны цаадах даваа буюу “Дайн ба Монгол”

Орос, Украины дайны талаар монголчууд нээлттэй мэтгэлцэж байна. Хоёр талд гараад байлдчих л шахлаа. Ийм маягаар үг хэлэх эрх чөлөөгөө эдлэх шиг л болж байна. Монгол Улсын жирийн иргэдэд ийм эрх нь нээлттэй. Үндсэн хуулиа мөрдөж байна. Бас цахим орчинг ашиглаж байна.

Харин улстөрчид, ялангуяа төрийн өндөр албан тушаал хашиж байгаа хүмүүс бол амаа хамхих хэрэгтэй юм. Гэтэл УИХ-ын гишүүн, Байнгын хорооны дарга эмэгтэй, бас нэг сайдын албан болоод албан бус мэдэгдэл гэж дэндүү харамсмаар юм боллоо. Ингэж бодлогогүй чалчдаг түшээддээ холбогдох газрууд нь зөвлөгөө, санамж өгмөөр байгаа юм. Тэдэнд мэдрэмж “нет”, улстөрчийн байр байдал бүр алга. Уг нь “...Тэнэгийн дуугүй нь сүртэй” гэдэгсэн. Хэнийг сонгосноо Чингэлтэйнхэн, хэнээр сайд тавьсанаа Ерөнхий сайд нь харсан байлгүй.

Ер нь тэгээд Орос, Украины энэ дайны талаар манайхан нэг их байр суурь илэрхийлээд, үнэлж дүгнээд байх шаардлагагүй. Мэдээлэл авах, өгөх зорилгоор мэргэжлийн судлаачдаа л сонсох ёстой.

Олон жил ийм асуудал судалсан хүмүүсийн тоймлож буйг харвал, энэ бүхэн нь нүдэн дээр харагдаад байгаа Орос, Украины дайн огт биш. Геополитикийн асуудал. Далайн цаадах ашиг сонирхол энэ бүс нутагт ажил хэрэг боллоо. Эцэстээ Европын эдийн засаг унаж, далайн цаадах эрх ашиг аврагдаж үлдэнэ. Одоогоор Украин золиос болж, энэ улсын тусгаар тогтнол "будаа" болж байна. Орос ч бас хохирно. Уржигдар л гэхэд ОХУ-ын томоохон банкууд гадаад төлбөр тооцоо хийх, Засгийн газар, банкууд гадаад орон санхүүгийн байгууллагуудаас зээл авах, бонд гаргах, авиакомпаниуд Европын агаарын орон зайд нисэх боломжгүй болсон гэх мэдээлэл цацагдлаа. Үүнээс гадна тус улсад эдийн засгийн эвгүй эвгүй хориг арга хэмжээнүүд дуулдаад эхэллээ. Өөрөөр хэлбэл, Орос улс олон жилийн изоляцид орж мэдэхээр боллоо гэцгээж байна. Энэ нь алсуураа Монголд халтай.

Нөгөөтэйгүүр, өнөөдрийн болж буй дайн санамсаргүй үйл явдал биш. Далайн цаадах эрх ашиг энэ бүс нутагт үргэлж “ажилладаг” байгаа юм. Тэр нь Орос, Хятадын дунд "яс хаях" аж. Манайд ч нэр бүхий дөрвөн ч улсын “нүд, чих”, “гар, хөл” шууд болон дам байдлаар байнгын үйл ажиллагаа явуулдаг болжээ. Эхнээсээ баригдсан. Гол нь тэд эх орончийн дүртэй байх нь элбэг аж.

Ер нь бол энэ үйл явдалд бид хөөрч, догдлохгүй байх маш том шалтгаан бий. Украины энэ үйл явдал улсын тусгаар тогтнол ямар хэврэг болохыг харуулж байна. Тусгаар тогтнол гэдэг байж л байдаг “эд” биш болохыг ойлгууллаа. Ноцтой нь энэ нь цаашдаа жишиг болж болзошгүй аюул бий.

Мөн энэ үйл явдлын тухайд Монгол Улсын хувьд “зомгол” гэдгээ мартаж болохгүй. Учир нь Монгол бол далайн зах дахь зомгол төдий юм. Давалгаанд нь өртөж, урсаад явчихгүй, яаж байрандаа үлдэх вэ гэдэг л чухал гэсэн үг.

Хамгийн наад зах нь Орос, Украины дайнаас болж үүсэх эдийн засгийн хямралд яаж тэсэх вэ гэдэг асуудалтай нүүр тулна. Эдийн засгийн хүндрэлийг бид жинхэнэ утгаар нь мэдэрч болзошгүй. Манайх ч биш ялангуяа бүс нутгийн улс орнууд, ер нь л дэлхий нийтээрээ шахам ханшийн өсөлтөөс яаж эдийн засгаа хамгаалах вэ гэдэг том даваа давах болно. Зөвхөн нэг удаагийн огцом уналт биш. Ер нь цаашдын хөгжлийн зам мөрөө ч үүссэн нөхцөлд тохируулан өөрчлөх шаардлага үүснэ. Улс орон бүрт тулгарах энэ шалгуурыг манай Засгийн газар ч давах л үүрэгтэй. Энэ нь Засгийн газраас маш уран нүүдэл шаардана. Давж чадвал сайн. Чадахгүй бол тусгаар тогтнолын асуудал ч яригдах аюул гарч ирж мэднэ. Энэ бүхнийг тэсч гарахад Засгийн газрын үйл ажиллагаанаас гадна маш том нөлөөлөх хүчин зүйл бол дотоодын эв нэгдэл болж таараад байна.

Манай улсын хувьд цар тахлын хүндрэлийг одоогийн нөхцөлд нь яаж ийгээд давж чадсан. Мэдээж хэрэг, олон монгол хүний амь эрсэдсэн. Гэхдээ вакцинжуулалтыг цаг алдалгүй хийсэн нь гол хөшүүрэг болсон байдаг. Одоогийн Засгийн газрын тухайд сүүлийн жилийн хугацаанд гэхэд л COVID19, вакцин, “-5.3”-тай эдийн засаг, хөл хорио, тэгээд араас нь сонгууль, омикрон гээд олон даваа давж байгаа юм. Гэтэл энэ дайн болж, ядахад яр болж, даарин дээр нь давс нэмлээ. Давааны цаадах даваа гэмээр... Яагаад гэвэл, бүс нутгийн хувьд мөнхийн хөршид тохиолдож байгаа бүхэн бидэнд ирнэ. Цаашид энэ дайнаас болоод геополитик ч, эдийн засаг ч ихээхэн өөрчлөгдөнө.

Дээхнэ “...Москва найтаахад Монгол ханиад хүрдэг” гэдэг байсан. Одоо ч өөрчлөгдөөгүй. Хэвэндээ л байна.

Тэгэхээр бид хоёр том гүрний дунд оршдог ч эдийн засгийн тусгаар тогтнолоо баталгаажуулах, биежүүлэх тал дээр дорвитой ажиллах шаардлага нэгэнт ирээд байна. Үүнийг аль эрт хийх ёстой байсан. Харамсалтай нь 30 жилийн туршид манай эрх баригчдын эрх ашиг улсынхаас томорчихоод хийж “амжилгүй” өнөөдрийг хүрсэн байдаг юм.

Одоогийн Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ынхоо хүрээнд үүнийг их ярьдаг. Зарим ажлыг нь эхлүүлээд явж байв. Тэрбээр “...Эдийн засгийн тусгаар тогтнол нь чинээлэг дундаж давхаргад суурилсан, гадаад худалдааны болон хөрөнгө оруулалтын хувьд аль нэг улсаас хэт хамааралгүй, тогтвортой өсөлттэй, өсөлт нь хүртээмжтэй, олон тулгуурт эдийн засгийн бүтцээр баталгаажна. Цар тахал Монгол Улсын эдийн засаг ямар эмзэг байгааг, хтчнээн их хамааралтай байдгийг бодитоор мэдрүүллээ. Энэ асуудал үе үеийн Засгийн газар, Ерөнхий сайд нарын шаналал, сорилт байсаар ирсэн. Харин энэ удаа улс орон даяараа, нийт ард иргэдээрээ ойлгон мэдэрч байгаа нь хугацаа алдалгүй шийдэл гаргах цаг ирсэний дохио биз ээ. Эдийн засаг нь зөвхөн уул уурхайгаас, улсын төсөв нь нүүрснээс, шатахуун нь нэг улсаас, импорт нь ганц боомтоос хамааралтай бодит үнэнийг бид энэ цаг үед бүр ч илүү мэдэрч байна” гэж байв. Нээрэн л, өнгөрсөн намар яалаа даа, Оросоос ирдэг шатахууны импорт хэд хоног саатахад энд явган таваргацгаагаад, жагсах цуглах дээрээ тулаад сүйд болсон. Хятадын Эрээний боомт өнөөдрийг хүртэл бидний бүсийг чангалсаар л байна.

Манай улсын хувьд Засгийн газар он солигдсоны дараахан Оюу толгой төсөл дээр олигтойхон алхам хийж чадсан. Өнөөдрийн “өндөрлөг”-өөс харахад, энэ бол азтай гэж хэлж болохоор үйл явдал болжээ. Цаг хэцүүдэхэд энэ л аминд орно. Нөгөө л вакцинжуулалтын буян л даа. Хөрөнгө оруулагчдын тэр шийдвэрт Монгол Улсын COVID19-ийн эсрэг авсан арга хэмжээ нөлөөлсөн гэдэг юм.

Б.Дамдин-Очир

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

Д.Сэлэнгээ, Б.Жавхлантөгс нар Монголын пара байт харвааны түүхэн дэх анхны ДАШТ-ий медалийг авчирлаа
Д.Сэлэнгээ, Б.Жавхлантөгс нар Монголын пара байт харвааны түүхэн дэх анхны ДАШТ-ий медалийг авчирлаа
 
ОУ-ын Таеквондогийн домогт тамирчин Pak Chong Hyon Монголд үнэ төлбөргүй сургалт семинар орлоо
ОУ-ын Таеквондогийн домогт тамирчин Pak Chong Hyon Монголд үнэ төлбөргүй сургалт семинар орлоо
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2022/02/28-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

ОУ-ын Таеквондогийн домогт тамирчин Pak Chong Hyon Монголд үнэ төлбөргүй сургалт семинар орлоо

ОУ-ын Таеквондогийн домогт тамирчин Pak Chong Hyon Монголд үнэ төлбөргүй сургалт семинар орлоо

Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй

Г.Тэмүүлэнгийн үзэл санаа МАН дотор илүү их түгээсэй

Эмээлт захад хонь 200.000-300.000 төгрөгийн ханштай байна

Эмээлт захад хонь 200.000-300.000 төгрөгийн ханштай байна

Б.Мөнхсоёл: Зарим улс төрчид энэ Засгийн газрыг Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл тэсээсэй гэж хүсч байх шиг байна

Б.Мөнхсоёл: Зарим улс төрчид энэ Засгийн газрыг Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл тэсээсэй гэж хүсч байх шиг байна

Г.Лувсанжамц: Төсөв үр дүнтэй зарцуулагдаж байгааг хэмжиж чаддаг байх ёстой

Г.Лувсанжамц: Төсөв үр дүнтэй зарцуулагдаж байгааг хэмжиж чаддаг байх ёстой

Үндэсний “Эхлэл брэнд“ХХК дуудлага худалдаагаар 9,3 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авсан газрын гэрчилгээгээ гардаж авлаа

Үндэсний “Эхлэл брэнд“ХХК дуудлага худалдаагаар 9,3 тэрбум төгрөгөөр худалдаж авсан газрын гэрчилгээгээ гардаж авлаа

Г.Занданшатарын зам хүнд ч зарчим нь зөв эхэллээ

Г.Занданшатарын зам хүнд ч зарчим нь зөв эхэллээ

Д.Үүрийнтуяа: Улс орны хөгжлийн бодлого хүндээ суурилсан байх ёстой

Д.Үүрийнтуяа: Улс орны хөгжлийн бодлого хүндээ суурилсан байх ёстой

Улаанбурхан өвчний вакцинд хамрагдаагүй 10 сартайгаас 15 настай хүүхдүүдийг 7 сарын 1-нээс нөхөн дархлаажуулалтад хамруулна

Улаанбурхан өвчний вакцинд хамрагдаагүй 10 сартайгаас 15 настай хүүхдүүдийг 7 сарын 1-нээс нөхөн дархлаажуулалтад хамруулна

Энэ Засгийн газрын эдийн засгийн гол ачааг Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням үүрнэ

Энэ Засгийн газрын эдийн засгийн гол ачааг Эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням үүрнэ

Л.Оюун-Эрдэнэ: Ерөнхий сайдтайгаа баг болж ажиллаарай, сүнс чинь засаг дээрээ байх ёстой шүү

Л.Оюун-Эрдэнэ: Ерөнхий сайдтайгаа баг болж ажиллаарай, сүнс чинь засаг дээрээ байх ёстой шүү

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Хасын хүлэгүүд” багийнхныг хүлээн авч уулзлаа

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Хасын хүлэгүүд” багийнхныг хүлээн авч уулзлаа

Г.Дамдинням сайд Ормузын хоолой болон нефтийн үнийн талаар үндэслэлгүй худал мэдээлэл тараав

Г.Дамдинням сайд Ормузын хоолой болон нефтийн үнийн талаар үндэслэлгүй худал мэдээлэл тараав

Цагдаагийн дэд хурандаа Д.Оюун: Гудамж талбайд дриффт хийсэн жолооч нарт Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага тооцох тогтолцоог бий болгосон

Цагдаагийн дэд хурандаа Д.Оюун: Гудамж талбайд дриффт хийсэн жолооч нарт Зөрчлийн тухай хуулиар хариуцлага тооцох тогтолцоог бий болгосон

Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын менежерүүд шалгаж эхэлсэн нь тэдэнд том цохилт болсон

Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын менежерүүд шалгаж эхэлсэн нь тэдэнд том цохилт болсон

Экс сайд Л.Энх-Амгалан Монголын боловсролыг самрахаар шийдэв үү?!

Экс сайд Л.Энх-Амгалан Монголын боловсролыг самрахаар шийдэв үү?!

Улсаа самарсан улс төр удах уу, дуусах уу?

Улсаа самарсан улс төр удах уу, дуусах уу?

Ю.Ариунзаяат: Цахим спортын талаар олон нийтийн сөрөг хандлагыг өөрчлөх цаг болсон

Ю.Ариунзаяат: Цахим спортын талаар олон нийтийн сөрөг хандлагыг өөрчлөх цаг болсон

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ

Хуурамч зар байршуулан иргэдийг залилсан этгээдийг баривчилжээ

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ

Интерполын шугамаар эрэн сурвалжлагдаж иргэн “А”-г баривчилжээ

Л.Оюун-Эрдэнэ оргон зайлчих вий дээ?

Л.Оюун-Эрдэнэ оргон зайлчих вий дээ?

Ах дүүгийн найрамдлын шинэ харилцаагаа эрхэмлэн ажиллая (1)

Ах дүүгийн найрамдлын шинэ харилцаагаа эрхэмлэн ажиллая (1)

Боловсролын сайд П.Наранбаярыг татуулаад оронд нь Л.Энх-Амгалан очих уу?

Боловсролын сайд П.Наранбаярыг татуулаад оронд нь Л.Энх-Амгалан очих уу?

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан байна

Улаанбаатарт өдөртөө 29 хэм дулаан байна

Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа trend

Жендэрийн ялгаатай байдлын үзүүлэлтээр Монгол Улс 2025 онд 148 улсаас 65-т эрэмбэлэгдэж 20 байраар урагшиллаа trend

Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийг таслан зогсоох, дархлаажуулалт зохион байгуулах, эмчилгээ, оношилгоонд шаардлагатай таван тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийг таслан зогсоох, дархлаажуулалт зохион байгуулах, эмчилгээ, оношилгоонд шаардлагатай таван тэрбум төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргана

Монгол Улсын Ерөнхий сайд нар

Монгол Улсын Ерөнхий сайд нар

Урт хугацааны нүүрс тээвэрлэлтийн анхны цуваа хөдөллөө

Урт хугацааны нүүрс тээвэрлэлтийн анхны цуваа хөдөллөө

“Цомхотгол хийхдээ шууд халахгүй, албан тушаалд шилжүүлэх зохицуулалт хийнэ”

“Цомхотгол хийхдээ шууд халахгүй, албан тушаалд шилжүүлэх зохицуулалт хийнэ”

Х.Тэмүүжиний хуулиар УИХ хууль хяналтынхныг “хазаарлах” Тусгай хяналтын хороотой болно

Х.Тэмүүжиний хуулиар УИХ хууль хяналтынхныг “хазаарлах” Тусгай хяналтын хороотой болно

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​