fbpx Компаниуд цалингаа өсгөөд ч ханшийн өсөлтийг гүйцэхгүй байна
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2019/12/18-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Нийгэм
Огноо
Унших
9 минут 33 секунд

Компаниуд цалингаа өсгөөд ч ханшийн өсөлтийг гүйцэхгүй байна

  • Яаж амьдрах вэ, энэ их дарамт, татвар, хураамж дор...
  • Уул уурхайн бараа, бүтээгдэхүүний ханш өсөж, нүүрс зэсийн баяжмалын үнэ тогтвортой байснаар бизнес эрхлэгчид шинэ төсөл эхлүүлэх, үйлдвэрлэлээ тэлэх тамир тэнхээтэй болдог. Энэ нь ажилгүйдлийн түвшин буурахад онцгой нөлөө үзүүлж байна. Манай улсын худалдаа, үйлчилгээний салбарт уул уурхайн нөлөөлөл хэр их болсныг эндээс анзаарч болохоор.
  • Хувийн хэвшлүүд цалин, урамшууллаа тодорхой хэмжээгээр дор бүрнээ өсгөжээ. Нэг ажилтанд ногдох сарын дундаж цалин 13 хувиар өссөн байна. Сонирхуулахад, төрийн өмчит компанийн цалин хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийнхаас даруй 100 гаруй мянгаар бага байгаа юм.

Өнөөдөр гар дээрээ авч буй цалиндаа сэтгэл хангалуун монгол хүн тун ховор болов уу. Байлаа гэхэд тэдний дийлэнх нь гаднын хөрөнгө оруулалттай уул уурхайн компанид эсвэл олон улсын байгууллага, урт, богино хугацаатай төсөл, хөтөлбөрт ажилладаг гэхэд эргэлзэхгүй нь.

Мөн төрийн өмчит томоохон компанид ажилладаг бол магадгүй авч байгаа цалин, урамшуулалдаа олонх нь сэтгэл тэнэгэр алхдаг байж болох юм. Үндэсний статистикийн хорооноос гаргасан дундаж цалингийн судалгаагаар Монголд дээрх төрлийн байгууллагууд хамгийн өндөр цалин ажилчдадаа олгож байна. Мөн компани, байгууллагын ажилтны тоо олон байх тусам ажилчдынх нь дундаж цалин тэр хэрээр өндөр байх аж.

Тухайлбал, 200 хүнээс дээш ажилтантай байгууллагын цалин дунджаар 1.6 сая төгрө­гөөр хэмжигдэж байна. Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд хувийн хэвшлүүд цалин, урамшууллаа тодорхой хэмжээгээр дор бүрнээ өсгөжээ.

Нэг ажилтанд ногдох сарын дундаж цалин 13 хувиар өссөн байна. Сонирхуулахад, төрийн өмчит компанийн цалин хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийнхаас даруй 100 гаруй мянгаар бага байгаа юм.

Сонирхуулахад, төрийн өмчит компанийн цалин хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийнхаас даруй 100 гаруй мянгаар бага байгаа юм. 

Хэдий төрийн өмчит компанийн нэрлэсэн цалин бага гэдэг боловч урамшуулал, 13 дахь сарын цалин гээд нэмэгдэл хамгийн өндөр байх жишээтэй. Эдийн засаг эргэн сэргэхтэй зэрэгцэн хөдөлмөрийн зах зээлд хамгийн бодитой өөрчлөлт гарч эхэлдэг. ДНБ энэ оны гуравдугаар улиралд 6.3 хувиар өссөнөөр хувийн хэвшлийн ажил олголт тэр хэрээр нэмэгдсэн байна. Эдийн засаг уналттай жилүүдэд дундаж цалин буурч, ажилгүй хүний тоо олширдог.

Тэгвэл уул уурхайн бараа, бүтээгдэхүүний ханш өсөж, нүүрс, зэсийн баяжмалын үнэ тогтвортой байснаар бизнес эрхлэгчид шинэ төсөл эхлүүлэх, үйлдвэрлэлээ тэлэх тамир тэнхээтэй болдог. Энэ нь ажилгүйдлийн түвшин буурахад онцгой нөлөө үзүүлж байна. Манай улсын худалдаа, үйлчилгээний салбарт уул уур­хайн нөлөөлөл хэр их болсныг эндээс анзаарч болохоор.

Нэг ажилтанд ногдох сарын дундаж цалин 13 хувиар өссөн байна.

Улсын хэмжээнд ажилгүйд­лын түвшин энэ оны байдлаар 6.6 хувьтай тэнцэж, өнгөрсөн онтой харьцуулахад 1.2 хувиар буурчээ. Эргэн сануулахад, эдийн засаг гүнзгий хүндрэлд орсон 2016 онд ажилгүйдлийн түвшин улсын хэмжээнд 10 хувь хүрч байв. Тэгвэл үүнээс хойш жилд дунджаар нэг хувиар ажилгүйдэл буурсан байна.

Мөн “Оюутолгой” төслийн далд уурхайн бүтээн байгуулалт идэвхжиж, санхүүжилт нь тасралтгүй орж ирсэн болон манай улс ОУВС­гийн гурван жилийн хугацаатай тусгай хөтөлбөрт хамрагдсан цагаас хойш ажилгүйдэл буурсан дүр зурагтай байгаа юм. Тэр тусмаа төсвийн орлого бүрдүүлэх голлох таваарын үнэ харьцангуй өндөр өсөлттэй байсан нь уул уурхай, худалдаа, үйлчилгээний салбарын өсөлтийг түлхүү дэмжжээ. 

Манай улсын ажилгүйдэл 2016 оноос хойш хамгийн бага түвшинд ирээд байна. Ажилгүйдлийн түвшин буурахтай зэрэгцээд айл өрхийн сарын дундаж мөнгөн орлого 2018 онтой харьцуулахад энэ онд 1.3 сая төгрөг болж, 17.6 хувиар өсжээ. Энэ нь 189.12 мянган төгрөг бөгөөд өрхийн орлого, зарлага аль аль нь цалин өсөхтэй хамт өнгөрсөн хугацаанд нэмэгдсэн байна.

Инфляц улсын хэмжээнд 5.2 хувьтай байна.

Сүүлийн жилүүдэд нэрлэсэн цалин богино хугацаанд хурдтай өсөж байгаа боловч үл үзэгдэгч татвар гэгдэх инфляц, валютын ханшид нэрвэгдэж дууслаа. Тэрчлэн сар бүр айл болгоны цахилгааны төлбөр дээр сэргээгдэх эрчим хүчийг дэмжих төлбөр гэж бичигдэх болсоор удлаа.

Эрүүл мэндийн даатгал, хувь хүний орлогын албан татвар мөн төлж байна. Үүний хувь хэмжээ жилээс жилд нэмэгдэхээр байгаа.

Инфляц улсын хэмжээнд 5.2 хувьтай байна. Хэрэглээний үнийн индекс буюу инфляц өндөр байх нь таны орлого, хадгаламж төдий чинээ үнэгүйдэж байна гэсэн үг. Ингэснээр иргэдийн амьдралын түвшин уруудах, хадгаламжийн бодит үнэ цэн буурах, цалин нэмэгдсэн ч инфляцын улмаас хөдөлмөрийн бүтээмж буурахад хүргэдэг.

Энэ нь хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ бөгөөд одоогийн ханшаар 117.3 ам.долларт дөнгөн данган хүрч байгаа юм. 

Үүнээс гадна цалингийн худалдан авах чадварыг эрс муутгаж буй өөр нэг хүчин зүйл бол валютын ханш. Хэрэглээний эдийн засагтай, өөрсдөө үйлдвэрлэгч бус оронд валютын ханш өсөхөд өрхүүд хэрэглээгээ танахаас аргагүйд хүргэдэг.

Төв банкны зарласан албан ханшаар ам.доллар 2727.25 төгрөгтэй тэнцлээ. Үндэсний статистикийн хорооны тооцон гаргасан нэг өрхийн сарын дундаж мөнгөн орлого өнөөдөр 476.71 ам.доллар болж байна.

Гэтэл манай улстай адилхан социалист дэглэмтэй байсан орнуудын дундаж цалин аль хэдийнээ 800, 900 ам.долларт хүрчээ. Зарим нь 1000 ам.доллар хол давсан байх жишээтэй.

Нийгмийн даатгалын ерөнхий газрын нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн энэ оны гуравдугаар улирлын тайланд 41.9 мянган аж ахуйн нэгж, байгууллагын 685.4 мянган ажилчин хамрагдсан байна.

100 гаруй жилийн өмнө АНУ- ын Ford компани ажилчдадаа дээрх хэмжээний цалин олгож байжээ.

Шимтгэл төлж буй аж ахуйн нэгжийн тоо өмнөх оны мөн үеэс 4.6 хувь буюу 1.9 мянгаар нэмэгджээ. Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн тайланд хамрагдсан эдгээр ажилчдын 67.7 мянга нь 320 хүртэлх мянган төгрөгийн цалинтай байна. Энэ нь хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ бөгөөд одоогийн ханшаар 117.3 ам.долларт дөнгөн данган хүрч байгаа юм. 

100 гаруй жилийн өмнө АНУ- ын Ford компани ажилчдадаа дээрх хэмжээний цалин олгож байжээ. Хүн амын амьжиргааны гол эх үүсвэр нь цалин. Гэтэл хувийн хэвшил ажилчдынхаа цалинг дор бүрнээ нэмэх боловч ам.долларын ханшийн өсөлт цалингийн нэмэгдлийг баллуурдаж байна. 

Ажилчдын үндсэн цалингийн улсын дундаж 528.7 мянган төгрөг. Одоогийн ханшаар 193.8 ам.доллар.

Хөгжиж буй ихэнх орнуудад гол төлөв боловсрол доогуур буюу боловсролгүй хүн ам ажилгүй байдаг бол манай улсад боловсролтой иргэд илүү ажилгүй байх хандлагатай байна. Нийт ажил эрхэлж буй хүмүүсээ авч үзвэл, хамгийн том ажил олгогч салбар үйлчилгээний салбар бөгөөд нийт ажиллах хүчний 50 гаруй хувь нь тус салбарт хамаарч байна.

Ажилчдын үндсэн цалингийн улсын дундаж 528.7 мянган төгрөг. Одоогийн ханшаар 193.8 ам.доллар. Мөнгөний худалдан авах чадвар буурч, ам.долларын ханш өссөөр байвал иргэдийн гар дээр очих цалингийн бодит үнэлгээ улам багасахаар байна. Уул уурхайн салбарын цалин хамгийн өндөрт тооцогдох боловч ханшийн нөлөө, өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний үнийн өсөлттэй дүйцэх хэмжээнд лавтай өссөнгүй.

Нийт цалингийн дундаж өсөлтийг байгууллагын хэлбэрээр харьцуулахад, хувьцаат компанийн нийт цалингийн дундаж бусад байгууллагуудтай харьцуулахад хамгийн их хувиар нэмэгдсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, компани ил тод, нээлттэй, зөв засаглалтай байх хэрээр санхүүгийн хувьд илүү эрүүл, хүчирхэг болдог гэдгийг үүнээс харж болох нь.

Б.Баяртогтох
Эх сурвалж: Засгийн газрын мэдээ

Ц.Цогзолмаа: Яг үнэндээ Батзоригийг золиосонд явуулчихсан
Ц.Цогзолмаа: Яг үнэндээ Батзоригийг золиосонд явуулчихсан
 
Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй
Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2019/12/18-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй

Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй

Уран зохиол, дуу хөгжим, технологийн хичээлийг сургалтын хөтөлбөрөөс хассан гэх мэдээллийг БШУ-ны сайд үгүйсгэв

Уран зохиол, дуу хөгжим, технологийн хичээлийг сургалтын хөтөлбөрөөс хассан гэх мэдээллийг БШУ-ны сайд үгүйсгэв

Чех улс нутаг дэвсгэрт нь үйл ажиллагаа явуулдаг Оросын суртал нэвтрүүлгийн сүлжээг илрүүлжээ

Чех улс нутаг дэвсгэрт нь үйл ажиллагаа явуулдаг Оросын суртал нэвтрүүлгийн сүлжээг илрүүлжээ

Зам талбайд тогтсон 92 тонн усыг сорууллаа

Зам талбайд тогтсон 92 тонн усыг сорууллаа

“УБТЗ” ХНН: Төмөр замчдаа нэн таатай нөхцөлөөр орон сууцжуулж байна

“УБТЗ” ХНН: Төмөр замчдаа нэн таатай нөхцөлөөр орон сууцжуулж байна

НҮБ: 2022 онд дэлхий даяар 800 сая хүн өлсөж байхад өдөр бүр нэг тэрбум таваг хоол хаягдаж байжээ

НҮБ: 2022 онд дэлхий даяар 800 сая хүн өлсөж байхад өдөр бүр нэг тэрбум таваг хоол хаягдаж байжээ

“Titanic” киноны гол дүрийн эмэгтэйг аварсан “хаалга“ $718,750-аар зарагджээ

“Titanic” киноны гол дүрийн эмэгтэйг аварсан “хаалга“ $718,750-аар зарагджээ

“Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн ордын нөөц баялгийг 8.1 тэрбум тонноор батлав

“Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн ордын нөөц баялгийг 8.1 тэрбум тонноор батлав

Москвагийн халдлагын дараа 100 гаруй хүн сураггүй алга болоод буйг мэдээллээ

Москвагийн халдлагын дараа 100 гаруй хүн сураггүй алга болоод буйг мэдээллээ

Цөмийн бөмбөг бүтээж, дэлхийг өөрчилсөн Оппенхаймер

Цөмийн бөмбөг бүтээж, дэлхийг өөрчилсөн Оппенхаймер

Тэтгэвэр тогтооход Утсаар ярьж, цахимаар хүсэлт өгдөг болох уу?

Тэтгэвэр тогтооход Утсаар ярьж, цахимаар хүсэлт өгдөг болох уу?

Энэтхэгийн сонгууль хамгийн өндөр өртөгтэй

Энэтхэгийн сонгууль хамгийн өндөр өртөгтэй

Эрүүл мэндийн салбарыг цахимжуулах төсөл хэрэгжүүлсэн компанийг АТГ-т шалгуулна

Эрүүл мэндийн салбарыг цахимжуулах төсөл хэрэгжүүлсэн компанийг АТГ-т шалгуулна

МАН-ын эмэгтэй нэр дэвшигчдийг Х.Булгантуяа, АН-ынхыг С.Одонтуяа өнгөлөх үү?

МАН-ын эмэгтэй нэр дэвшигчдийг Х.Булгантуяа, АН-ынхыг С.Одонтуяа өнгөлөх үү?

Монгол улсын ерөнхий сайд асан “бохир” мөнгөөр Манхэттэн дүүрэгт тансаг сууцнууд худалдаж авсныг тогтоожээ

Монгол улсын ерөнхий сайд асан “бохир” мөнгөөр Манхэттэн дүүрэгт тансаг сууцнууд худалдаж авсныг тогтоожээ

Илон Маскийг худалдаж авснаас хойш АНУ-д Твиттерийн хэрэглэгчийн тоо 20 гаруй хувиар буурчээ

Илон Маскийг худалдаж авснаас хойш АНУ-д Твиттерийн хэрэглэгчийн тоо 20 гаруй хувиар буурчээ

АНУ-ын Вашингтон муж тайчигчдын хөдөлмөрийн эрхийг хамгаалах хуультай болжээ

АНУ-ын Вашингтон муж тайчигчдын хөдөлмөрийн эрхийг хамгаалах хуультай болжээ

ПАРИС 2024: Францад олимп дуустал онц байдал зарлалаа

ПАРИС 2024: Францад олимп дуустал онц байдал зарлалаа

2024:Даатгалаар эмчлүүлэх боломжтой хувийн эмнэлгүүдийн шинэчилсэн жагсаалт

2024:Даатгалаар эмчлүүлэх боломжтой хувийн эмнэлгүүдийн шинэчилсэн жагсаалт

Хятадын Хөлбөмбөгийн Холбооны тэргүүн асан авлигын хэрэгтээ бүх насаар хоригдох ял сонсжээ

Хятадын Хөлбөмбөгийн Холбооны тэргүүн асан авлигын хэрэгтээ бүх насаар хоригдох ял сонсжээ

Эрчим хүчний хараат байдлаас гаргая гэсэн дээр АНУ-ыг түших нь зөв байх

Эрчим хүчний хараат байдлаас гаргая гэсэн дээр АНУ-ыг түших нь зөв байх

Москвагийн халдлагыг үйлдэгчид Украин руу биш, Беларусь руу зугтаж байсныг Лукашенко баталжээ

Москвагийн халдлагыг үйлдэгчид Украин руу биш, Беларусь руу зугтаж байсныг Лукашенко баталжээ

Балтиморын нурсан гүүрний орчимд аврах ажиллагаа үргэлжилж байна

Балтиморын нурсан гүүрний орчимд аврах ажиллагаа үргэлжилж байна

“Барилга барихаар II төрөх эмнэлгийн газар дээр хашаа барьсныг буулгана“

“Барилга барихаар II төрөх эмнэлгийн газар дээр хашаа барьсныг буулгана“

Нойр, ой санамж хоёр салшгүй холбоотой

Нойр, ой санамж хоёр салшгүй холбоотой

Цэцэд “цэвэр агаар” оруулж, “цэвэрлэгээ” хийх цаг болсон!

Цэцэд “цэвэр агаар” оруулж, “цэвэрлэгээ” хийх цаг болсон!

Хил дээр “саатуулагдсан” их хэмжээний эзэнгүй юань сонгуультай холбоотой юу?!

Хил дээр “саатуулагдсан” их хэмжээний эзэнгүй юань сонгуультай холбоотой юу?!

“Баавгай” нь ч байхгүй Баялгийн сангийн “арьсыг нь арав хуваана“ гэнэ үү

“Баавгай” нь ч байхгүй Баялгийн сангийн “арьсыг нь арав хуваана“ гэнэ үү

Монголд анх удаа Программ хангамжийн Харвардын сертификатыг ЕБС-даа авах боломжтой боллоо

Монголд анх удаа Программ хангамжийн Харвардын сертификатыг ЕБС-даа авах боломжтой боллоо

“Ачаа тээврийн ханш цар тахлын үеэс 5-6 дахин буурсан” гэв

“Ачаа тээврийн ханш цар тахлын үеэс 5-6 дахин буурсан” гэв

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​