fbpx Нийслэлийн хоёр сонгогч орон нутгийн нэг сонгогчтой тэнцэв
 
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2020/01/29-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.
Ангилал
Улс төр
Огноо
Унших
4 минут 31 секунд

Нийслэлийн хоёр сонгогч орон нутгийн нэг сонгогчтой тэнцэв

Ард түмэн эрх баригчдыг сонгосон тогтолцоогоор нь унагадаг... Энэ үгийг хамгийн сүүлд манай нэг судлаач хэлсэн. Сонгуулийн тухай хууль УИХ-аар батлагдахын өмнө. Сонгуулийн хуулийг УИХ-аар хэлэлцэж байх үед улс төрийн сөрөг намуудын зүгээс хувь тэнцүүлсэн буюу пропорциональ тогтолцооны элементийг сонгуулийн хуульд оруулах, тодруулбал пропорциональ, мажоритари хосолсон системийг хуульд оруулах 

санал гаргасан ч эрх баригч МАН энэ саналыг хүлээж аваагүй билээ. Хэдийгээр өмнөх 76 жижиг тойргийг томсгож, олон мандат бүхий 26 том тойрогт сонгууль явуулахаар хуульчилсан ч тойрог, мандатын хуваарилалт дээр МАН дахиад л ухралт хийж байна.

Ердөө хоёр сарын өмнө баталсан Сонгуулийн хуульд “Сонгуулийн тойрог байгуулах, мандатын тоог хуваарилахдаа хүн ам, газар нутагт түшиглэнэ” хэмээн заасан ч өчигдөр Төрийн байгуулалт, Хууль зүйн байнгын хороогоор дэмжсэн УИХ-ын тогтоолын төсөлд нийслэлийн 28 мандатаас дөрвийг хасч 24 болгох, орон нутагт оногдох мандатыг 52 болгожээ. 

Өмнө жижиг 76 тойрогтой байхад нэг мандаттай байсан аймгууд дээр тус бүр нэг мандат нэмэхээр болсон байна.

Үндэслэл болгож “олон мандат бүхий том тойрог” гэсэн хуулийн заалтыг ярьж байгаа ч үнэн хэрэгтээ “орон нутагт олон мандат хуваарилах нь эрх барьж байгаа намд ашигтай” гэж үзсэнийх. Түүнээс биш хуульд “аймаг тус бүр тойрог тусдаа тойрог болно” гэсэн заалт байхгүй. Хүн ам, сонгогчдын тоо цөөн аймгуудыг нэгтгэх замаар тойрог байгуулах гэх мэтчилэн өөр олон арга зам байлаа.

Гэхдээ “Ард түмэн эрх баригчдын өөрт ашигтай гэж тооцсон тогтолцоогоор унагадаг” гэж үг бий. Үүнийг олон ч удаагийн сонгууль харуулсан л даа. 2016 онд АН яг ийм шалтгаанаар ялагдаж байлаа. 2012 онд холимог тогтолцоогоор сонгууль явуулж хамгийн олон суудал авсан АН 2016 онд сонгуулийг жижиг 76 тойргоор явуулаад наймхан суудалтай үлдэж байлаа. Засгийн газраа огцруулж, өвөр түрийдээ хутга ханцуйлсан гэм нүглээ жижиг тойрогт очиж засч залруулна хэмээн тооцсон биз. Гэвч тэр нь эсрэгээрээ эргэж, МАН-д хожоо болсон билээ. Энэ удаа ч гэсэн тоглоомын төгсгөл тэгж эргэхийг үгүйсгэх аргагүй.

Ялангуяа Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга С.Бямбацогтын хэлсэн “Улаанбаатар үеийн үедээ 20 мандаттай ярьж ирсэн. Харин бид 24 болгож харж үзлээ” гэх үг лав Улаанбаатарынханд аятайхан тусахгүй нь лав. Хүн амын тоонд нь харьцуулаад үзвэл /улсын нийт хүн амын тал хувь нь Улаанбаатарт төвлөрөөд байгаа/ УИХ-ын 76 мандатын тал нь нийслэлчүүдэд ногдох ёстой. Гэтэл одоо өргөн барьсан төслөөр 24х52 болгож хуваасан нь нийслэлийн хоёр сонгогчийн санал орон нутгийн нэг сонгогчийн саналтай ижил жин дарж байна гэсэн үг. Энгийнээр хэлбэл нийслэлийн хоёр сонгогч дундаа нэг саналын эрхтэй гэсэн үг. Ийм ялгаварлалыг нийслэлчүүд хэр удаан тэвчих бол?

Сонгуулийн хуулийг батлахдаа жижиг 76 тойргоо том 26 болгосон нь нэр дэвшигчийн өмнө тавигдах шалгуурыг жаахан ч гэсэн өндөрсгөсөн /2016 оны сонгуулиар хамгийн багадаа 4000 хүний саналаар УИХ-д сонгогдож байлаа/ хэдий ч тойргийн хуваарилалт, мандатын тоог тогтоохдоо “нүдийг нь сохолчихож” байгаа юм. Нөгөө олон улсын хүний эрхийн байгууллагуудаас манайд зөвлөөд байдаг "улс төрийн эрх" буюу сонгох эрх сонгуулийн тойргоор дамжаад хулгайлагдаж байна гэсэн үг. Нэг алхам урагш, хоёр алхам хойш...

Б.Сэмүүн

Эх сурвалж: inews.mn

Н.Номтойбаяр гишүүнийг цагаатгахад тусалмааргүй байна уу, Эрхэм гишүүд ээ!
Н.Номтойбаяр гишүүнийг цагаатгахад тусалмааргүй байна уу, Эрхэм гишүүд ээ!
 
Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй
Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй
Энэ мэдээ хуучирсан буюу 2020/01/29-нд нийтлэгдсэн мэдээ болно.

Шинэ мэдээ

Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй

Ц.Даваасүрэн: Эрдэнэс Тавантолгойн $10 тэрбумын орлогоор цалин, тэтгэврээ нэмж байна. Үүнийг хувийн компаниуд хийхгүй

Уран зохиол, дуу хөгжим, технологийн хичээлийг сургалтын хөтөлбөрөөс хассан гэх мэдээллийг БШУ-ны сайд үгүйсгэв

Уран зохиол, дуу хөгжим, технологийн хичээлийг сургалтын хөтөлбөрөөс хассан гэх мэдээллийг БШУ-ны сайд үгүйсгэв

Чех улс нутаг дэвсгэрт нь үйл ажиллагаа явуулдаг Оросын суртал нэвтрүүлгийн сүлжээг илрүүлжээ

Чех улс нутаг дэвсгэрт нь үйл ажиллагаа явуулдаг Оросын суртал нэвтрүүлгийн сүлжээг илрүүлжээ

Зам талбайд тогтсон 92 тонн усыг сорууллаа

Зам талбайд тогтсон 92 тонн усыг сорууллаа

“УБТЗ” ХНН: Төмөр замчдаа нэн таатай нөхцөлөөр орон сууцжуулж байна

“УБТЗ” ХНН: Төмөр замчдаа нэн таатай нөхцөлөөр орон сууцжуулж байна

НҮБ: 2022 онд дэлхий даяар 800 сая хүн өлсөж байхад өдөр бүр нэг тэрбум таваг хоол хаягдаж байжээ

НҮБ: 2022 онд дэлхий даяар 800 сая хүн өлсөж байхад өдөр бүр нэг тэрбум таваг хоол хаягдаж байжээ

“Titanic” киноны гол дүрийн эмэгтэйг аварсан “хаалга“ $718,750-аар зарагджээ

“Titanic” киноны гол дүрийн эмэгтэйг аварсан “хаалга“ $718,750-аар зарагджээ

“Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн ордын нөөц баялгийг 8.1 тэрбум тонноор батлав

“Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн ордын нөөц баялгийг 8.1 тэрбум тонноор батлав

Москвагийн халдлагын дараа 100 гаруй хүн сураггүй алга болоод буйг мэдээллээ

Москвагийн халдлагын дараа 100 гаруй хүн сураггүй алга болоод буйг мэдээллээ

Цөмийн бөмбөг бүтээж, дэлхийг өөрчилсөн Оппенхаймер

Цөмийн бөмбөг бүтээж, дэлхийг өөрчилсөн Оппенхаймер

Тэтгэвэр тогтооход Утсаар ярьж, цахимаар хүсэлт өгдөг болох уу?

Тэтгэвэр тогтооход Утсаар ярьж, цахимаар хүсэлт өгдөг болох уу?

Энэтхэгийн сонгууль хамгийн өндөр өртөгтэй

Энэтхэгийн сонгууль хамгийн өндөр өртөгтэй

Эрүүл мэндийн салбарыг цахимжуулах төсөл хэрэгжүүлсэн компанийг АТГ-т шалгуулна

Эрүүл мэндийн салбарыг цахимжуулах төсөл хэрэгжүүлсэн компанийг АТГ-т шалгуулна

МАН-ын эмэгтэй нэр дэвшигчдийг Х.Булгантуяа, АН-ынхыг С.Одонтуяа өнгөлөх үү?

МАН-ын эмэгтэй нэр дэвшигчдийг Х.Булгантуяа, АН-ынхыг С.Одонтуяа өнгөлөх үү?

Монгол улсын ерөнхий сайд асан “бохир” мөнгөөр Манхэттэн дүүрэгт тансаг сууцнууд худалдаж авсныг тогтоожээ

Монгол улсын ерөнхий сайд асан “бохир” мөнгөөр Манхэттэн дүүрэгт тансаг сууцнууд худалдаж авсныг тогтоожээ

Илон Маскийг худалдаж авснаас хойш АНУ-д Твиттерийн хэрэглэгчийн тоо 20 гаруй хувиар буурчээ

Илон Маскийг худалдаж авснаас хойш АНУ-д Твиттерийн хэрэглэгчийн тоо 20 гаруй хувиар буурчээ

АНУ-ын Вашингтон муж тайчигчдын хөдөлмөрийн эрхийг хамгаалах хуультай болжээ

АНУ-ын Вашингтон муж тайчигчдын хөдөлмөрийн эрхийг хамгаалах хуультай болжээ

ПАРИС 2024: Францад олимп дуустал онц байдал зарлалаа

ПАРИС 2024: Францад олимп дуустал онц байдал зарлалаа

2024:Даатгалаар эмчлүүлэх боломжтой хувийн эмнэлгүүдийн шинэчилсэн жагсаалт

2024:Даатгалаар эмчлүүлэх боломжтой хувийн эмнэлгүүдийн шинэчилсэн жагсаалт

Хятадын Хөлбөмбөгийн Холбооны тэргүүн асан авлигын хэрэгтээ бүх насаар хоригдох ял сонсжээ

Хятадын Хөлбөмбөгийн Холбооны тэргүүн асан авлигын хэрэгтээ бүх насаар хоригдох ял сонсжээ

Эрчим хүчний хараат байдлаас гаргая гэсэн дээр АНУ-ыг түших нь зөв байх

Эрчим хүчний хараат байдлаас гаргая гэсэн дээр АНУ-ыг түших нь зөв байх

Москвагийн халдлагыг үйлдэгчид Украин руу биш, Беларусь руу зугтаж байсныг Лукашенко баталжээ

Москвагийн халдлагыг үйлдэгчид Украин руу биш, Беларусь руу зугтаж байсныг Лукашенко баталжээ

Балтиморын нурсан гүүрний орчимд аврах ажиллагаа үргэлжилж байна

Балтиморын нурсан гүүрний орчимд аврах ажиллагаа үргэлжилж байна

“Барилга барихаар II төрөх эмнэлгийн газар дээр хашаа барьсныг буулгана“

“Барилга барихаар II төрөх эмнэлгийн газар дээр хашаа барьсныг буулгана“

Нойр, ой санамж хоёр салшгүй холбоотой

Нойр, ой санамж хоёр салшгүй холбоотой

Цэцэд “цэвэр агаар” оруулж, “цэвэрлэгээ” хийх цаг болсон!

Цэцэд “цэвэр агаар” оруулж, “цэвэрлэгээ” хийх цаг болсон!

Хил дээр “саатуулагдсан” их хэмжээний эзэнгүй юань сонгуультай холбоотой юу?!

Хил дээр “саатуулагдсан” их хэмжээний эзэнгүй юань сонгуультай холбоотой юу?!

“Баавгай” нь ч байхгүй Баялгийн сангийн “арьсыг нь арав хуваана“ гэнэ үү

“Баавгай” нь ч байхгүй Баялгийн сангийн “арьсыг нь арав хуваана“ гэнэ үү

Монголд анх удаа Программ хангамжийн Харвардын сертификатыг ЕБС-даа авах боломжтой боллоо

Монголд анх удаа Программ хангамжийн Харвардын сертификатыг ЕБС-даа авах боломжтой боллоо

“Ачаа тээврийн ханш цар тахлын үеэс 5-6 дахин буурсан” гэв

“Ачаа тээврийн ханш цар тахлын үеэс 5-6 дахин буурсан” гэв

 
 
 



​​​​​​​

Эхлэл · Бидний тухай · Редакцийн бодлого · Холбоо барих
​​​​​​​© 2011 - 2023 Бүх эрх хуулиар хамгаалагдсан Шуурхай.мн

​​​​​​​